Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politiek

Rusland onder druk van EU bereid gasprijzen Oekraïne te verlagen

CEO van Gazprom, Alexey Miller (r), in gesprek tijdens de onderhandelingen over de gasleveringen van Rusland aan Oekraïne
CEO van Gazprom, Alexey Miller (r), in gesprek tijdens de onderhandelingen over de gasleveringen van Rusland aan Oekraïne Foto EPA / Bernd von Jutrczenka

In Brussel hebben de onderhandelingen over gas tussen het Russische Gazprom en Oekraïne een beslissend stadium bereikt. Rusland is nu bereid om de prijs die het Oekraïne rekent te verlagen van 485 dollar naar 350 à 380 dollar per duizend kubieke meter aardgas.

Bij de besprekingen in Brussel onder begeleiding van de Europese Unie heeft het staatsenergiebedrijf Gazprom zijn Oekraïense debiteur Naftogaz bovendien zes dagen uitstel van betaling gegeven. Een bijzonder gebaar aangezien Gazprom eerder de prijs nagenoeg verdubbelde en vooruitbetaling eiste. Om de onderhandelingen een kans te geven, heeft topman Aleksej Miller van Gazprom het ultimatum nu uitgesteld tot aanstaande maandagochtend.

De Oekraïense minister van Energie, Yuri Prodan, zei tegen Russische media dat de prijs sowieso lager moet zijn dan 385 dollar per duizend kubieke meter, het bedrag dat ze ten tijde van hun pro-Russische president (die in februari werd afgezet) betaalden.

Het signaal dat Rusland hiermee afgeeft

Voor Rusland is Oekraïne het cruciale transitland voor aardgas naar Europa. Op dit moment wordt 15 procent van de Europese gasconsumptie via het Russische buurland aangevoerd. De concessies die Gazprom nu doet geven aan dat Rusland het betalings- en prijsconflict met Oekraïne niet op de spits wil drijven, vooral niet nu de nieuwe president Petro Porosjenko stappen zet richting een wapenstilstand in de oostelijke Donbass.

Een paar maanden geleden lag dat nog anders: na de val van het ancien regime van staatshoofd Viktor Janoekovitsj in februari zegde Moskou een deal, die eerder door Poetin en Janoekovitsj was gesloten, eenzijdig op.

Gazprom verdubbelde vervolgens zowat de gasprijs, van 268,5 naar 485 dollar, en eiste bovendien dat Oekraïne bij voorschot betaalt omdat het een betalingsachterstand van 3,5 miljard dollar had.

Het gaat ook altijd om geld

Eind mei dreigde Rusland de gaskraan naar Oekraïne dicht te draaien als Kiev bleef weigeren aan zijn betalingsverplichtingen voldoen. Ook problematisch voor Europa, want 15 procent van het gas komt binnen via Oekraïne.

Maar nu is er druk vanuit de EU

Gazprom wordt door het Kremlin ingezet als vooruitgeschoven post. Omgekeerd voert de Europese Unie de druk op bij Gazprom om in te binden.

Bulgarije ook betrokken bij de gas-soap

Zondag besloot de regering van Bulgarije om de bouw van de gaspijplijn South Stream stil te leggen omdat de aanbesteding en de exploitatie ervan in strijd zijn met de Europese mededingingsregels. South Stream is een consortium dat door Gazprom wordt gedomineerd en als strategisch doel heeft de gastoevoer naar Zuidoost-Europa straks buiten Oekraïne om te regelen.

In Bulgarije heerst al twee jaar maatschappelijk protest tegen de corruptie in het land en de beslissing om de aanleg van South Stream tijdelijk te staken, leidde daar nu tot een politieke crisis. South Stream wordt gezien als een voorbeeld van die corruptie. De leider van de regerende Bulgaarse Socialistische Partij kondigde gisteren vervroegde verkiezingen aan.