Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Geopolitiek

Zwaargewichten en Oost-Europeanen: dit valt op aan Junckers lijstje

De persconferentie van Jean-Claude Juncker in Brussel.
De persconferentie van Jean-Claude Juncker in Brussel. ANP / Olivier Hoslet

Jean-Claude Juncker presenteerde vanmiddag zijn langverwachte lijstje: de samenstelling van de nieuwe Europese Commissie. Timmermans wordt de eerste vice-president. Wat valt er op aan de Commissie van Juncker?

Juncker, door het Parlement voorgedragen als voorzitter, zit de 28 leden tellende Commissie per 1 november voor. Als het Parlement zijn gedroomde Commissie tenminste goedkeurt. Onze correspondent Stéphane Alonso vertelt wat hem opvalt aan het lijstje van Juncker.

De Europese Commissie (klik voor groter):

ANP

Nationaliteit speelde een rol
De financiële dienstverlening en de bankenunie zijn in handen van een Brit, Jonathan Hill. De post Begrotingszaken is in handen van een Fransman: Français Pierre Moscovici. Dat betekent dat zij zich over onderwerpen mogen ontfermen die in hun land belangrijk zijn en waar veel discussie over is (en kritiek, op Brussel). Juncker had daar een argument voor: het is volgens hem een goed idee als mensen in hun eigen taal aan hun eigen mensen kunnen uitleggen wat Brussel doet. Bij deze posten heeft nationaliteit dus een rol gespeeld.

Alenka Bratusek wordt vice-president
Bratusek, waarnemend premier van Slovenië, krijgt een hoge post: ze wordt vice-president met als portefeuille Energie. Dat is opvallend, omdat ze niet heel succesvol is geweest als premier in haar eigen land. Alonso:

“Daar lijkt ze nu voor beloond te worden met deze baan, en dat is een beetje raar. Hier worden ongetwijfeld nog vragen over gesteld in het Europarlement, als alle kandidaten eind september worden ondervraagd.”

Er zitten veel Oost-Europeanen in het kernkabinet
Vier van de zeven vice-presidenten komen uit Oost-Europa: Letland, Bulgarije, Slovenië en Estland. Dat is interessant, zegt Alonso:

“Juncker heeft steeds gezegd: ik wil dat jullie je beste mensen sturen. Deze landen hebben dat gedaan - er zitten drie oud-premiers in het kernkabinet, allemaal uit Oost-Europa. Dit zou het begin kunnen zijn van een ander type eurocommissaris. Jarenlang gold de Europese Commissie als het afvoerputje van de nationale politiek. De EU-bureaucratie was de plek waar je uitgerangeerde politici of concurrenten parkeerde. Brussel was ‘zonde van het talent’. Juncker heeft, via deze Oost-Europeanen en het aantal vrouwen in de Commissie een signaal afgegeven: jongens, wees ambitieuzer in de keuze van jullie kandidaten. Het is goed mogelijk dat West-Europese landen hier gehoor aan geven.”

Timmermans wordt de rechterhand van Juncker
Timmermans wordt de eerste vice-president: plaatsvervanger van Juncker. Juncker heeft in zijn toespraak nadrukkelijk gezegd dat Timmermans méér wordt dan alleen een partner. Ook dat is interessant, zegt Alonso:

“Je kunt zeggen: het is een koekje van eigen deeg, Juncker gaf Timmermans de post waar Nederland zich al heel lang druk over maakt, namelijk regulering. Maar je kunt er ook op een andere manier naar kijken. Hij kan Timmermans ook hebben gekozen om zijn kwaliteiten. Timmermans spreekt zijn talen, hij is een communicator, zo bleek ook de afgelopen tijd. Hij is het soort ‘Super-Europeaan’ dat Juncker in zijn commissie wil.

“Juncker heeft gezegd: we moeten streven naar een offensieve communicatiestrategie. Hij vindt dat eurocommissarissen meer moeten reizen, om Europa uit te leggen wat Brussel doet. Hij vindt dat de Europese Commissie zich meer moet laten zien. Dat heeft ook meegespeeld in zijn keuze voor deze zwaargewichten.”