AMC ontwikkelt meetmethode voor wilsbekwaamheid kinderen

Het AMC ontwikkelt een interviewmethode waarmee wilsbekwaamheid van kinderen gemeten kan worden. De uitkomsten daarvan kunnen belangrijk zijn in de huidige discussie over de vraag of kinderen in staat zijn te beslissen over hun eigen euthanasie, en bij het meewegen van de mening van kinderen bij moeilijke behandelbeslissingen.

Dat vertelt onderzoeksleidster Irma Hein, kinder- en jeugdpsychiater vandaag in NRC Handelsblad. Het is volgens Hein “niet goed mogelijk” een debat te voeren over de vraag of kinderen mogen meebeslissen over euthanasie, wanneer nog niet bekend is wanneer zij in staat zijn daarover een beslissing te begrijpen en te motiveren.

Discussie rond kindereuthanasie

Afgelopen weken laaide het debat over kindereuthanasie in Nederland op, nadat hoogleraar kindergeneeskunde Eduard Verhagen van het UMC Groningen er in Nieuwsuur voor pleitte euthanasie mogelijk te maken voor kinderen jonger dan twaalf jaar die uitzichtloos lijden. De Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde maakte daarop bekend discussieavonden te gaan organiseren over het onderwerp, en komt in het najaar met een standpunt.

In Nederland hebben kinderen een stem in medische beslissingen, zoals euthanasie, vanaf hun twaalfde. In België werd begin dit jaar de leeftijdsgrens van 18 jaar geschrapt, en is euthanasie nu ook mogelijk voor “oordeelsbekwame minderjarigen”. AMC-onderzoekster Hein stelt dat een rigide leeftijdsgrens “arbitrair” is als meetlat voor de vraag of een kind in staat is zelfstandig beslissingen te nemen.

Hein:

“In Nederland is iedereen onder twaalf jaar volgens de wet wilsonbekwaam, maar het is nog nooit systematisch onderzocht of dat daadwerkelijk zo is. Ook jonge kinderen zijn soms in staat een zware, medische beslissing te nemen.”

Volgens de onderzoekster speelt naast leeftijd ook levenservaring en de invloed van ouders een rol in de beslissing van kinderen bij dit soort ingrijpende kwesties. Hein: “Ik denk dat het mogelijk is wilsbekwaamheid op een meer individuele basis vast te stellen.”

Voor kinderen tussen 1 en 12 jaar is euthanasie onmogelijk

Het euthanasiedebat gaat over kinderen tussen de 1 en 12 jaar. Voor ernstig zieke en zwaar gehandicapt geboren kinderen tot 1 jaar bestaat het zogeheten Groningen-protocol. Dat is een afspraak tussen artsen en justitie, en houdt in dat ouders met de artsen beslissen of het leven van de baby actief wordt beëindigd. Het Openbaar Ministerie zal dan niet tot vervolging overgaan.

Kindereuthanasie is in tien jaar slechts een handvol keren voorgekomen. Toch stelt de vereniging voor kindergeneeskunde dat artsen behoefte hebben aan heldere richtlijnen. Het onderzoek van Hein kost ruim 300.000 euro en wordt gefinancierd door ZonMw. De onderzoeksgroep hoopt later dit jaar met de eerste resultaten te komen.

In NRC Handelsblad staat vandaag een uitgebreid interview met kinder-en jeugdpsychiater Irma Hein naar aanleiding van de ontwikkeling van deze nieuwe leermethode. Lees dat hele interview hier (€).