Vergroot lezen vanaf papier het tekstbegrip? Noors onderzoek zegt van wel

Een steuntje in de rug voor het papieren boek: Noors onderzoek toont aan dat het lezen vanaf papier zorgt voor een beter tekstbegrip dan digitaal lezen. Maar is het echt zo?

Het onderzoek, waarvan de resultaten zijn aangehaald door Galleycat, is gedaan door onderzoekers van de Reading Centre van de Universiteit van Stavanger in Noorwegen.

Voor hun onderzoek werd een vierde klas van een Noorse Middelbare School in tweeën gesplitst. Beide groepen kregen dezelfde tekst voorgeschoteld, de ene op papier, de andere op de computer.

Toen ze vragen kregen over de tekst, bleken de leerlingen uit de ‘papieren’ groep een betere score te behalen. Een logisch resultaat, volgens de onderzoekers. Het lezen vanaf papier helpt het brein bij het vormen van ‘mental maps’. Bovendien zou het brein voor beter tekstbegrip de tekst naast alleen zien ook willen voelen.

Diep lezen

Veel conclusies kunnen aan het recente Noorse onderzoek niet verbonden worden. Dat gaf Anne Mangen, onderzoekster aan dezelfde Universiteit van Stavanger, aan in een recent artikel over het onderwerp in The Financial Times. De échte effecten van het lezen vanaf verschillende media kunnen pas na enkele decennia vastgesteld worden, stelde Mangen.

Nu bestaat er onderzoek dat de Noorse onderzoeksresultaten onderschrijft: digitaal lezen zou leiden tot verminderde tekstbegrip en bovendien ons slaappatroon in negatieve zin beïnvloeden. Maar wat nu als de Noorse onderzoekers die digitale groep de tekst op een ereader hadden laten lezen? Dan was de test misschien anders verlopen.

Volgens een Schotse wetenschapster, wier onderzoek werd aangehaald in The Financial Times, bevordert een ereader (zij gebruikte een Kindle) het ‘diep lezen’, het compleet opgaan in de tekst. De reden? Bij een ereader kan je niet steeds door de pagina’s bladeren, zoals bij een papieren boek. Minder afleiding dus. Bovendien duurde het lezen vanaf een ereader langer. Wat er volgens een Amerikaanse onderzoekster voor zorgt dat we meer opgaan in de tekst, waardoor we de gelezen tekst op een betere manier voor de geest kunnen halen.