De Kamer lacht de spanning weg

Anouchka van Miltenburg staart treurig naar de grond, haar armen hangen slap langs haar lichaam. Als ze zich opricht, veegt ze met de rechtermouw van haar jasje langs haar neus en schorst de vergadering.

Het is gelukt. De voorzitter van de Tweede Kamer heeft rimpelloos de vergadering geopend met een speech en een moment stilte voor het overleden oud-Kamerlid Bram van der Lek (PSP).

Alle ogen waren gisteren op haar gericht bij de opening van de laatste vergaderweek van de Tweede Kamer. Na een reeks incidenten spuiden acht van de twaalf fractieleiders afgelopen weekend in de Volkskrant anoniem kritiek op de Kamervoorzitter. Ze zou „totaal ongeschikt” zijn voor de functie. Gisteren kwam Van Miltenburg de 149 Kamerleden die haar in september 2012 uit hun midden hadden gekozen voor het eerst sinds die aanval weer onder ogen.

Daarvoor moest ze om iets voor twee uur ’s middags de honderd passen van haar kamer naar de plenaire vergaderzaal afleggen. Zoals altijd op dinsdag liet ze zich flankeren door bodes en griffiers die haar afschermen van journalisten. Een woordvoerder was vooruitgelopen om de pers op afstand te houden, maar toen Van Miltenburg aankwam, stortte een twintigtal journalisten zich op haar en zetten twee cameraploegen haar klem. Met een glimlach en met ogen die knipperen in de felle lampen, zei ze niet via de media op de kritiek te willen ingaan.

In de zaal is de sfeer gemoedelijker. Ze kletst voor het vragenuurtje met enkele Kamerleden en met minister Stef Blok (Wonen, VVD) die, net als zij, een zware dag voor de boeg heeft, maar dan in de senaat. Dan komt Ivo Opstelten (Justitie, VVD) aanlopen om met een grapje de spanning te verlichten.

De kwestie van haar eigen functioneren wordt niet in deze plenaire zaal besproken. Haar is aangeraden met alle fractievoorzitters te gaan praten – van wie velen overigens ontkennen een bron voor het Volkskrant-artikel te zijn geweest. Geert Wilders en Louis Bontes hebben wel bekend te hebben meegewerkt.

Van Miltenburgs functioneren lag al onder het vergrootglas, maar tijdens het debat van dinsdag wordt op elk foutje gelet. Als ze GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman aanspreekt als mevrouw Voordewind – Joël Voordewind is een mannelijk Kamerlid van de ChristenUnie – moet Van Miltenburg daar zelf het hardst om lachen.

Op ongeveer hetzelfde moment schuifelt oud-Kamervoorzitter Frans Weisglas (VVD) de plenaire zaal binnen en zwaait naar haar. Hij is hier toevallig, vertelt hij later, niet om haar te steunen. „Ze zat er lekker en moet zich vooral niet te veel aantrekken van die laffe anonieme kritiek.”