‘Obama wil IS in Irak en Syrië verslaan in drie fases - kan jaren duren’

Het verslaan van de Islamitische Staat (IS) kan drie jaar duren. Dat zeggen Amerikaanse regeringsbronnen volgens the New York Times. Volgens de krant heeft Obama een plan voorbereid van drie fases om de jihadistische organisatie te vernietigen.

Obama houdt woensdag, 11 september, een toespraak. Hij zal dan volgens de krant het land klaarstomen voor een door de VS geleid offensief tegen sunnitische extremisten in het Midden-Oosten; een voorzet voor een bredere militaire missie. Tegelijkertijd moet hij burgers geruststellen dat hij Amerikaanse troepen niet in nog een Irakese oorlog zal storten.

Obama zei een paar weken geleden nog “geen strategie” tegen IS te hebben. Maar vorige week klonk hij vastberaden. “We gaan IS vernietigen”, zei hij. “Net zoals we met Al-Qaeda deden.” Ook Kerry klonk zonder twijfel. “Wij kunnen IS vernietigen. Het kan een jaar duren, het kan twee jaar duren, of het kan drie jaar duren. Maar we zijn vastbesloten dat het moet gebeuren.”

De IS-strategie van Obama zou bestaan uit 3 fases:

1. Een luchtcampagne om etnische en religieuze minderheden, Amerikaanse diplomaten, veiligheidsdiensten en militairen te beschermen. Hiermee zijn de VS al begonnen: de afgelopen maand voerde het land bijna 145 luchtaanvallen uit.
2. Training van en advies aan het Irakese leger, Koerdische strijders en (mogelijk) leden van sunnitische stammen. Met deze fase zou worden begonnen zodra er een nieuwe Irakese regering is (en dat is volgens planning deze week).
3. De vernietiging van IS in Syrië. Dit noemt de NYT de moeilijkste en meest politiek controversiële fase, die volgens sommige bronnen binnen het Pentagon wel 36 maanden kan duren. Dat betekent tot ná Obama’s aftreden.

Wie doen er mee?

Kerry zal binnenkort naar het Midden-Oosten afreizen om steun te vinden voor een coalitie tegen IS, zo schrijft de krant. Hagel reist naar Turkije om dat land als bondgenoot binnen te halen. Verder noemt de krant als mogelijke bondgenoten van de VS: Jordanië, Saoedi-Arabië, De Verenigde Arabische Emiraten, Duitsland, Australië, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Frankrijk.

Waarom is fase 3 politiek controversieel?

Het is moeilijker om landen mee te krijgen voor fase 3, het aanvallen van IS in ‘thuisbasis Syrië’. Een regeringsbron zegt tegen de krant: “Iedereen is aan boord wat betreft Irak. Maar wat betreft Syrië zijn er meer zorgen.” De vrees bestaat dat luchtaanvallen op doelwitten van IS in Syrië president Assad in de kaart zullen spelen. De groep die wordt aangeduid als ‘de rebellen’, de tegenstanders van Assad, bestaat immers ook uit IS-militanten. En dat Assad de oorlog wint, willen veel landen juist niet: zij hebben zich openlijk tegen hem uitgesproken. Volgens de bron zullen landen uiteindelijk wel overstag gaan, omdat er geen alternatief is.

‘IS weg bij Haditha dam’

De VS zijn er in elk geval in geslaagd IS te verslaan bij de strategische Haditha-dam, zo meldt althans de BBC. IS had meerdere malen geprobeerd de dam in te nemen. De luchtaanvallen bij de stad Haditha, waar zo’n 75.000 mensen wonen, laten zien dat de VS nu ook in andere gebieden dan Noord-Irak opereren.