‘Spannend om te horen hoe de akoestiek is’

Architect Herman Hertzberger, 81 jaar, klapt in zijn handen vanaf het houten podium van de zaal voor kamermuziek. Hij luistert goed, en zegt: „Het is buitengewoon spannend om de komende maanden te zien of de akoestiek het houdt.” Hertzberger staat in het nieuwe muziekpaleis TivoliVredenburg, ontworpen door zijn bureau AHH. De architect: „Als het zonder aanpassingen kan zou dat een unicum zijn.” Gisteren werd het nieuwe Utrechtse concertgebouw opgeleverd. De vijf zalen zijn gereed; het muziekpaleis verwacht jaarlijks minimaal 500.000 bezoekers. Op 21 juni 2014 gaat het open voor publiek. Tot dan zijn er proefconcerten. Bouwkosten voor het project zijn circa 150 miljoen euro.

In 1978 was Hertzberger ook de ontwerper van muziekcentrum Vredenburg in Utrecht. De zaal is vermaard vanwege de goede akoestiek. De architecten hebben die zaal in het nieuwe muziekgebouw zo goed als ongemoeid gelaten. Er zijn wel nieuwe stoelen in geplaatst.

TivoliVredenburg is nog meer een bouwput dan gereed voor een première. Het ruikt naar vernis en verf. Mannen in gele hesjes zijn volop aan het werk. Het karkas van het gebouw staat, maar de inrichting nog niet. Er zijn al stoelen in de zalen en toiletten op de gang, maar nog geen bars, statafels en garderobes in de foyers. Het gebouw vertoont verschillen met de plannen. Er is minder luxe, want de gemeente besloot om financiële redenen tot versobering van de bouw. Op bepaalde plekken dus geen marmeren vloeren, bij diverse trappen geen tredeverlichting, en er komt geen grote lichtkrant bij de entree.

Vijf zalen krijgt TivoliVredenburg: de popzaal (voor 2.000 bezoekers), een kamermuziekzaal (500 bezoekers), een zaal voor jazzmuziek (300 bezoekers), een algemene cross-overzaal (550 bezoekers) en de ‘oude Vredenburgzaal’ voor symfonische muziek (1.700 bezoekers). Zalen voor steeds een volstrekt nieuwe beleving. Het gebouw is verticaal opgebouwd, zodat de bezoeker op iedere verdieping onder een andere zwevende concertzaal staat.

„Een stad in een stad” noemt wethouder Victor Everhardt (stationsgebied, D66) het na afloop van de rondleiding. De wethouder stelt dat de problemen die speelden bij het muziekpaleis verleden tijd zijn. Het project valt circa 50 miljoen euro duurder uit dan geraamd. Niet 98 miljoen euro, maar 150 miljoen. Inmiddels is Frans Vreeke aangesteld als nieuwe directeur.

Zorgen zijn er over de programmering en exploitatie van TivoliVredenburg. Uit de meest recente voortgangsrapportage (april 2013) door de gemeente blijkt dat de eerste twee jaar vermoedelijk niet winstgevend worden. Wethouder Everhardt: „Na twee jaar zullen het ondernemingsplan en de exploitatieopzet worden herijkt. De definitieve exploitatiefase start met het seizoen 2016-2017.” Uit de rapportage blijkt dat het muziekgebouw bijna de volledige gemeentelijke cultuursubsidie nodig heeft voor de huisvesting: „Markt- en omgevingsrisico tikken daardoor meteen door in de programmering en wegen zodoende extra zwaar.”