Gehandicapt kind is geen knuffel

Tegenstanders van een verbeterde prenatale test idealiseren het krijgen van een gehandicapt kind. De zorg is zwaar en niet ‘nobel’, zegt moeder Annemarie Haverkamp uit eigen ervaring.

Ik ben zo benieuwd wat ze er zelf van vinden, die gehandicapten die in de toekomst op de wereld worden gezet ‘omdat mensen met beperkingen het draagvlak in onze maatschappij vergroten’. Wie hun ouders zijn, wil ik ook graag weten. Welke jonge mannen en vrouwen steken hun vinger op en zeggen ‘doe mij maar zo’n kwetsbaar kind, want dat vergroot onze en jullie tolerantie’?

Gynaecologen vroegen deze week om brede toegankelijkheid van de NIPT (niet-invasieve prenatale test), die aan het bloed van de moeder kan aflezen of het kind in de baarmoeder al dan niet een chromosomale afwijking heeft. Eerder dit jaar kwam de test beschikbaar voor vrouwen met een verhoogd risico op dergelijke afwijkingen. Tot nu toe kan getest worden op trisomie 21 (Down), trisomie 18 (Edwards) en trisomie 13 (Patau). Omdat de test geen risico op een miskraam oplevert – een vlokkentest en een vruchtwaterpunctie wel – en veel betrouwbaarder is, willen de gynaecologen beschikbaarheid voor iedereen. Direct laaide onder critici de discussie weer op: over de vraag wordt het draagvlak voor mensen met een beperking niet kleiner ‘als we alles maar weg laten halen’?

‘Alles weghalen’ is een bedenkelijke simplificatie van een complexe keuze. Een nieuwe test betekent toch niet dat in het wilde weg wordt geaborteerd? Het is een teken van technologische vooruitgang. Aanstaande moeders kunnen kiezen of ze die wel willen ondergaan. Minder ouders hoeven in onzekerheid te zitten over het lot van hun ongeboren kind en hun eigen toekomst. De NIPT heeft een lager vals-alarmgehalte dan de combinatietest. Prettig is ook dat je als aanstaande moeder niet in de stress hoeft te zitten over het risico voor de vrucht, gevaar loopt als je een dokter met een naald in je buik laat prikken. In de landen om ons heen, Duitsland en België, wordt de veilige test al lang gebruikt.

Lees verder in NRC Handelsblad: ‘Gehandicapt kind is geen knuffel’ (€)