N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.

Doorbraken en comebacks

Met ‘Home’ brak Dotan dit jaar door. Verrassende comebackalbums kwamen van Damien Rice en D’Angelo. Dirigent Yannick Nézet-Séguin imponeerde, als ook Luigi Nono’s ‘Prometeo’.

31 december 2014

KLASSIEK MISCHA SPEL

1 Schubert – Winterreise door bariton Matthias Goerne op het Holland Festival, met associatieve animaties van William Kentridge. Zo diep kan kunst snijden – briljant gezongen ook.

2 Verdi – Fallstaff door De Nationale Opera met onweerstaanbare Ambrogio Maestri in titelrol en flitsend KCO onder toekomstig chef Gatti.

3 Mozart – Da Ponte-opera’s. Theodor Currentzis is een concessieloos dirigent. Zijn opnames van de Da Ponte-opera’s zijn navenant sprankelend, ruw en rauw.

4 Yannick Nézet-Séguin. Met zijn Rotterdams Philharmonisch realiseert Yannick uiteenlopende prachtconcerten, waaronder Mahlers Zesde symfonie – eigentijds wondertje van klanksmeedkunst en balans.

5 Anna Netrebko in Verdi’s Il Trovatore op de Salzburger Festspiele. Kippenvel, ongeloof, euforie. Olympische luisterervaring.

JAZZ AMANDA KUYPER

1 Sonny Rollins – Road Shows Vol.3. Waardevolle liveregistratie van een van de grootste tenorsaxofonisten. Zal hij ooit nog optreden? Zelf houdt hij moed.

2 Cécile McLorin Salvant – Woman Child. Nieuw talent in buitenklasse met grote vocale lenigheid en timing, die met rauwe klankkleur soms tegen Billie Holiday schurkt.

3 Ambrose Akinmusire – The Imagined Savior Is Far Easier to Paint. Nieuw jazzgezicht drukt bewust een non-conformistisch genremengend stempel, als doordacht componist en speler met visie.

4 Jason Moran – All Rise. Opwindende, funk-zwoele ode aan Fats Waller door pianist Jason Moran en Meshell Ndegeocello.

5 Gideon van Gelder – Lighthouse. De soepele composities van jazzpianist én arts Gideon van Gelder tintelen van leven en zeggingskracht.

KLASSIEK JOEP STAPEL

1 Louis Andriessen – De Materie. Andriessens magnum opus in een verpletterende enscenering van Heiner Goebbels op de Ruhrtriënnale.

2 La troupe d’Orphée door Opera2day in de Haagse Grote Kerk: een barokopera met bescheiden middelen en veel verbeeldingskracht opgetuigd tot geweldige theaterervaring.

3 Luigi Nono – Prometeo. De ‘tragedie van het luisteren’ in het Holland Festival: indrukwekkende uitvoering van een notoir moeilijk te realiseren hoogtepunt van de twintigste-eeuwse muziek.

4 Gaudeamus Muziekweek. De opening in TivoliVredenburg toonde met avontuur, verrassing en kwaliteit hoe leuk de allernieuwste muziek kan zijn.

5 Brahms – De Derde symfonie door het RPhO olv chef Yannick Nézet-Séguin in De Doelen: geen spektakel, wel spectaculair goed.

HIPHOP SAUL VAN STAPELE

1 D’Angelo – Black Messiah. Een funk- en soulalbum dat 14 jaar mocht sudderen en precies op tijd verscheen. Urgent en strijdbaar en muzikaal subliem uitgevoerd.

2 Typhoon – Lobi Da Basi. Een muzikale reis van calypso naar blues naar rap. Weerslag van een artistieke zoektocht van zeven jaar, warm, kleurrijk en openhartig.

3 Vince Staples – Hell Can Wait. Zijn Hands Up is een krachtige aanklacht tegen politiegeweld. Een van de sterkste rappers van de nieuwe lichting.

4 Common – Nobody’s Smiling. Cruciaal, wat ondergewaardeerd album. Veteraan Common is cool, collected en bevlogen op stevige, rauwe hiphopbeats van No I.D.

5 Moodymann – Moodymann. Detroits Moodymann roept op deze prachtplaat een wereld op van verleiding, verpaupering en verlatenheid.

WORLD LEENDERT VAN DER VALK

1 Vaudou Game in V11. Een bezweet Togolees voodooconcert op een boot in Rotterdam. Peter Solo gaf les in spirituele muziek aan Franse muzikanten met flinke dosis funk in hun donder. Het album is ook goed.

2 Alsarah & the Nubatones – Silt. Alsarah koppelt op Silt haar Nubische wortels aan aanstekelijke retrosoul.

3 Daptones Soulrevue op North Sea Jazz. Sharon Jones en Charles Bradley in topvorm, met de strakke afrobeat van Antibalas.

4 Aziza Brahim in Rasa. Een muzikale oase uit de westelijke Sahara. Brahim heeft een fantastische stem bespeelt de tabal, de tradionele drum, liedjes met veel groove.

5 Toumani & Sidiki in Paradiso. Vader en zoon Diabaté zijn beide meester op de West-Afrikaanse kora. Zoon Sidiki speelt ritmischer dan zijn pa. Die kan dan weer fantastisch soleren met kraakheldere noten.

KLASSIEK FLORIS DON

1 Luigi Nono – Prometeo. Monumentale, ruimtelijke verkenning van 2,5 uur bijna-stiltes in de Amsterdamse Gashouder tijdens het Holland Festival.

2 Wagner – Ring des Nibelungen. Vooruit: nog één keer ging de magistrale Ring-cyclus van Pierre Audi, maar nu is het met die krakende decors mooi geweest.

3 Leonidas Kavakos. De Griekse violist streeft niet naar esthetische perfectie. Zijn spel is soms ontregelend en altijd boeiend.

4 Verdi – Falstaff. Groots vermaak, ook dankzij bariton Ambrogio Maestri en regisseur Robert Carsen. Daniele Gatti dirigeerde zich naar het chefschap van het Concertgebouworkest.

5 Messiaen – La Nativité du Seigneur. Het meeslepende orgelwerk werd in Musica Sacra Maastricht meesterlijk uitgevoerd door Artem Nyzhnyk – op Russische accordeon!

KLASSIEK KASPER JANSEN

1 De Nationale Opera – Gurre-Lieder. Pierre Audi ensceneerde bij DNO voor het eerst het oratorium (1913) van Schönberg. Een apocalyptische voorstelling met slechts een glimpje hoop.

2 Wende – Winterreise. Op nieuwe muziek van Boudewijn Tarenskeen, met Schubert nooit ver weg, bracht zangeres Wende Snijders met pianist Gerard Bouwhuis Winterreise als schokkend relatiedrama.

3 The Rise of Spinoza. Theo Loevendie schreef op eigen tekst de beknopte en levendige opera over Spinoza, een hoogtepunt in zijn oeuvre.

4 Wispelwey Na drie cd-opnamen en talloze concerten speelde Pieter Wispelwey weer Bachs Zes Cellosuites: veel noten toch herontdekt.

5 Frans Brüggen – Bach. Kort voor zijn dood dirigeerde Brüggen (79) Rameau met zijn eigen orkest en leerlingen van het Koninklijk Conservatorium. Oud, maar alert, de geest intact.

KLASSIEK MERLIJN KERKHOF

1 Yannick Nézet-Séguin – Symfonieën van Schumann met het Chamber Orchestra of Europe. Energiek en liefdevol gebracht.

2 Jerusalem Quartet – Strijkkwartetten van Janacek en Smetana. Nooit eerder klonken Janaceks kwartetten zo ijzingwekkend.

3 Max Abrahamsen – Let me tell you. Barbara Hannigan en het Rotterdams Philharmonisch gaven in februari de Nederlandse première. Een prachtige klankkleurverkenning.

4 Skip Sempé – Capriccio Stravagante. Hij maakte een reconstructie van de muziek voor de begrafenis van Rameau, de Messe des Morts van Jean Gilles, aangevuld met Rameaus eigen muziek.

5 Frans Brüggen – Mozart. De opname van Mozarts drie laatste symfonieën is de laatste die tijdens Brüggens leven verscheen. Een knisperend hoogtepunt in zijn discografie.

... EN DE TEGENVALLERS

Aretha Franklin. Haar stem knalde in de Late Show van David Letterman loeiend in de hoogte de vangrail in. Haar cd Aretha Franklin Sings the Great Diva Classics was een teleurstellende, wankele productie. (AK)

De opera Laika. Potentieel triumviraat van grote geesten Martijn Padding, P.F. Thomése en Aernout Mik leidde tot artistieke implosie. (MS)

Spiral Mass van de jonge Amerikaanse stercomponist Nico Muhly in het Holland Festival: obligate noten en een pesterig orgeltje. (JS)

Festival Mundial. De geslaagde urban-uitstraling werd teruggebracht tot nederhop, mestizo en vele vormen ska. Waar waren de vernieuwers uit Rio, Kinshasa of Shanghai? (LvdV)

Drittes Labyrinth. Jörg Widmann is een van de interessantste componisten van onze tijd. Maar dit werk (bij het Radio Filharmonisch) was drie kwartier orkestraal gebeuk. (MK)

POP HESTER CAVALHO

1 Warpaint – Warpaint. Prachtige droompop van vier vrouwen uit Los Angeles, met muziek die steeds haaks staat op de verwachting.

2 Black Keys – Turn Blue. De nieuwe nummers zijn bloemrijker dan voorheen. Zo sluipend en smekend als in de lange opener Weight Of Love klonk het duo niet eerder.

3 Future Islands – Singles. Jarentachtigelektropop met swingende beats en de bronstige soulstem van Samuel Herring.

4 Typhoon – Lobi Da Basi. Typhoon verheft Nederrap weer een treetje, door geslaagde verweving van stijlen: smartlappen, cabaretliedjes, bluesy riffs en spetterende blazers. En zijn emotionele voordracht.

5 Silk Rhodes – Silk Rhodes. Verwijzend naar Al Green en Sly Stone speelt dit nieuwe duo bedwelmende funk, met kwijnende falset, in tergend minimalistische composities.

Doorbraken en comebacks

Meest gelezen

Lees ook deze artikelen