Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.
Bekijk hele krant

NRC Handelsblad

Duurzaamheid

De paradox van Jevons

Het totale elektriciteitsverbruik in Nederland is 7.000 Kwh per jaar per Nederlander. Daarvan komt maar een paar procent direct van consumenten. We gebruiken licht, pc, mobieltje en tv, en natuurlijk de grootverbruikers: wasmachine, droger, afwasmachine en dergelijke. Maar bij elkaar is dat slechts zo’n 20 procent van het totale verbruik. De elektriciteit die we gebruiken voor vervoer, industrie, koeling is vele malen groter. Het effect van meer, maar zuinige apparaten in huishoudens is dus nagenoeg nul. Overigens is dat in lijn met ‘de paradox van Jevons’. Die komt er kortgezegd op neer dat meer efficiëntie leidt tot meer vraag, waardoor van een absolute reductie nooit sprake kan zijn.

Energie-efficiency leidt meestal tot economische groei en daarmee tot welvaartswinst. Als we alle huizen in Nederland energiezuinig maken en naar een A- label brengen, dan houden mensen geld over dat ze gaan besteden aan andere dingen die ook weer energie kosten. Wel wordt de samenleving dan minder energie-intensief per euro van het bbp. Meer efficiency moet je dus vooral doen. Maar voor het milieu is het beter om het aandeel duurzame energie verder te verhogen.