Woord ‘bindend’ geschrapt uit plannen Europese lidstaatcontracten

De contracten waarmee eurolanden zich zouden verplichten tot economische hervormingen, de zogenoemde lidstaatcontracten, worden niet bindend, mede op aandringen van premier Rutte. In de plannen wordt “bindende contracten” volgens hem vervangen door “wederzijds goedgekeurde contracten”, meldt persbureau Novum.

Dit kwamen de Europese regeringsleiders overeen op de laatste eurotop van het jaar, die gisteren en vandaag wordt gehouden. In Nederland was er discussie over de contracten, omdat het woord ‘bindend’ zou betekenen dat Brussel ze aan landen kon opleggen. Verder is er nog geen besluit genomen over het invoeren van de lidstaatcontracten. EU-president Herman van Rompuy gaat het idee van de contracten nu verder uitwerken.

Rutte herhaalde niets in de contracten te zien, maar hij wil de discussie ook niet blokkeren, omdat Duitsland wel voorstander is. Duitsland ziet de partnerschappen van de eurolanden met de Europese Commissie als noodzakelijk om grote landen te dwingen economisch bij te blijven. Volgens de premier zijn de contracten een “te licht instrument” en voegen ze “te weinig toe aan wat we al hebben”:

“Tegelijk leidt het er wel toe dat de Nederlandse beleidsbevoegdheid wordt beperkt.”

Rutte herhaalde op de top het Nederlandse voorstel, schrijft Novum: uitstel om te voldoen aan de drieprocentsnorm van Brussel koppelen aan het doorvoeren van hervormingen. Daar is volgens Rutte belangstelling voor van andere landen. Welke dat zijn, wilde hij niet zeggen.

Eerder al tegenstrijdige berichten

Het is enigszins opvallend te noemen, omdat vorige week in een brief, door premier Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans naar de Kamer gestuurd, staat over de contracten:

“Het gaat wat het kabinet betreft bij eventuele contracten om politiek bindende afspraken.”

Rutte had eerder, in oktober, in de Kamer bestreden dat het woord ‘bindend’ opgenomen zou worden in de plannen. Het zou gaan om een verkeerde vertaling van besprekingen tijdens de eurotop.

Onze politiek redacteur Mark Kranenburg legde eerder uit dat het woordje nogal een verschil maakt:

“Als er sprake is van bindende contracten, móet Nederland dit doen. Rutte zegt in debatten met de Tweede Kamer steeds dat Brussel ons wel de maat mag nemen, maar niet de wet mag voorschrijven. Bindende contracten gaan wel de richting uit van de wet voorschrijven.”

Nauwere samenwerking Defensie

De EU-landen waren eerder op de top overeengekomen nauwer te gaan samenwerken op het gebied van Defensie. De focus ligt op de ontwikkeling van nieuwe wapensystemen, schrijft de NOS. Zo komt er een gezamenlijke Europese drone, die in 2025 klaar zou moeten zijn. Ook werken de landen samen aan een nieuwe generatie communicatiesatellieten.

Premier Rutte zei op een persconferentie achteraf dat Europese landen hun defensiebudgetten “slimmer en efficiënter kunnen besteden om schaalvoordelen beter te benutten”. De prioriteiten liggen volgens de premier onder meer op het gebied van tankvliegtuigen, cyber en satellietcommunicatie:

“Europese landen moeten geleidelijk aan meer verantwoordelijkheid nemen voor hun veiligheid en belangen, vooral in hun eigen regio.”

De Franse president Francois Hollande pleitte op de top tevergeefs voor de instelling van een fonds waaruit militaire operaties als die in Mali of de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR) kunnen worden betaald. Sommige landen geven al logistieke steun, andere vinden dat Europees geld alleen aan gezamenlijke Europese militaire operaties moet worden besteed, schrijft de NOS. Het onderwerp Afrika staat vandaag wederom op de agenda.