De EO wil een musicaloptocht op 4 mei en de verwarring was en blijft groot

Het gesprek van de dag, totdat een bommelding in de Bijenkorf de binnenste binnenstad van Amsterdam platlegde: de EO en de Joodse Omroep hebben plannen voor een The Passion-achtige optocht op 4 mei volgend jaar. Het zou een jaarlijkse traditie moeten worden, na achten, met in 2015 het verhaal van Anne Frank als vervolgingsthema. Toen kwam de kritiek, het ongeloof en de absolute verwarring. Uren na de hype zou de optocht al weer van de baan zijn, meldde de NOS, iets wat de EO op zijn beurt weer heeft ontkend. Wat was er vandaag toch allemaal aan de hand?

Allereerst het idee zelf, via een intern document (pdf) door GeenStijl uitgelekt. Vanaf 4 mei volgend jaar zou er na 20.00 uur een Nationale Herdenkingstocht moeten komen, waarin elk jaar zowel een ander vervolgingsslachtoffer als een andere stad in Nederland centraal staat. Volgend jaar zijn dat Anne Frank en Amsterdam, is het plan. Er is een noodzaak de lessen van onze geschiedenis “levend en nabij” te houden, staat in het uitgelekte document:

“Met de jaarlijkse Nationale Herdenkingstocht en de geïntegreerde vertelling van een indringend en persoonlijk verhaal van een vervolgde, plaatsen we de lessen uit het verleden midden in onze wereld.”

De opzet lijkt erg op dat van succesnummer The Passion: BN’ers brengen het verhaal tot uitvoering op plekken in die stad waar het in de Tweede Wereldoorlog ook plaatsvond. Dat alles onder begeleiding van bekende Nederlandstalige nummers.

De EO, de Joodse Omroep en productiemaatschappij Eye2Eye Media, al partner bij de ontwikkeling van The Passion geven in het document al een voorbeeld van een scenario. Zo is er als het aan hen ligt een scène aan het Merwedeplein, waar het voormalige woonhuis van Anne Frank was, waar zij en andere aanwezigen horen dat de oorlog daadwerkelijk is begonnen. Vervolgens zingt Anne “15 miljoen mensen” van Fluitsma en Van Tijn. Dit even voor het beeld. De initiatiefnemers noemden al wat namen voor de rollen, “bekende Nederlandse acteurs van wie het Nederlandse publiek vaak niet weet dat ze ook nog eens goed kunnen zingen”: Carice van Houten als Miep Gies, Stef Bos als Otto Frank.

Toen kwam de kritiek en het ongeloof:

KustawBessems Kustaw Bessems Die pdf via Geenstijl.. laat dit idd ajb een grap zijn. Dan is ie ijzersterk http://t.co/O1O0SHVajU 25 juni 2014 @ 09:33

Volgen

KustawBessems Kustaw Bessems Dan ook iets serieus’, @MarcovdStraten. Jullie idee is weerzinwekkend, de zieke grappen erover zijn onze redding, Niet álles is een musical. 25 juni 2014 @ 10:24

Volgen

EuroPaulB Paul Breitbarth Ik hoop toch dat dit idee van @DeSpeld afkomstig is… http://t.co/kXkS3BXrNm 25 juni 2014 @ 10:22

Volgen

OzcanAkyol Özcan Akyol De EO is het spoor bijster. Eerst die grap met Zwarte Piet in juni, en nu Anne Frank commercieel uitbuiten. 25 juni 2014 @ 10:03

Volgen

‘Geen contact gehad’

Om de verwarring groter te maken, meldden allerlei (mogelijk) betrokken partijen dat het nieuws ze overviel en dat er over dit plan nauwelijks dan wel helemaal niets bij ze bekend was. Zo staat er in het plan dat het evenement “volledig wordt ondersteund door burgemeester en wethouders van de stad Amsterdam”. We hadden contact met een van de woordvoerders van burgemeester Eberhard van der Laan en volgens haar is er bij het college helemaal niets hierover bekend en is er ook geen contact hierover geweest.

Dan het Auschwitz Comité, ook genoemd als een betrokken partij door wie het plan volledig werd ondersteund. Dat was dan weer wél op de hoogte, zei voorzitter Jacques Grishaver tegen persbureau ANP en het vond het een goed idee.

De Anne Frank Stichting reageerde dan weer verrast. Ja, er was twee jaar geleden contact geweest, maar sindsdien hadden ze niets meer gehoord, schrijft persbureau Novum.

Actrice en zangeres Carice van Houten, op het ‘lijstje’ van de initiatiefnemers, reageerde ook volkomen verbaasd en wil zelfs dat haar naam niet zomaar gebruikt wordt:

caricevhouten Carice van Houten Voor alle duidelijkheid; ik weet niets van een 4 mei Anne Frank musical optocht EO spektakel of iets dergelijks. Einde bericht. 25 juni 2014 @ 15:43

Volgen

Is het nou ‘prematuur’ of ‘vergevorderd’?

We belden twee van de betrokken partijen voor wat opheldering. Het was ten eerste geen grap, bevestigden woordvoerder Aldert Baas van de EO en creatief directeur van Eye2Eye Media Jacco Doornbos aan nrc.nl. Beiden zeggen dat het ‘slechts’ nog om een ontwikkelingsstuk, om een plan gaat, maar ze verschillen in bewoordingen over hoe rond dit is. Baas noemt het “prematuur”, Doornbos een plan in “vergevorderde fase”. Baas:

“Het is niet in kannen en kruiken. We hopen dat het plan bewaarheid kan worden.”

Doornbos:

“Er wordt nog met allerlei partijen gesproken die er wat over kunnen zeggen of kunnen vinden.”

Dat er partijen zo verbaasd reageren, is wel te verklaren, legt Doornbos uit.

“Het klopt inderdaad dat er geen formeel verzoek bij het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam is geweest. Het was de bedoeling die later om toestemming te vragen. Er is al wel op lager niveau met de gemeente gepraat.

De Anne Frank Stichting is al twee jaar op de hoogte van de ontwikkeling. Met hen staan afspraken gepland.”

Dat de het college van de gemeente Amsterdam het “volledig zou ondersteunen” klopt dus inderdaad niet. Baas legt uit dat het plan gezien moet worden als de “ideaalsituatie”, een waarin die toestemming dus al zeker was. Ditzelfde gold dus ook voor de acteurs. Doornbos spreekt van “mogelijke opties” en zegt dat met sommigen contact is opgenomen, met anderen niet.

‘Kritiek veel te voorbarig’

Beiden willen ze niet echt ingaan op alle kritiek en verbazing die het plan vanuit allerlei hoeken kreeg. Doornbos benadrukt dat het “niet het uiteindelijke plan is dat mensen lezen”:

“Er kunnen nog dingen veranderen, er kunnen dingen wel of niet uiteindelijk uitgevoerd worden of het gaat helemaal niet door.”

Baas noemt het “oordelen over een plan dat nog niet definitief is”:

“Daarna zullen we wel kijken wat we ervan vinden. Als het allemaal definitief is en we presenteren het, dan willen we ons verantwoorden.”

Verder inhoudelijk reageren, daar is het te vroeg voor. Net als die oordelen dus, volgens EO en Eye2Eye Media. Wel zegt Doornbos nog dat “juist het feit dat het plan deze reacties oproept, betekent dat er urgentie is nu iets met het onderwerp te doen”. Hoe de de plannen er nu uitzien, wil hij niet zeggen:

“Er wordt gesproken met partijen. Met sommige is al gepraat, met sommige nog niet.”

Later op de middag kwam er kritiek van niet de minste partijen. Het Nationaal Comité 4 en 5 mei vroeg de makers zichzelf de vraag te stellen of een live uitgezonden musical wel past het respect en de ingetogenheid die bij Dodenherdenking hoort, schrijft Novum. Marcel Peek, de netcoördinator van Nederland 1, zei dat het plan in deze vorm nog niet op zijn bureau was beland en de kans dat het op deze manier op tv te zien zal zijn is dan ook klein. “Wij zullen nooit een evenement uitzenden waar het Comité 4 en 5 mei niet achter staat.”

De NOS trok vervolgens aan het begin van deze avond de conclusie: de Anne Frank-optocht is van de baan. Onjuist, meldt EO-woordvoerder Marco van der Straten per sms:

“Het plan is in ontwikkeling. Eerst de lopende gesprekken voortzetten. De conclusie van de NOS is voor hun rekening en onjuist. We laten het er qua reactie nu even bij.”

En zo blijft de verwarring er nog wel even.