TNO: nauwelijks schadelijke stoffen in cockpit KLM

In een onderzoek naar de luchtkwaliteit in cockpits van Boeings 737 heeft TNO zeer lage concentraties van de chemische stof tricresylfosfaat (TCP) aangetroffen in de onderzochte vliegtuigen, zo meldt luchtvaartmaatschappij KLM.

De gevonden waarden zijn lager dan de resultaten uit eerder ander onderzoek. Daarin werd geconcludeerd dat het onwaarschijnlijk is dat deze lage waarden gezondheidsklachten veroorzaken. De enige variant van TCP waarvoor een gezondheidsgrens is vastgesteld is door de onderzoekers van TNO helemaal niet aangetroffen.

De rechtbank in Amsterdam bepaalde afgelopen september in een door een KLM-piloot aangespannen zaak dat KLM de luchtkwaliteit moest laten onderzoeken. De piloot stelt neurologische klachten te hebben door vervuilde lucht in de toestellen van KLM en zit sindsdien ziek thuis.

De piloot heeft zich vanaf 2000 een aantal keer voor langere tijd ziek gemeld met verschijnselen als evenwichtsproblemen, moeheid en slecht zicht. Een bedrijfsarts van KLM constateerde een burn-out. Het salaris van de piloot werd een paar maanden geleden stopgezet omdat hij niet langer wilde werken wegens zijn ziekte. Volgens de luchtvaartmaatschappij zijn de concentraties echter zo laag dat zijn gezondheidsklachten niet hierdoor konden ontstaan.

Verder onderzoek nodig

De Vereniging van Nederlandse Verkeersvliegers is niet helemaal gerustgesteld door de onderzoeksresultaten. Een woordvoerder van de vereniging:

“De concentraties zijn dan misschien laag, maar er zijn vliegers met bepaalde ziekteverschijnselen en wij willen weten of er een verband is tussen die verschijnselen en de aanwezigheid van die TCP’s.”

NRC-redacteur Sander Voormolen verwacht dat de rechtszaak nu verder zal gaan:

“De KLM presenteert de uitkomsten als goed nieuws. Maar het TNO-onderzoek heeft wel aangetoond dat de stoffen aanwezig zijn in de lucht, hoe miniem de hoeveelheden ook zijn. De vraag is nu of deze lage concentraties van de stoffen ook kunnen leiden tot gezondheidsklachten. Iemand kan er ook extra gevoelig voor zijn. Dat zal dus verder uitgezocht moeten worden in een veel breder onderzoek. Zo, ja dan zouden misschien wel Europese normen moeten worden aangepast.”

Onrust onder piloten over luchtkwaliteit

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu start naar verwachting in januari met een onderzoek naar TCP, in opdracht van het Europees Agentschap voor chemische stoffen en mede op aandringen van staatssecretaris Wilma Mansveld van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De verkeersvliegers pleiten al langer voor zo’n internationaal onderzoek naar een eventueel verband tussen de klachten van piloten en de luchtkwaliteit in vliegtuigen.

Afgelopen jaar ontstond onder het vliegend personeel onrust over de lucht in vliegtuigen, die TCP’s uit de motorolie van vliegtuigen zou bevatten. Omdat de luchtverversing in vliegtuigen via de motoren loopt, zouden de deeltjes zo hierin terechtkomen. Vorig jaar kwamen er nieuwe wetenschappelijke aanwijzingen dat de TCP’s schade aan de gezondheid van vliegend personeel en ‘frequent flyers’ kunnen veroorzaken. Tot op heden is dit verband echter nooit definitief aangetoond.

Lees hier meer details over de wetenschappelijke studies die naar dit onderwerp gedaan zijn waar NRC eerder over publiceerde.