Tweede Kamer: de NZa heeft gezagsproblemen

In de Tweede Kamer wordt getwijfeld aan het functioneren van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Dat gebeurt op het moment dat de Kamer op het punt staat zorgverzekeraars meer macht te geven bij de inkoop van zorg en de NZa de cruciale rol krijgt te voorkomen dat dit tot machtsmisbruik leidt.

De onthullingen afgelopen weekeinde, onder meer over het veelvuldig op kosten van bedrijven reizen door bestuursvoorzitter Theo Langejan van de NZa, komen op een ongelukkig moment. Woensdag staat het debat gepland over het inperken van de vrije artsenkeuze, een beleidswijziging die de coalitiepartijen met D66, ChristenUnie en SGP overeenkwamen.

Twijfel over integriteit toezichthouder

Op 1 januari gaat die in. “En dan moeten we kunnen vertrouwen op de toezichthouder. Die moet gezag hebben”, zegt Kamerlid Lea Bouwmeester (PvdA). Precies daaraan beginnen steeds meer Kamerleden te twijfelen.

Eerst was daar klokkenluider Arthur Gotlieb die aantoonde dat medische gegevens en concurrentiegevoelige informatie van zorgverzekeraars en ziekenhuizen niet veilig waren binnen de NZa. Gotlieb pleegde in januari zelfmoord en liet een omvangrijk dossier na. De Nederlandse Zorgautoriteit lichtte minister Schippers (Zorg, VVD) pas in april in nadat NRC Handelsblad een publicatie hierover voorbereidde. Hierop stelde Schippers een externe commissie in onder voorzitterschap van Hans Borstlap, lid van de Raad van State.

SP, GroenLinks en PVV eisen vertrek NZa-leiding

Dit weekeinde volgde het nieuws over onder meer het declaratiegedrag van de raad van bestuur. Partijen verharden daardoor hun standpunt. Bouwmeester:

“De minister moet echt iets doen. Er blijkt van alles mis te zijn bij de NZa. Hoe denkt zij het vertrouwen in de toezichthouder te herstellen? Dit probleem is groter dan alleen de bestuursvoorzitter.”

Henk van Gerven (SP):

“Na de eerdere onthulling over het dossier-Gotlieb vroegen wij of de minister vond dat de leiding van de NZa moest aftreden. Nu gaan we een stap verder, wij vinden dat de bestuurders moeten opstappen. Ze dienen van onbesproken gedrag te zijn.”

GroenLinks en PVV eisen eveneens het vertrek van de NZa-leiding.

Het CDA vraagt zich af waarom de minister niet lopende het onderzoek Langejan op non-actief heeft gesteld. Hanke Bruins Slot:

“Die vraag mag de minister beantwoorden. De minister moet toch ook van deze declaraties hebben geweten.”

Dat politici zich zo met het personeelsbeleid van de NZa bemoeien, is mede een gevolg van de organisatie. De NZa heeft geen raad van commissarissen, noch een raad van toezicht. Het is de minister die toezicht houdt. Daardoor is het functioneren van de NZa bovenal een politieke kwestie geworden.