Diepe schaamte vervult mij over mijn mens zijn wanneer ik journalisten en tv-presentatoren in de krant, op de televisie en radio nieuws hoor verkondigen over ‘het ruimen’ en het ‘vernietigen’ van honderdduizenden kippen en andere dieren alsof het om zakjes suiker gaat. Tot nu toe heb ik geen enkele journalist kritisch horen vragen over de waanzin van de maatregelen in opdracht van staatssecretaris Dijksma. Geen vraag over de noodzaak, de pijn van het stikken en de duur van dit lijden voor de dieren door de vergassing werkelijk dood zijn. Woorden als ‘ruimen’ en ‘vernietigen’ uit de intensieve dierenindustrie worden klakkeloos overgenomen. Alsof het om het opruimen van troep gaat en het vernietigen van nutteloos geworden dingen.
De aandacht van de politiek en de journalistiek gaat naar de boer en zijn gezin en de economische gevolgen. Over de ware slachtoffers ‘de dieren’ wordt niet of nauwelijks over gerept. Na intensieve uitbuiting worden ze omgebracht als ze niet meer nuttig zijn. Vergeten wordt dat zij net als wij mensen gevoelens van pijn, angst, verdriet en geluk kunnen ervaren en een uniek karakter hebben.
In het eerste bedrijf ging het om 150.000 kippen. In 1930 had een boer slechts tientallen kippen en legde een kip 116 eieren per jaar. Nu gaat het om stallen van minimaal 15.000 kippen en de kip is door het doorfokken een eiproductiemachine geworden die per jaar 320 eieren legt. Massaal met duizenden soortgenoten opeen gepropt in een stal zonder haar natuurlijke behoeften en gedrag goed te kunnen uiten verblijven de kippen 12 tot 14 maanden bij de boer om voor ons als ware topsporters meer dan 320 eieren te produceren. Als dank worden zij in het donker ruw aan hun poten gevangen waardoor menig kip haar poot breekt, gesmeten in een kippenkrat en getransporteerd naar België of Polen om daar aan hun poten aan een slachtlijn opgehangen te worden. Als zij boffen missen zij niet het elektrocutiebad en worden ze niet levend geplukt.
Ach ja, het is zo sneu voor de boer en zijn zoontje, ook Humberto Tan vond dat in RTL Late-Night. Hij had diep medelijden. Die kakelende kippen in één keer door de ruiming te moeten missen, dat is toch erg. Maar Humberto Tan verzaakte die boer te vragen wat daar in godsnaam zo anders aan is dan afvoer en slacht. Wij dierenvrienden en kippenredders vinden verschrikkelijk wat er gebeurt. Maar door de ruiming is de kippen het ergere lot van vangst, botbreuk en gruwelijke slacht bespaard. Hun leven zelf was al ellende. Zo hebben de 30 miljoen hanenkuikens die jaarlijks vergast of versnipperd ook geluk: ze zijn geen legkippen die worden uitgebuit.
De legkippen die wij redden van de slacht zijn vaak uitgeblust en levensmoe. Hun verenpak is verfrommeld met kale plekken, hun oogleden zijn dik, hun kam is bleek en hun kop hangt. Ze zijn doodsbang. Heeft u ooit een kip van angst horen gillen? Dat gaat door merg en been. En dan hoor je een boer in de media vertellen dat we zo blij moeten zijn met een ei. We moeten ons diep schamen over wat we kippen daarvoor aandoen. Want anders dan LTO-voorzitter Albert Jan Maat beweert (NRC Next) weten wij uit ervaring dat deze kippen zo doorgefokt zijn dat ze wel degelijk vele malen kwetsbaarder zijn dan hobbykippen. Kan een krielkip wel 10 tot 20 jaar oud worden, kunnen de meeste kippen die wij redden en herplaatsen slechts één tot drie jaar genieten van het leven waar ze recht op hebben: scharrelend naar hartenlust in een tuin. De problemen beginnen vrijwel altijd bij het zo kwetsbare doorgefokte eileg-apparaat.
De uitbraak van het vogelgriepvirus is gebeurd in potdichte megastallen. Bekend is dat ziekte eerder toeslaat waar mensen en dieren te veel op elkaar zitten, stress ondervinden en weinig weerstand hebben. Voor een boer is iedere dag wat dode kippen oprapen heel normaal. Desondanks krijgen vrije vogels de schuld. Een griepvirus is echter normaal in de natuur. Vogels met weerstand zullen er niet erg ziek van worden. Desondanks bepleit Eric Hubers (BNR nieuwsradio) van de sector pluimvee van de organisatie voor collectieve belangenbehartiging LTO ervoor dat pluimvee van oktober tot april altijd opgehokt zou moeten zijn. Omdat we dat met koeien ook doen vindt hij dat gezonder. Volgens Hubers hebben de kippen in de winter toch niet zo veel plezier. Het moet niet gekker worden, het wordt tijd dat deze meneer zichzelf eens ophokt. En dan met duizenden mensen onder erbarmelijke omstandigheden opeengepakt.
Van de vogelgriep kunnen mensen milde griepverschijnselen krijgen. Niets ernstigs. Kippen kunnen zelfs gevaccineerd worden. Maar dat doet de overheid niet omdat Duitsland geen eieren wil afnemen van gevaccineerde kippen. In plaats daarvan doodt zij grote hoeveelheden dieren. Diezelfde overheid heeft dieren in de Wet Dieren intrinsieke waarde toegekend. Maar dat zijn maar holle woorden die niet gehandhaafd worden: miljoenen dieren lijden dagelijks ernstig door slechte huisvesting, uitbuiting en doding. Wat rest, is diepe schaamte om mens te zijn.