Terugkijken: Mark vs. Rita - een keiharde strijd die nog niet is verwerkt

Terwijl de winnaar al drie jaar premier is en de verliezer thuiszit, zijn de wonden die de VVD opliep in de lijsttrekkersverkiezing tussen Rita Verdonk en Mark Rutte zeven jaar later nog altijd niet genezen. Dat blijkt uit de keiharde confrontatie tussen toenmalige campagneleiders Frits Huffnagel (Rutte) en Ed Sinke (Verdonk) in de documentaire Mark vs. Rita, waarvan vanavond het eerste deel werd uitgezonden.

Tot de laatste tien minuten is het een conventionele documentaire, met kopstukken die vertellen over de campagne, onderbroken door archiefbeelden uit tv-journaals en actualiteitenrubrieken. Maar de laatste tien minuten behoren tot het beste uit de Nederlandse politieke documentaire.

Plaats van handeling: de lege hotelzaal waar partijvoorzitter Jan van Zanen op 31 mei 2006 de destijds verrassende uitslag voorlas. Huffnagel en Sinke treffen elkaar weer op die plek. Na een minuut zegt Sinke al: “Je hebt gewoon weer zitten liegen hè?” Huffnagel grinnikt op zijn beurt luid wanneer Sinke iets zegt. Hij noemt hem “een hele slechte verliezer”.

Kijkers zullen genegen zijn dat oordeel te volgen, want inderdaad: Sinke’s politicus verloor en die van Huffnagel won. Maar gedurende het gesprek verschuiven de verhoudingen. Want Huffnagel blijkt een slechte winnaar, of althans, een weinig hoffelijke. Als hij een bewering tot drie keer toe onderbouwt met de zin “kijk maar naar de uitzending” is zelfs zijn geloofwaardigheid in het geding. Het vermoeden ontstaat dat Sinke gelijk heeft: Huffnagel is niet eerlijk over de voordeeltjes die hij haalde uit de voorkeur voor Rutte onder de partijbaronnen.

Mooiste moment: Huffnagel wil niet verder en zoekt naar de uitgang. Daarvoor moet hij tientallen meters lopen. Hij negeert het verzoek van de interviewer om meer vragen te beantwoorden. Hij was toch de winnaar? Hij loopt geforceerd nonchalant. Rustig. En toch stijf van woede.

Volgende week wordt deel twee van Mark. vs. Rita uitgezonden.