Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Cultuur

Vooral mensen buiten Randstad de dupe van bezuinigingen op sociale regelingen

Vacatures in de etalages van diverse uitzendbureaus.
Vacatures in de etalages van diverse uitzendbureaus. Foto ANP / Robin van Lonkhuijsen

Als de overheid bezuinigt op sociale regelingen, dan zijn de gevolgen daarvan het zwaarst in de periferie van Nederland. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek die NRC Handelsblad heeft geanalyseerd.

Zuidoost-Drenthe, Oost-Groningen en de Oostelijke Mijnstreek in Limburg zijn regio’s waar meer dan de helft van de huishoudens van deze regelingen gebruikmaakt. Het gaat dan om werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsregelingen, (bijzondere) bijstand, sociale werkvoorziening, de AWBZ, speciaal onderwijs en zaken als tegemoetkomingen voor chronisch zieken. In totaal zijn vijfentwintig regelingen in het onderzoek meegenomen.

Bekijk op deze interactieve kaart hoeveel mensen in jouw wijk gebruikmaken van sociale regelingen.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft de cijfers over regelingengebruik verzameld voor de huishoudens in alle ruim 2.500 wijken. Het CBS deed dit op verzoek van instituut KING, dat onderdeel is van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Een woordvoerder van KING zegt:

“We onderzoeken de sociale kwetsbaarheid van huishoudens in alle gemeenten. Gemeenten willen weten wie het zijn, waar ze zitten.”

KING werkt daarbij samen met het ministerie van Sociale Zaken en de 31 grootste gemeenten (G31).

“Het ministerie wilde inzicht in de effecten van bezuinigingen op huishoudens en de G31 wilde weten hoe de stapeling daarvan was binnen de huishoudens.”

Verantwoordelijkheid van het Rijk naar gemeenten

Vanaf 2015 verschuift de verantwoordelijkheid voor kwetsbare burgers van het Rijk naar de gemeenten. De overheveling van taken gaat gepaard met forse bezuinigingen.

Ruim 3 procent van de 7,7 miljoen huishoudens maakt gebruikt van vijf of meer regelingen. In een wijk als Centrum Zuidzijde in Lelystad is dat veel meer: 18,3 procent. De huur- en zorgtoeslag zitten hier niet bij.

Conclusies heeft KING nog niet getrokken. Die volgen komend voorjaar. “Maar je kunt zeker stellen,” zegt de woordvoerder, “dat het regelingengebruik in de Randstad gemiddeld lager ligt dan in de periferie”, zoals de voormalige veenkoloniën. Daar vergrijst de bevolking sterker, is het gemiddelde opleidingsniveau relatief lager en zijn minder banen dan in de grote steden.

Van de vijftig wijken met de hoogste werkloosheid liggen er maar drie in de Randstad: één in Almere en twee in Spijkenisse. In het dorp Zwartemeer kreeg in 2011 17,2 procent WW – tegenover 6,2 procent landelijk gemiddeld.