Europa legt staatssteun aan banken aan banden

Vanaf 2016 wordt het veel moeilijker om probleembanken te stutten of te liquideren met publieke middelen, zoals in de afgelopen jaren op grote schaal is gebeurd. Dit vloeit voort uit een nieuwe richtlijn waarover Europees Parlement, Europese Commissie en EU-lidstaten het vannacht eens zijn geworden.

In de richtlijn staan onder meer strenge regels voor ‘bail in’, het principe dat bij een bankencrisis eerst aandeelhouders en beleggers moeten betalen en pas in laatste instantie belastinggeld mag worden aangewend.

Regeringen mogen straks alleen nog publieke middelen inzetten in specifieke noodgevallen en pas nadat eerst een minimale ‘bail in’ van 8 procent is toegepast. Oftewel: van het bedrag dat nodig is moet 8 procent van aandeelhouders en beleggers komen.

Ook is afgesproken dat spaarders met minder dan 100.000 euro nooit gevraagd zal worden om mee te betalen. Rekeninghouders met meer spaargeld kunnen alleen worden aangesproken als aandeelhouders en beleggers hun gedwongen bijdrage volledig hebben voldaan.

Minister van Financiën en tevens voorzitter van de eurogroep, Jeroen Dijsselbloem, drong er eerder deze week op aan dat de ‘bail in’ in wetgeving zo streng mogelijk zou worden. Vanochtend liet hij weten de uitkomst toe te juichen.

Volgens Europees commissaris Michel Barnier (Interne markt) is dit een „grote stap”, omdat het volgens hem betekent dat „belastingbetalers niet langer vooraan staan om te betalen voor de fouten van banken”. De regels gelden straks voor heel Europa.

De ministers van Financiën waren dinsdag dichtbij een akkoord over liquidatie van reddeloos verloren banken. Volgende week, aan de vooravond van een Europese top van regeringsleiders, willen zij alsnog een compromis hebben bereikt.

De vannacht tot stand gekomen richtlijn bevatten de basisregels voor dit ‘resolutiemechanisme’, zoals het meebetaalprincipe voor banken. De richtlijn beschrijft de preventieve maatregelen die lidstaten straks nog mogen nemen en de regels waaraan ze zich moeten houden als banken niet meer te repareren zijn.

Er komt ook een ‘begrafenispotje’ dat banken zelf moeten vullen. Banken die meer risico’s nemen, moeten ook meer bijdragen aan dit fonds. Het Europees Parlement wil nog voor de Europese verkiezingen in mei volgend jaar stemmen over de wettekst.