Deze boeren strijden tegen Wakker Dier. Je moet maar durven

Mark Nijhuis (21) tilt zijn handen op. Hij laat ze trillen. „Zo trilden ze ook toen ik net achter de microfoon bij Radio 1 zat.” De jonge boer discussieerde dinsdag live op de radio over dierenwelzijn. Met Wakker Dier. „Wakker Dier belicht maar één kant van het verhaal”, zei hij tegen de woordvoerster van de actiegroep.

Mark Nijhuis praat met een Achterhoeks accent. Ook zijn stem bibberde een beetje. De woordvoerster was zelfverzekerd. „Het is slecht met de Nederlandse vee-industrie gesteld”, zei ze. Er is volgens haar enorm veel dierenleed in Nederland.

Het was zijn eerste keer in een radiostudio, zegt Nijhuis na afloop in een café op het Hilversumse Mediapark. Het radio-optreden van de boer uit het Gelderse Zieuwent kwam nogal onverwacht. Vorige week begon hij samen met Gerben Bokkers (19), ook een jonge boer, de Facebookpagina Anti Wakker Dier.

De aanleiding: verbod geboortekrik

De twee waren geïrriteerd toen bekend werd dat het gebruik van de geboortekrik, die wordt ingezet om koeien te verlossen, voorlopig verboden wordt. Het gebruik van de krik was al illegaal, maar werd gedoogd. Staatssecretaris Dijksma (Economische Zaken, PvdA) wil het gebruik van de verloshulp nu eerst kritisch bekijken.

Mark Nijhuis vindt dat boeren „verkeerd worden neergezet” in de campagnes van Wakker Dier. Alsof ze dierenbeulen zijn. Al vraagt hij zich af of dat standpunt wel goed is overgekomen op de radio. „Er zijn wel wat dingen niet genoemd, maar ja, dat is natuurlijk achteraf’’, zegt Gerben Bokkers bemoedigend. „De woordvoerder van Wakker Dier doet zoiets fulltime, hè? Wij hebben een dag vrij genomen.”

Volgens Wakker Dier zorgt de geboortekrik voor veel leed, omdat hij niet altijd goed wordt gebruikt. Daardoor wordt er schade bij kalveren aangericht. Het hulpmiddel is zo sterk, dat er zelfs kalfjes mee in tweeën getrokken worden, zegt de woordvoerster. „Dat staat op fora en lezen we in internationale onderzoeken.”

Dat klopt niet, zeggen de jonge boeren. Er worden volgens hen juist kalfjes door de geboortekrik gered. Bovendien wordt het hulpmiddel alleen in noodgevallen gebruikt. Ze hebben nog nooit een kalf in twee delen uit de moeder zien komen. „Wakker Dier noemt geen cijfers, ze roepen maar wat”, zeggen zij. En wat moeten ze nu doen als er een kalf klem zit?

„De afgelopen jaren werd het gebruik gedoogd en heeft er ook geen politie voor de deur gestaan. Dat zal nu ook niet gebeuren”, zegt de woordvoerster. „We willen vooral dat het gebruik van de geboortekrik wordt onderzocht.”

Zelf gebruiken de boeren de krik ook. Nijhuis deed een agrarische opleiding en werkt als invalkracht op boerderijen. Als de boer op vakantie is, zorgt hij voor de beesten. Bokkers wil de melkveehouderij van zijn vader overnemen.

De hype begint: De Telegraaf belt

De Facebookpagina van de jongens werd al snel populair. Anti Wakker Dier telde een uur na oprichting 300 likes. Een dag later belde De Telegraaf de oprichters. Er werd besloten dat Mark Nijhuis het interview moest doen. Gerben Bokkers: „De pagina had een gezicht nodig.” Daarna belde de redactie van Pauw & Witteman. Donderdag zou Mark Nijhuis aanschuiven bij het programma, maar in verband met het overlijden van Nelson Mandela werd het item geschrapt.

Het begon met de geboortekrik, maar de actie werd al snel veel breder. Inmiddels heeft de pagina meer dan 18.000 likes. Boeren zijn het met de oprichters eens. Ze sturen berichten waarin staat dat de jongens goed bezig zijn en dat ze moeten doorzetten. Wat ze willen bereiken? Nijhuis: „Een eerlijk beeld geven. Van hoe het echt zit.”

Kijk uit voor Wakker Dier, waarschuwde de omgeving van Mark Nijhuis hem. „Laat maar komen”, reageert hij strijdvaardig. „Ik had ook een woordvoerder van landbouworganisatie LTO kunnen vragen voor de discussie op de radio.” Maar het leek hem beter om zelf de discussie aan te gaan. „Ik denk dat de mening van een ‘gewone’ burger meer invloed heeft”, zegt hij.

Op de Facebookpagina worden ingezonden berichten geplaatst van boeren. Eén van hen noemt Wakker Dier een sekte. ‘Het is immers een groepering met een dominante leider, die buitenstaanders weert.’

De reactie: Wakker Dier is blij

Wat vindt Wakker Dier zelf van de discussie? Zij zijn „in principe” blij dat er op de pagina wordt gesproken over dierenwelzijn. In iets meer dan een week is Anti Wakker Dier een platform geworden waarmee de makers veel boeren kunnen bereiken. Daarmee zouden de jongens juist aandacht kunnen vragen voor de lage vleesprijzen in de supermarkt, in plaats van de pagina als klaagplatform te gebruiken, zegt de woordvoerster van Wakker Dier.

Ja, Wakker Dier heeft ook goede dingen gedaan, zeggen de twee boeren. Zo is er gelobbyd voor de afschaffing van de legbatterij en voor een verbod op het onverdoofd couperen van staarten bij biggetjes. „Natuurlijk zijn wij ook voor een beter dierenwelzijn.” Maar de actiegroep moet wel realistisch blijven, zeggen de jonge boeren. En dat doen ze nu volgens hen niet. „Ze komen nooit met onafhankelijke cijfers. Ze laten zelf onderzoeken doen. De uitkomst is altijd in hun voordeel.”

En als consumenten het verhaal van de boeren niet geloven? Dan moeten ze maar eens bij hem op de boerderij komen kijken, vindt Gerben Bokkers. Daar is iedereen welkom. Maar als ze open dagen houden, komen er alleen boeren uit omliggende dorpen langs. „Er zouden hier consumenten moeten komen, om de boerderij en de koeien te zien”, zegt Bokkers. „Met bussen vanuit de stad.”