Kabinet zet CDA en GroenLinks buiten pensioenoverleg

In een poging een impasse met de ChristenUnie op te lossen, heeft de coalitie oppositiepartijen CDA en GroenLinks voor het eerst niet uitgenodigd voor de zoveelste onderhandelingssessie over de pensioenhervormingen vanavond. De ChristenUnie steunt het grootste deel van de bezuinigingen van het kabinet, maar wil aanpassingen van de pensioenhervormingen die honderden miljoenen euro’s kosten.

Het gaat om het zogenaamde opbouwpercentage, dat uiteindelijk de hoogte van het pensioen bepaalt. Coalitiepartijen VVD en PvdA willen dat terugbrengen van 2,15 naar 1,75 procent. Omdat mensen dan minder belastingvrij voor hun pensioen kunnen sparen, levert dat de overheid in 2017 2,9 miljard euro op.

Volgens de coalitie kan het opbouwpercentage ongestraft worden verlaagd, omdat mensen langer doorwerken. De uiteindelijke hoogte van hun pensioen zou dus niet onaanvaardbaar worden aangetast. Veel oppositiepartijen betwisten dat, en willen de verlaging van het opbouwpercentage daarom deels terugdraaien.

Gisteren besteedde Nieuwsuur aandacht aan het pensioenoverleg met een uitgebreide uitleg:

Mogelijk tussen 550 en 800 miljoen euro extra nodig

De ChristenUnie is bereid het opbouwpercentage te verlagen, maar minder dan de coalitie wil. De christelijke oppositiepartij zou kunnen leven met een percentage ergens tussen de 1,85 en 1,9, zeggen bronnen. Dat betekent dat er elders tussen de 550 en 800 miljoen euro extra moet worden bezuinigd.

De Eerste Kamerfractie van de ChristenUnie stelt hogere eisen dan de fractie in de Tweede Kamer, zeggen Haagse bronnen. Dat compliceert de zaak, omdat de coalitie onderhandelt met partijleider Arie Slob, die in de Tweede Kamer zit, terwijl VVD en PvdA juist in de Eerste Kamer de politieke steun van de ChristenUnie nodig hebben voor een meerderheid.

De ChristenUnie wil dat CDA en GroenLinks uit onderhandelingen worden gewerkt

Bij de ChristenUnie bestaat de vrees dat de coalitie de twee fracties uit elkaar wil spelen, en Arie Slob op pad wil sturen om zijn eigen senatoren over te halen. Die rol probeert Slob te ontwijken. Daarom eist hij dat minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (die de onderhandelingen namens de coalitie leidt), met een voorstel komt waar ook de senatoren van de ChristenUnie tevreden mee kunnen zijn.

Tegelijk wil de ChristenUnie dat CDA en GroenLinks uit de onderhandelingen worden gewerkt. Dat versterkt de positie van de overgebleven oppositiepartijen. Naast de ChristenUnie zijn dat D66 en de SGP. Die drie partijen leverden al politieke dekking voor de Rijksbegroting van 2014.

Bronnen rond de coalitie benadrukken juist dat Slob zelf verantwoordelijk is voor zijn ‘interne problemen’ en gewoon moet zorgen dat de senatoren van de ChristenUnie in de pas lopen.

Maar, zeggen ze bij de ChristenUnie, de harde lijn van haar senatoren heeft de coalitie zelf veroorzaakt, door staatssecretaris Frans Weekers begin oktober met de oorspronkelijke pensioenvoorstellen naar de senaat te sturen. Die werd daar door de voltallige oppositie met zeer harde bewoordingen weggestuurd. Senatoren van de ChristenUnie moeten nu kunnen laten zien dat ze die kritiek niet zomaar wegslikken. Het kabinet moet de pensioenhervormingen dus zichtbaar en substantieel aanpassen.

VVD, PvdA, D66, CU en SGP komen vanavond samen

Aan het begin van de avond komen de fractievoorzitters van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie en SGP samen met hun financieel specialisten bijeen voor verder overleg. Dat CDA en GroenLinks ontbreken, duidt erop dat de coalitie bereid is de ChristenUnie enigszins tegemoet te komen. De samenstelling van de onderhandelingsgroep betekent namelijk dat er geld gaat worden gezocht buiten het ‘pensioendossier’ zelf, zoals dat heet. Binnen dat dossier is zo’n 150 miljoen euro beschikbaar.

Het bijeenroepen van de partijen die de begroting van 2014 steunen, betekent dat de coalitie extra geld zoek om iets aan de wensen van de ChristenUnie te doen. De coalitie benadrukte steeds dat de pensioenplannen voor het eind van dit jaar rond moesten zijn – zonder een jaar voorbereidingstijd halen de pensioenfondsen de ingangsdatum van 2015 niet. Maar nu wordt een akkoord niet meer voor de Kerst verwacht.