Dennis is een randgeval, Mauro was dat niet

De 8-jarige Dennis uit Zwolle dreigt te worden uitgezet naar Burundi. Nederland kent een pardon voor asielkinderen, maar 300 van hen vallen erbuiten. De kinderombudsman en gemeentenkoepel VNG willen ruimere regels. PvdA en VVD voelen er niet voor, bleek gisteren in de Kamer.

1 Wie is Dennis?

Dennis is geboren in Zwolle en woont sinds april 2011 in het asielzoekerscentrum in Utrecht. Nu moet hij met zijn moeder verhuizen naar Burundi. Daar is Dennis nog nooit geweest. Hij zit in groep vijf van de basisschool. Dennis woonde al in Dronten, Middelburg, Vlagtwedde, Amsterdam en Eindhoven. Een petitie om hem in Nederland te houden is ruim 25.000 keer getekend.

2 Een nieuwe Mauro?

Er zijn overeenkomsten, en één groot verschil. Mauro Manuel kwam in 2003 als alleenstaande minderjarige asielzoeker uit Angola naar Nederland. Hij woonde bij pleegouders in Limburg. Zijn geplande uitzetting in 2011 bracht een stroom van protest teweeg. Na Mauro kregen meer jonge asielzoekers veel media-aandacht als uitzetting dreigde. Ook in de klas van Dennis komen cameraploegen langs, hij wordt geïnterviewd tijdens de voetbaltraining en kranten schrijven over hem.

3 Wat is dat grote verschil?

Mauro werd gered door het kinderpardon, en Dennis niet. Het kinderpardon trad op 1 februari 2103 in werking. Voor asielkinderen die willen blijven, geldt onder meer dat ze langer dan vijf jaar in Nederland wonen voor hun achttiende verjaardag. De Tweede Kamer hoopte met het kinderpardon de discussie over individuele jonge asielzoekers af te sluiten.

Elianne Zijlstra, onderzoeker aan het expertisecentrum voor kinderen en vreemdelingenrecht van de Rijksuniversiteit Groningen: „Dennis is een van de vele randgevallen die nét niet binnen het kinderpardon vallen. Dat is de nieuwe discussie.”

4 Aan welke regel voldoet hij niet?

Dennis heeft niet altijd „onder rijkstoezicht” gestaan. Hij is niet voortdurend ingeschreven geweest bij de immigratiedienst IND, maar ook opgevangen door gemeenten en particuliere instellingen. Dat rijkstoezicht moet voorkomen dat kinderen ongezien in de illegaliteit belanden. Daar is in dit geval geen sprake van, vinden kinderombudsman Marc Dullaert en de VNG, omdat Dennis onder gemeentelijk toezicht heeft gestaan en niet ‘kwijt’ was. Dullaert en de gemeenten bepleitten gisteren in een brief een „rechtvaardiger kinderpardon”. Volgens hen zijn er in Nederland ongeveer 300 kinderen als Dennis. Dullaert: „Het verschil tussen rijks- en gemeentetoezicht is niet relevant. Feit is dat deze kinderen langer dan vijf jaar in Nederland zijn en hier zijn geworteld. Deze uitvoering is in strijd met de geest van het pardon.”

5 Zijn er andere randgevallen?

Zeker. Voor Wime Dumingos bijvoorbeeld voerde Defence for Children onlangs actie in Den Haag. Hij viel niet onder het kinderpardon, omdat hij net 22 jaar was toen hij er een beroep op deed. Dat mag tot je 21ste.

Om hoeveel ‘randgevallen’ het precies gaat, is onduidelijk. Bij onderzoekster Zijlstra meldden zich dit jaar enkele tientallen gevallen via een advocaat met de vraag hun zaak te onderzoeken.

6 Hoeveel kinderen mochten blijven door het pardon?

630 kinderen kregen een permanente verblijfsvergunning, en nog eens 690 gezinsleden. In september 2013 waren circa 3.260 aanvragen ingediend, waarvan er zo’n 1.800 zijn afgewezen. Staatssecretaris Teeven (immigratie, VVD) wil de 1.300 bezwaarschriften in het voorjaar hebben afgehandeld.

7 Hoe reageert de politiek?

De brief van Dullaert en VNG kwam gisteren aan de orde bij de begrotingsbehandeling van Veiligheid en Justitie. De Kamer hield zich aardig aan het voornemen niet over individuele gevallen te praten; Dennis’ naam viel vijf keer. Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) en Joël Voordewind (ChristenUnie) namen het voor hem op. Voordewind: „Het kan niet de intentie van deze wet zijn geweest dat 300 kinderen dreigen te worden uitgezet. Ik ga niet in op individuele gevallen, want ik weet dat u dat niet wilt, maar het geeft de situatie wel een gezicht.” Coalitiepartijen PvdA en VVD voelen niet voor een soepeler kinderpardon. PvdA-Kamerlid Marit Maij vindt oprekken van het kinderpardon geen oplossing: „Bij de volgende grens ontstaat weer een volgend grensgeval.”

8 Wat gebeurt er met Dennis?

Zijn uitzetting is uitgesteld tot 30 november, en de immigratiedienst bekijkt zijn zaak opnieuw. De andere kinderen moeten hopen dat de staatssecretaris zijn bevoegdheid gebruikt om een uitzondering te maken.