We moeten het internet omarmen. Woorden van de Iraanse president Hassan Rouhani dit weekend. En een paar dagen later worden er zes Iraniërs gearresteerd voor een YouTube-video van een eigen versie van Pharrells Happy in Teheran. Hoe valt dat te rijmen?
Update 22.57u: Persbureaus AFP en Reuters melden vanavond op basis van bronnen rond de zes Iraniërs dat ze op borgtocht zijn vrijgelaten. Eén van de zes, Reihane Taravati, schreef op Instagram “Hallo, ik ben terug, bedankt Pharrell en iedereen die om ons gaf”. De organisatie International Campaign for Human Rights in Iran zegt echter dat de regisseur van de video, Sassan Soleimani, nog altijd vastzit.
De populaire zanger met zijn even zo populaire hit riep in maart, in samenwerking met de Verenigde Naties, mensen op hun happiness te tonen door video’s te uploaden waarin ze het nummer playbacken en erop dansen. Zo ook zes jongeren uit de Iraanse hoofdstad, drie mannen en drie vrouwen, dansend in kamers en op het dak van een gebouw.
De zes zijn gearresteerd omdat ze de “openbare kuisheid” hebben aangetast, meldde de politie vandaag volgens persbureau AFP.
Dit tot woede van Iraanse conservatieven die vinden dat Iraniërs, vooral jonge, hun islamitische waarden opzijschuiven voor een westerse levensstijl. De islamitische wet, in kracht sinds 1979, verplicht vrouwen bovendien zich van top tot teen te bedekken. De vrouwen in de video dragen niet eens een hoofddoek. Maar ook het internet wordt flink gefilterd. Zo worden sociale media als YouTube, Facebook en Twitter al tijden geblokkeerd in het land.
Hier worden de zes ondervraagd volgens The New York Times:
http://youtu.be/N5jyIR3NdjE
En de makers wisten ook best dat wat ze deden weleens controversieel kon zijn, zo zeiden ze in een interview met IranWire. Zo waren hun ouders best geschokt, vertelde Neda, een van hen:
“On the one hand,” she says, “they praised us for coming up with a new idea. On the other, they were afraid that something would happen to us, considering the present situation.” But she says that, for the most part, they weren’t really shocked. They know their children well, and are well aware that they all like to challenge the status quo and “push the envelope.”
Ze wilden Teheran expres zichtbaar laten zien, zei Neda. De makers wilden dat de wereld kennis zou maken met een stad vol levendige jongeren in plaats van het harde beeld dat ze zien op het nieuws.
‘Rechterlijke macht en regeringsbeleid twee dingen’
Het lijkt moeilijk te rijmen. Iran koos vorig jaar voor Hassan Rouhani als president, iemand die zich profileert als gematigde, hervormingsgezinde politicus. En dit weekend nog herhaalde Rouhani zijn eveneens gematigde standpunten wat betreft internetvrijheid: Iran moet het internet omarmen en niet langer zien als een bedreiging.
De pogingen om de strijd voor maatschappelijke invloed te winnen door het internet in te perken vergeleek hij met het meenemen van een houten zwaard naar een vuurgevecht, schrijft persbureau Reuters. Hij breekt met zijn opmerkingen de traditie onder zijn voorganger Mahmoud Ahmadinejad, die het internet strak controleerde, al helemaal nadat demonstranten in 2009 sociale media gebruikten voor massaprotesten.
En zijn opvattingen staan dus ook haaks op de opvattingen van de ‘hardliners’, de conservatieve geestelijken in het land, van wie sommigen banden hebben met ayatollah Khamanei, de hoogste geestelijk leider in Iran. Hij stuurde na de arrestatie een dubbelzinnig bericht uit via Twitter. Uit hij hiermee zijn onvrede over de aanhouding van de zes jongeren?
VolgenHassanRouhani Hassan Rouhani “#Happiness is our people’s right. We shouldn’t be too hard on behaviors caused by joy.” 29/6/2013
Op Twitter legde onze correspondent in Teheran Thomas Erdbrink uit dat de arrestaties passen in een reeks. Volgens hem is het nu wachten op wat Rouhani hierover gaat zeggen. Maar, zo schrijft hij ook, Rouhani heeft simpelweg niet alles te zeggen: het gerechtelijk apparaat is een aparte macht en die staat vaak haaks op regeringsbeleid.
VolgenThomasErdbrink Thomas Erdbrink The arrest of young Iranians dancing in “happy” video is just the latest in a string of coordinated actions by Iranian police/judiciary
VolgenThomasErdbrink Thomas Erdbrink The question is, Iranians tell me, will Iran president Rouhani, who says he is a moderate, speak out against the “happy” arrests?
VolgenThomasErdbrink Thomas Erdbrink According to Iran’s constitution judiciary is separate power, often at odds with government polices, “Happy” arrests again illustrate that.
Pharrell heeft inmiddels zelf ook gereageerd op de aanhouding:
VolgenPharrell Pharrell Williams It’s beyond sad these kids were arrested for trying to spread happiness http://t.co/XV1VAAJeYI