De namen van de drie kunstenaars die het staatsieportret van koning Willem-Alexander gaan maken zijn bekend. De jury heeft gekozen voor Iris van Dongen, Rineke Dijkstra en Femmy Otten, dat maakte Mondriaan Fonds-directeur Birgit Donker vanavond bekend in het Rijksmuseum.
De drie werden gekozen uit twaalf genomineerden, die waren geselecteerd uit een lijst die vier scouts (Hester Alberdingk Thijm, Arno Kramer, Tirzo Martha en Hripsimé Visser) hadden aangeleverd. De twaalf kunstenaars kregen de opdracht een schets te maken van een ‘herkenbaar, monumentaal en representatief’ werk, dat tegelijk verrast.
De ingestuurde schetsen van de winnende drie kunstenaars:

Schets staatsieportret Koning Willem-Alexander (NRC-redacteur Pieter van Os is gebruikt als stand-in), december 2013. Mondriaan Fonds / Rineke Dijkstra (Sittard, 1959)

Koning Willem-Alexander Claus George Ferdinand van Amsberg (van Oranje-Nassau) olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Femmy Otten (Amsterdam, 1981)

Schets staatsieportret I; pastel, gouache en geperst houtskool op papier. Mondriaan Fonds / Iris van Dongen (Tilburg, 1975)
Staatsieportret is niet verplicht, wel goed gebruik
De kosten voor het project bedragen ongeveer 370.000 euro. Daarmee worden onder meer honoraria, voorstudies, materiaalkosten, de scouts en het expertcomité betaald. Ook worden de rechten van de drie uiteindelijke kunstwerken ermee afgekocht. De drie kunstenaars krijgen elk 75.000 euro voor hun werk.
Het is in Nederland niet verplicht voor overheden om een staatsieportret aan de muur te hebben, maar het wordt door het Koninklijk Huis gezien als goed gebruik. De staatsieportretten kunnen straks worden besteld door bijvoorbeeld ministeries, provincies, gemeenten, ambassades en rechtbanken. Ook particulieren kunnen een portret bestellen.
Het comité van experts bestond uit Taco Dibbits, directeur Collecties Rijksmuseum; Wilma Sütö, curator moderne en hedendaagse kunst Stedelijk Museum Schiedam; Luc Tuymans, beeldend kunstenaar en Birgit Donker, directeur Mondriaan Fonds.
De andere genomineerden waren:
Hans Broek
Hadassah Emmerich
Ringel Goslinga
Natasja Kensmil
Sam Samiee
Berend Strik
Emo Verkerk
Koen Vermeule
Ina van Zyl
De schetsontwerpen zullen vanaf half januari tentoongesteld worden in het Rijksmuseum, maar dit zijn er alvast een aantal:

De Anderen, inkt op papier. Van links naar rechts: Johan van Assche als Claudius in Hamlet vs Hamlet, Marcel Musters als Willem III in De Troon, Mark Rietman als King Lear in King Lear, Yorick van Wageningen als Willem I in De Troon. Mondriaan Fonds / Ringel Goslinga (Utrecht, 1969)

Koning Willem-Alexander olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Koen Vermeule (Goes, 1965)

Staatsieportret ten voeten uit, olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Emo Verkerk (Amsterdam, 1955)

Schets Koning Willem-Alexander, c-print bestikt met mixed media. Mondriaan Fonds / Berend Strik (Nijmegen, 1960)

Koning Willem-Alexander linosnede op papier. Mondriaan Fonds / Hadassah Emmerich (Heerlen, 1974)

Schets Willem-Alexander Gesso, waterverf en potlood op papier. Mondriaan Fonds / Sam Samiee (Teheran (Iran), 1988)

Schilderij zonder eigen voorproces I (naar een foto van Rineke Dijkstra) olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Ina van Zyl (Ceres (Zuid-Afrika), 1971)

Schilderij zonder eigen voorproces II (naar een foto van de kroning ANP) olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Ina van Zyl (Ceres (Zuid-Afrika), 1971)

Voorstudies voor een staatsieportret van Koning Willem-Alexander. Uit de serie W.A. 2013 (in totaal 9 schetsen). Oost-Indische inkt en conté op papier. Mondriaan Fonds / Natasja Kensmil (Amsterdam, 1973)

Voorstudies voor een staatsieportret van Koning Willem-Alexander Uit de serie W.A. 2013 (in totaal 9 schetsen). Oost-Indische inkt en conté op papier. Mondriaan Fonds / Natasja Kensmil (Amsterdam, 1973)

Voorstudies voor een staatsieportret van Koning Willem-Alexander. Uit de serie W.A. 2013 (in totaal 9 schetsen). Oost-Indische inkt en conté op papier. Mondriaan Fonds / Natasja Kensmil (Amsterdam, 1973)

Koning Willem-Alexander olieverf op doek. Mondriaan Fonds / Koen Vermeule (Goes, 1965)