Foto’s die je niet hoeft te snappen

Op de knop drukken is voor Koen Hauser pas stap één. De fotograaf en beeldend kunstenaar vindt bewerken net zo belangrijk. „Ik wil mijn eigen voorstellingen maken, zoals ik die in mijn verbeelding zie.”

Hauser (1972) is vandaag benoemd tot de tweede Fotograaf des Vaderlands, een initiatief van Stichting Fotoweek. Een jaar lang is Hauser ambassadeur van de vakfotografie. Juist omdat hij moderne technieken gebruikt om de werkelijkheid naar zijn hand te zetten noemt de jury hem ‘een voorbeeld voor de fotografie’. Hauser is de opvolger van Ilvy Njiokiktjien, die vorig jaar als eerste deze titel kreeg.

Net als de boekenweek heeft de fotoweek een thema. Vorig jaar kreeg Njiokiktjien het thema Kijk! Mijn familie mee. Ze is nog steeds bezig met haar reis langs honderd Nederlandse verjaardagen, die ook achterop deze krant verschijnen.

Kijk! Mijn geluk is het thema waar Hauser mee aan de slag gaat. Hij is al aan zijn project begonnen. „Ik bewerk bestaande foto’s van een gelukkig moment, om mijn eigen interpretatie van het geluk van die mensen op de foto vast te leggen.” Dat zullen vaak een soort glamourfoto’s worden, zegt hij. Maar mooier maken is niet het doel. Hauser wil op deze manier feit en fictie naast elkaar presenteren. ‘De bron’ van het geluk haalt hij weg. Dus op bewerkte foto’s geen trouwjurken of pasgeboren baby’s. „Het gaat mij om puur geluk. Een universele ervaring.”

De jury van de Fotoweek roemt Hausers veelzijdigheid. Zijn werk varieert van toegepaste fotografie en mode, tot kunst. In opdracht, maar ook voor zichzelf. „Vroeger dacht ik dat ik nergens echt bij paste. Maar nu denk ik dat ik juist ongeveer overal bij pas. Ik ben kunstenaar, maar ik vind het ook fijn om een sensationele modefoto te maken.” Hauser werkt voor modebladen als Linda en L’Officiel en voor het Volkskrant Magazine, maar maakt eigen werk zoals de Modische Atlas der Anatomie (2000), vrouwen waarvan organen te zien zijn, en fotografeerde naakten voor de serie Sculptural Nudes (2013), die hij vervolgens vervormde naar voorbeeld van een kunststroming, zoals het kubisme.

Het maakt Hauser een heel andere fotograaf dan Njiokiktjien, de eerste Fotograaf des Vaderlands. Zij maakt documentaire- en nieuwsbeelden. Is Hausers werk niet te conceptueel, te abstract, te vervreemdend om het grote publiek aan te spreken? Nee, denkt hij. „Ik zou graag willen dat mensen het ‘snappen’ van een kunstwerk los leren laten. Ik heb liever dat ze nadenken over wat een beeld met ze doet. De ervaring.”

Als Hauser als Fotograaf des Vaderlands het publiek iets wil meegeven, is het de kracht van fotografie om onderwerpen te verbeelden. „Ik wil dat we bewuster kijken. Ook naar fotobewerking. Die nemen we vaak zomaar voor lief.”

De bewerkte en onbewerkte foto’s van Kijk! Mijn geluk worden straks naast elkaar gepresenteerd. „Ik hoop dat we de schoonheid van beide versies zien.”