De kans is groot dat Tweede Kamerlid Geert Wilders straks enige tijd in het Europees Parlement kan plaatsnemen. Hij voldoet aan alle vereisten om een zetel in te nemen, besloot de Tweede Kamer vanmiddag.
Hoewel het niet is toegestaan om tegelijkertijd nationaal volksvertegenwoordiger én Europarlementariër te zijn, zal het Europarlement vermoedelijk maanden nodig hebben om de PVV-leider daadwerkelijk te kunnen weren.
D66-leider Alexander Pechtold wil dat de Kamer onderzoekt hoe om te gaan met een mogelijk dubbelmandaat. Het gaat om twee voltijdfuncties met twee voltijdbeloningen, benadrukte Pechtold vanmiddag. Hoe ziet de Kamer dit voor zich en hoe gaat Wilders dit regelen, vroeg hij aan Kamervoorzitter Van Miltenburg (video).
“In het verleden was de combinatie met de Haagse gemeenteraad, hier op een steenworp afstand, niet mogelijk. En nu gaat het om een dubbelfunctie in twee andere landen, namelijk België en Frankrijk, mét voltijdbeloning.” - Pechtold
Van Miltenburg gaat de kwestie voorleggen aan het presidium, het bestuur van de Tweede Kamer.
Dat Wilders straks toch een ‘dubbelmandaat’ zal kunnen vervullen, komt voort uit de regels van het Europees Parlement zelf, die stellen dat een politicus gedurende een bezwaarprocedure gewoon zitting kan nemen in het parlement. Volgens het Europees Parlement is een dergelijke situatie nog niet eerder voorgekomen sinds het verbod op het dubbelmandaat in 2004 van kracht werd.
Verbod op dubbelmandaat niet vastgelegd
Wilders werd vanmiddag door de Tweede Kamer voorgedragen voor de zetel in het Europarlement waarop hij dankzij bijna 300.000 voorkeursstemmen bij de verkiezingen van 22 mei recht heeft. De Tweede Kamer kan hem niet verhinderen naar Brussel te gaan omdat het verbod op een dubbelmandaat niet is vastgelegd in Nederlandse wetgeving.
Het Europees Parlement kan het verbod wél afdwingen. Maar hier zit een lacune waar Wilders gebruik van kan maken. Na 1 juli, wanneer het Europarlement voor het eerst in nieuwe samenstelling bijeenkomt, zal een commissie oordelen dat hij niet tegelijkertijd lid van het Europarlement en de Tweede Kamer kan zijn. Maar zolang dat oordeel nog niet is geveld, kan Wilders volgens de reglementen “met volledige rechten” zijn zetel innemen.
Dubbelmandaat via spoedprocedure nietig verklaren
Na de vorige Europese verkiezingen in 2009 duurde het “enkele maanden” voordat het parlement alle geloofsbrieven had gecontroleerd, aldus een woordvoerder. En ook daarna zou Wilders nog kunnen aanblijven. Zijn advocaat Geert-Jan Knoops heeft namelijk een verzoek ingediend bij het Europees Hof van Justitie om het dubbelmandaat via een spoedprocedure nietig te laten verklaren. Zo’n spoedprocedure kan “tussen de zes maanden en een jaar” in beslag nemen, zegt een woordvoerder van het Hof.
Bij de Europese verkiezingen van 2009 haalde Wilders ruim 330.000 voorkeurstemmen maar ging hij niet naar het Europarlement. Dit jaar zei hij aanvankelijk ook zijn zetel niet te willen opeisen. Dat Wilders nu van gedachten veranderd is zou te maken kunnen hebben met druk van het Franse Front National, waarmee Wilders een nieuwe fractie tracht op te zetten.