Voor iedereen een tabletje

Het was zo’n historisch let-op-mijn-woordenmoment van Steve Jobs. In juni 2010 voorspelde de Apple-oprichter het ‘post-pc’-tijdperk. „Pc’s worden als vrachtwagens. Ze verdwijnen niet, maar lang niet iedereen hoeft er nog een te hebben.” De lichte tablet-pc daarentegen, orakelde Jobs, zou de personenauto worden die iedereen gebruikt.

Dat was net nadat de eerste iPad was geïntroduceerd, toen iedereen zich afvroeg of zo’n extra gadget van 500 euro wel nodig was naast een smartphone en een laptop.

Al is Steve Jobs er niet meer, zijn vrachtwagentheorie blijft overeind. De pc-markt zit in een grotere dip dan na de dotcomcrisis. De vraag naar laptops en desktops daalt dit jaar met ruim 10 procent. Dat merkt ook softwaremaker Microsoft, groot geworden in het pc-tijdperk.

De tablet is de snelst groeiende elektronicacategorie. Ooit. Van 0 naar 184 miljoen in drie jaar. Want zoveel tablets gaan er dit jaar over de toonbank, becijfert onderzoeksbureau Gartner. Het is een groei van 53 procent ten opzichte van vorig jaar.

Bij onderzoeksbureau IDC hanteren ze een andere definitie van het begrip tablet en schatten ze het aantal verkochte exemplaren op 227 miljoen. Volgend jaar overtreft de tabletmarkt bijna het aantal verkochte pc’s (nu ruim 300 miljoen).

De iPad heeft nog 35 procent van de markt, Android is marktleider. Maar als het gaat om gebruik staat de iPad bovenaan, haast Apple zich te zeggen: iOS is het meest gebruikte mobiele besturingssysteem op internet.

Overigens had Steve Jobs het ook weleens bij het verkeerde eind. Hij bezwoer dat 10 inch een ideaal formaat was. Maar dit jaar worden er meer mini’s verkocht van 7 en 8 inch. Met als topper de iPad mini – de gadget waarvan Jobs zei dat-ie er nooit zou komen.

Microsofts tweede poging

Wat heeft Microsoft in te brengen tegen al het tabletgeweld van iOS en Android? Het veelbesproken besturingssysteem Windows 8 natuurlijk, en sinds vorig jaar ook een eigen tablet Surface. De eerste generatie Surface-tablets maakte weinig los, maar nu is er Surface 2, voorzien van Windows 8.1.

Surface is er in twee smaken. De Pro-versie, een tablet met Intel-chip waarop je behalve de felgekleurde apps voor aanraakbediening ook je eigen ‘klassieke’ desktopsoftware kunt installeren. Oneerbiedig gezegd: een kleine laptop zonder keyboard.

Daarnaast is er de Surface 2, waar een beperkte versie van Windows op draait. Alle moderne apps werken er wel op, maar je eigen desktopsoftware niet. Wel – en nu wordt het verwarrend – zit er een desktopvariant op van Office en Internet Explorer. Je mailt en werkt dus alsof je achter een gewone computer zit. Zelfs inloggen in bijvoorbeeld de enigszins exotische redactiesoftware van NRC werkt; dat lukt je op een iPad niet. Het Surface-scherm is echter te klein om al te gedetailleerd werk op te verrichten.

De Surface 2 (vanaf 439 euro, 32 GB) is een hele verbetering ten opzichte van de vorige versie, waarop Microsoft 900 miljoen dollar moest afschrijven. De hardware ging erop vooruit (sneller, beter scherm en accu, slimmere standaard) en Outlook 2013 is nu meegeleverd. Het blijft vreemd waarom Microsoft dit verzuimde bij de eerste versie.

Hoewel de Surface-tablets degelijk zijn afgewerkt, voelen ze toch log aan in vergelijking met concurrerende 10 inch-tablets. Dat geldt met name voor de Pro-versie, die het qua prijs (vanaf 889 euro, 64 GB) en uithoudingsvermogen ook niet redt vergeleken met de concurrenten. Wie een echte werktablet zoekt, zou ook een ultrabook kunnen overwegen.

Onder Windows 8.1 zijn nog niet alle onlogische overgangen tussen de moderne en klassieke interface verdwenen. Outlook en Word zijn niet gemaakt voor aanraakbediening en je moet kiezen tussen twee IE-browsers en twee configuratieschermen.

Onderzoeksbureau IDC denkt dat Windows in 2017 10 procent van de tabletmarkt verovert. De acceptatie van Windows 8 op de pc valt tot nu toe tegen, blijkt uit analyses van het webverkeer. Het kleurige startscherm is voor veel gebruikers een stap te ver, vandaar dat ze Windows 7 prefereren. Misschien komt Microsoft terug van dat verplichte startscherm, voorspelt Windows-kenner Paul Thurrott. We zouden bij Windows 8.2 mogen kiezen om het startscherm helemaal over te slaan. Moderne apps draaien nog in vensters binnen de desktopomgeving.

Oftewel: Windows zoals Windows ooit bedoeld was – in de tijd dat iedereen nog in vrachtwagens reed.