Hoe Pinkpop een miljoenenbusiness werd

Sommigen hadden Pinkpop al doodverklaard. Uitgerangeerd. Weinig urgent. Oud publiek. Het festival in Landgraaf serveerde middelmatige bands als voorprogramma van routineuze, duurbetaalde slotacts.

Maar in één klap maakt Pinkpop-directeur Jan Smeets een einde aan al het gezeur. De 45e editie, die vandaag begint, was binnen een recordtijd van 40 minuten uitverkocht (weekendkaarten en de dagtickets voor zaterdag).

Met een buitengewoon aantrekkelijk programma richt de oude rockreus zich op als dé eyecatcher van dit festivalseizoen. Hoe komt dat ineens?

1. Geld. Heel veel geld

Dit is de duurste Pinkpop ooit, met een programma dat bijna twee keer zo veel kost als dat van vorig jaar. Voor deze editie heeft Pinkpop een geschat programmabudget van zes tot acht miljoen euro. De helft van het budget gaat op aan de hoofdacts: The Rolling Stones, Metallica, Arcade Fire, Arctic Monkeys, Editors en John Mayer.

Dat geld wordt opgehaald met de kaartverkoop. Het publiek betaalt samen 13,35 miljoen euro - als ook de laatste kaarten voor zondag worden verkocht.

De megabedragen zijn het gevolg van een radicaal besluit van Jan Smeets, tien jaar geleden. Destijds dreigde Pinkpop te verpieteren: 2004 was een zeer tegenvallende editie en in 2005 beleefde Pinkpop een historisch dieptepunt met net 20.000 bezoekers.

Smeets realiseerde zich dat hij grote namen op het podium moest zetten en gooide het festivalbudget omhoog. Jarenlang wilde hij dat niet. “Ik bleef maar vasthouden aan mijn budget van 1 miljoen”, zegt Smeets. “Langzaam drong het tot me door: daar kan ik niets meer voor kopen. De zak met geld moet groter.”

En hoe. In 2006 betaalde hij naar verluidt zes ton voor de Red Hot Chili Peppers. Pinkpop trok ineens weer ruim 50.000 bezoekers. Sindsdien zijn mega-gages de norm.

https://www.youtube.com/watch?v=3tLLH0nO7KY

Top 6 best betaalde acts op Pinkpop (naar schatting)

The Rolling Stones (2014) - 4 miljoen euro

Coldplay (2011) - 1,3 miljoen euro

Rammstein (2010) - 1,2 miljoen euro

Metallica (2008): - 1 miljoen euro

Bruce Springsteen (2009 & 2012): 1 miljoen euro

Red Hot Chili Peppers (2006): 600.000 euro

2. Professionele boekers

Pinkpop werkt intensief samen met concertorganisator Mojo Concerts in Delft. Ook dat is een gevolg van de moeilijke periode 2004-2005. Knallers moesten er komen – echt grote namen.

Smeets realiseerde zich dat Pinkpop dat niet in zijn eentje kon regelen. Onder meer concertboeker Rob Trommelen van Mojo ging zich intensief op de programmering storten.

3. The Rolling Stones

De komst van de vier oude rockhelden trekt tienduizenden fans naar Limburg. Toen op 12 maart bekend werd dat The Rolling Stones zouden spelen, beheerste Pinkpop het nieuws.

De boeking van de duurste act die Pinkpop ooit zag – een miljoen per Rolling Stone is geen onwaarschijnlijke gok – bleef tot op het laatst onzeker. Mojo-bemiddelaar en mede-oprichter Léon Ramakers kwam pas de avond voor de jaarlijkse aankondiging van de line-up terug met de getekende deal.

Een band als The Stones wil 100 procent vooruitbetaald worden. Mojo Concerts schoot al die miljoenen dus voor. Smeets: “Maar dat heb ik ze meteen al terugbetaald. Normaal gesproken lopen voorverkoopopbrengsten gestaag binnen. Maar met zo’n snelle verkoop konden we meteen afrekenen.”

4. Nog meer grote namen

Pinkpop heeft dit jaar nog een zware headliner: Metallica. Ook hebben ze de act die alle festivals wilden: de grote indiesensatie Arcade Fire. De gok was dat die op het charmante muziekfestival Best Kept Secret zouden staan. Of op Lowlands. Maar het werd dus Pinkpop. Dat meteen ook Arctic Monkeys, Editors en het Belgische mirakel Stromae wist aan te trekken.

Grote namen trekken grote namen, zegt Smeets. Hij merkt dit sinds Pinkpop met Mojo werkt en bekende muzikanten boekt als Bruce Springsteen. “Wat voor effect krijg je dan? Dat grote acts zich zelf gaan melden. Men wil ook op dat affiche”, zegt Smeets.

De editie van 2011 - met Coldplay, Kings of Leon en Foo Fighters - was bijvoorbeeld zeer succesvol.

5. Pinksteren niet heilig – vroeg slapen wel

Pinkpop is dit jaar met Pinksteren. Maar dat is niet altijd meer zo. Smeets ontdekte dat het moeilijk was om bands te boeken in de jaren dat Pinksteren heel vroeg viel. Het sloot niet aan op tourschema’s voor andere festivals in Europa. Daarom is Pinksteren niet langer meer de heilige datum.

Wat wel blijft: vroeg naar bed. De avondvergunning is beperkt. Om 23.00 uur moet het stil zijn. Een festival als het Belgische Rock Werchter mag tot 02.00 uur doorgaan. Op de headliners die de Pinkpopdagen afsluiten na, spelen alle acts in het daglicht.

Veel acts waarop de programmacommissie van Pinkpop aast, haken dan af. Zoals dancenamen Avicii, Skrillex of Calvin Harris. Hun lasershows gedijen niet bij daglicht.

Toch zou Smeets geen voorstander zijn van een nachtprogrammering. Weer een kwestie van geld. “Dat kost heel veel extra security voor mensen die echt niet veel consumeren. Die kosten worden niet terugverdiend.”