Robots vind je niet meer alleen in de zware industrie, ze nemen ook in allerlei andere sectoren taken van mensen over. Vier robotbedrijven uit de VS – in de biotechnologie, medische wereld, hotelbranche en maakindustrie – vertellen over de impact op de werkvloer. Soms staan banen op de tocht, maar meestal verandert alleen de aard van het werk of zorgen robots juist voor meer carrièremogelijkheden.
Labbot Transcriptic voor saai handwerk
Saai, vond Max Hodak het labwerk tijdens zijn studie biotechnologie aan Duke University. „Ik was eindeloos bezig kweekjes aan te leggen in petrischaaltjes en vloeistoffen te pipetteren in flaconnetjes”, vertelt Hodak. „Zeker de helft van mijn tijd ging op aan eenvoudig handwerk. Ik voelde me net een robot.”
Na zijn studie besloot Hodak Transcriptic op te richten, een bedrijf dat robots ontwikkelt die biologisch labwerk uitvoeren. De robots kunnen onder meer DNA extraheren, de aanwezigheid van antilichaampjes controleren en weefselculturen kweken. Wetenschappers kunnen materiaal en instructies opsturen en krijgen de resultaten terug. Stanford, Harvard, Caltech en UC Davis maken al gebruik van de dienst.
Hodak hoopt met name studenten en promovendi aan te spreken. In de biowetenschappen wordt het handwerk namelijk gedelegeerd: profs aan postdocs, postdocs aan promovendi en promovendi aan studenten. Hoe lager in de hiërarchie, des te minder creatief het werk.
Onderzoekers kúnnen het werk tegen betaling ook uitbesteden aan zogeheten Contract Research Organizations (CRO’s). Maar dat kan duizenden euro’s kosten, geen optie voor jonge wetenschappers. Bij Transcriptic kan er per uur worden afgerekend, een eenvoudige taak als DNA extraheren kan al voor een paar tientjes.
Uiteindelijk hoopt Hodak op een revolutie in de biowetenschappen. „We willen wetenschappers bevrijden van het saaie, repetitieve werk, zodat zij meer tijd overhouden voor het inhoudelijke werk: nadenken, resultaten interpreteren en papers schrijven.”
Haartrantsplantatiebot vergroot de markt
Een nieuwe haardos in je hoofd geplant krijgen door een robot? Het klinkt bizar, maar het in San José gevestigde bedrijf Restoration Robotics maakt haartransplantatierobots.
Haartransplantaties worden nu grotendeels handmatig uitgevoerd: met een pincet en een scalpel verwijderen artsen haarzakjes vanuit het donorgebied (meestal de achterkant van het hoofd) en planten die terug op de gewenste plek (bijvoorbeeld in de inhammen).
De robot van Restoration Robotics doet twee dingen. Eerst adviseert hij de arts welke haarzakjes zich het beste lenen voor transplantatie: de camera’s kunnen gezonde haarzakjes detecteren en slimme algoritmes zorgen ervoor dat er geen kale plekken vallen in het donorgebied. Als de arts akkoord is, gaat de robot aan de slag: hij verwijdert met zijn robotarm het haarzakje en implanteert het, op de nanometer nauwkeurig, op de nieuwe plek.
De haartransplantierobot van Restorartion Robotics is geen vervanging van de chirurg, maar functioneert als assistent, benadrukt directeur Jim McCollum. „De robot geeft advies en zorgt voor een nauwkeurige uitvoering, maar de arts blijft eindverantwoordelijk.”
Toch reageerden veel haartransplantatiechirurgen argwanend. De traditionele methode vergt jaren oefening, een specialisme wordt in één klap overbodig gemaakt. Het enthousiasme was groter onder de chirurgen die nog geen haartransplantaties aanboden. Van de honderd robots die het bedrijf verkocht, gingen er meer dan zestig naar artsen die nieuw waren in het vak. „Wij concurreren niet zozeer met bestaande artsen, maar vergroten de markt”, concludeert McCollum. „Haartransplantatie is nu nog een nicheproduct; wij hopen dat het met onze robot een gangbare ingreep wordt.”
Baxter maakt van fabrieksarbeider trainer
Baxter van het in Boston gevestigde bedrijf Rethink Robotics is een industriële robot nieuwe stijl: hij reageert op zijn omgeving. Mensen kunnen hem trainen; als je bijvoorbeeld zijn arm pakt om te laten zien hoe hij iets moet oppakken en verplaatsen, kan hij dat daarna zelf. „Oude, industriële robots zijn geprogrammeerd om één ding te doen”, vertelt technisch directeur Rodney Brooks. „Nieuwe robots kunnen leren en zijn in staat tot interactie.”
In de industriële wereld is Baxter controversieel: hij heeft een menselijk uiterlijk en kost op jaarbasis evenveel als een fabrieksmedewerker, alleen wordt Baxter nooit moe of ziek. Volgens Brooks is Baxter echter niet ontworpen om werknemers te vervangen, maar om ze te helpen. „Baxter kan per definitie niet zonder mensen, hij heeft instructies nodig. De fabrieksmedewerkers veranderen zo in trainers van robots, zodat die het vuile werk opknappen – het zware, monotone productiewerk.”
Baxter kan ieder kwartier een ander taakje verrichten. „Als je één wijziging wilt doorvoeren in het productieproces in een fabriek in China, ben je algauw een paar weken verder”, aldus Brooks. „Met Baxter kun je snel iets nieuws proberen en als het werkt de productie opvoeren.” De robots maken de VS zo weer aantrekkelijk als vestigingsplaats, zodat productie uit lagelonenlanden kan worden teruggehaald, denkt Brooks. Op Baxter staat trots vermeld: ‘Made in the USA’.
Hotelrobot Botlr van Savioke trekt gasten
Je bent in een hotelkamer en je tandpasta is op. In het Aloft Hotel in Cupertino bel je de receptie, waarna de receptionist een tube tandpasta bovenin de butler-robot Botlr stopt en het kamernummer intoetst. Dan gaat de robot op pad; hij kan voorbijgangers ontwijken en zelfstandig de lift te nemen.
Het Aloft Hotel is het eerste hotel waar de Botlr van het in Sunnyvale gevestigde robotbedrijf Savioke rondrijdt. Hij is één meter hoog en heeft met zijn ronde vormen een vriendelijk voorkomen. De Botlr lijkt misschien wel het meest op hoe we ons robots vroeger voorstelden: menselijk, dienend en schattig, zoals R2-D2 en C-3PO uit Star Wars.
Hotelvakbonden reageren afwijzend op de Botlr. „Een robot kan niet zorgen voor klantvriendelijkheid, gastvrijheid en de kwaliteit die wordt verwacht van hotelpersoneel”, aldus een woordvoerder van FNV Horecabond. De oprichter van Savioke, Steve Cousins, ziet de Botlr daarentegen als een verlichting van het werk van hotelmedewerkers: zij hoeven niet langer voor ieder wissewasje door het hotel te rennen.
Het Aloft Hotel is tevreden met de Botlr. Niet zozeer omdat de robot het personeel ontlast, maar omdat hij als een magneet werkt op gasten. Mensen logeren speciaal in het hotel om de robotbutler uit te proberen; ze maken foto’s van hem of lopen filmend achter hem aan. Binnenkort introduceert de hotelketen de Botlr daarom in een andere vestiging.