Recensies: Hobbit deel II een verbetering, maar ook ietwat oud en vermoeid

Boze boselfen, gigantische spinnen en natuurlijk de vuurspuwende draak Smaug als antagonist. Het tweede deel uit Peter Jackson’s Hobbit-drieluik draait nu in de bios.

The Hobbit: The Desolation of Smaug brengt dertien dwergen van Thorin Eikenschild naar hun ‘rijk onder de berg’ genaamd Erebor: daar waar de sluwe, ijdele draak Smaug als Dagobert Duck over bergen dwergengoud waakt. Verder ontdekt Hobbit Bilbo dat zijn onzichtbaarheidsring schaduwkanten heeft en beleeft tovenaar Gandalf een avontuur in de ruïne van Dol Guldur, waar “iets in de schaduw beweegt, iets onzichtbaars”.

‘Adembenemend 3D’

“Van de ene verbazing in de andere.” AD-recensent Ab Zagt is tamelijk lyrisch over de film (●●●●), zonder echt duidelijk te maken waarom. “Opnieuw trekt Jackson alle registers open.” Hij beschrijft de film als “één grote overlevingstocht”, wat toch riekt naar het recept van Lord of the Rings en eveneens het eerste Hobbit-deel An Unexpected Journey.

“De film is een grote achtervolging dwars door schitterende landschappen vol kleurrijke personages die in adembenemend 3D worden voorgesteld.”

Er mist echter iets…

Ook NRC is enthousiast over The Desolation of Smaug: ●●●●. Recensent Coen van Zwol legt wél uit waarom dit tweede deel meer bekoort dan zijn voorganger, die een jaar geleden uitkwam. “Anders dan deel één, dat pas aan het eind vaart kreeg, is The Desolation of Smaug direct op stoom.” Hij spreekt van 2 uur en 41 minuten “holderdebolder langs reuzenbeer en superspin”.

Er mist echter iets, aldus Van Zwol. Peter Jackson bewijst weliswaar weer dat hij de allerbeste is in de choreografie van ‘set pieces’, “het hart van elke spektakelfilm”, de dwingende ernst die bij de eerdere Lord of the Rings-trilogie de majestueuze natuur, epische veldslagen, archaïsche taal en hoogstaande gevoelens completeerde, die ontbreekt.

“The Hobbit is en blijft een vrolijk kampeeravontuur: als de apocalyps zich plots toch aankondigt met een orkenleger dat op zijn Leni Riefenstahls uitmarcheert, voelt dat als geforceerd toepassen van de beproefde Lord of the Rings-formule. (…) Een feest der herkenning dus. Maar zonder eigen hart.”

Geen Gollum

De Volkskrant balanceert eveneens tussen “uitzonderlijk fraai in beeld gebracht spektakel” en een keerzijde van de film: ●●●. Om met dat eerste toch maar te beginnen roemt recensent Berend Jan Bockting het inzetten van 3D-technologie. “Ver voorbij de gimmick. Met de onwerkelijke bewegingsvrijheid van de virtuele camera in een computergame.”

Maar de film valt ook geregeld volledig stil, schrijft Bockting. “Dan klinkt de zoveelste gewichtige dialoog over a shadow that grows in the dark vooral oud en vermoeid.” De nuance die de eerste The Hobbit toonde, waarin het kwaad voorzichtig de goede wereld overnam, maakt plaats voor een vlakker verhaalverloop, aldus De Volkskrant.

“Alsof iedereen weet dat de uiteindelijke schat toch pas over een jaar wordt veroverd, wordt ogenschijnlijk willekeurig voortbewogen, van griezelige plek A naar gevaarlijke plek B. (…) Grootste gemis: een moment dat onder de huid kruipt, zoals de scène met Bilbo en de gluiperige Gollum dat in het eerste deel deed (Gollum ontbreekt hier zelfs volledig).”

Veel verbeteringen

Trouw besteedt helemaal geen recensie aan The Desolation of Smaug, terwijl De Telegraaf stelt dat de film “een stuk lekkerder wegkijkt dan de eerste”. Recensent Marco Wijers schrijft dat Jackson met een iets donkerder toonzetting een brug slaat naar The Lord of the Rings. “Verstokte Tolkien-fans zullen nu wellicht naar adem happen, want deel twee volgt het werk van de Britse schrijver een stuk minder naar de letter.” Wijers ziet in deze tweede Hobbit-film een “boeiende achtbaanrit” die afsluit met een cliffhanger.

Ook VPRO’s Cinema.nl (●●●●) vindt The Desolation of Smaug op bijna alle fronten een verbetering ten opzichte van An Unexpected Journey. “Ondanks de vele verbeteringen blijft Jackson problemen houden met tempo. In het begin lijkt alles gehaast afgewerkt, terwijl de film richting het einde gaat slepen”, aldus Sven Gerrets.