De inzet van ‘Sweetie’

Er kwamen 20.000 man op mogelijke webcamseks met een virtueel, minderjarig meisje (Sweetie), bedacht door kinderrechtenorganisatie Terre des Hommes. Hoe bruikbaar is deze actie?

Waarom zet justitie niet zélf virtuele, minderjarige meisjes in?

Omdat het niet mag van de rechter. Althans, voorlopig niet. In juni dit jaar sprak het gerechtshof een verdachte vrij die online belangstelling had getoond voor een politieman die zich voordeed als minderjarig meisje. Online seksueel contact zoeken is alleen strafbaar als het ook écht om een minderjarige gaat. Niet als het om een zogeheten lokpuber gaat. Het is waarschijnlijk dat diezelfde redenering opgaat als de lokpuber niet een echt mens is, maar een virtueel meisje, zegt de woordvoerder van het Openbaar Ministerie (OM). Binnen enkele weken stuurt minister Opstelten (Justitie, VVD) een wetswijziging naar de Kamer die lokpubers mogelijk moet maken. Vorige maand maande de Kamer hem tot spoed nadat bleek dat een 48-jarige man mogelijk honderden minderjarige meisjes online seksueel benaderde.

Werkt het, lokpubers?

Daarover verschillen de meningen. Sinds 1 januari 2010 is het online verleiden van kinderen onder de 16 jaar tot seksueel contact strafbaar, het zogenoemde ‘grooming’. Maar vervolging is lastig, omdat kinderen meestal geen aangifte doen. Door de politie te laten infiltreren in chatrooms zijn actieve pedofielen veel beter op te sporen, is het idee, ook zonder dat al minderjarigen slachtoffer zijn geworden.

Andere juristen voorzien problemen. Zoals uitlokking, zegt advocaat Ivonne Leenhouwers. „Je brengt als politie iemand ergens toe, die dat anders misschien niet zou hebben gedaan. Je creëert gelegenheid en veel criminaliteit is gelegenheidscriminaliteit.” Een groter probleem vindt zij dat het steeds verder oprekken van strafbaarheid op dit terrein in de buurt komt van intentiestrafrecht. „Straks ben je strafbaar als je alleen aan ontucht dénkt. Maar je kunt altijd nog van gedachten veranderen.”

Kan justitie de gegevens van Terre des Hommes gebruiken?

Ja en nee. Terre des Hommes heeft de informatie aan Interpol gegeven. Het OM verwacht dat Interpol de identiteit van Nederlanders die met het minderjarige, virtuele meisje hebben gechat zal doorspelen aan Nederland. Op zichzelf zijn de chatgesprekken waarschijnlijk niet strafbaar, omdat het geen echt minderjarig meisje is. Maar de politie mag de gegevens wel onderzoeken, zegt advocaat Sidney Smeets. Hij stond de verdachte in de lokpuberzaak bij. Hoewel de politie dus zelf niet op deze manier informatie mag verzamelen, mogen ze informatie die een ander verzamelt met een lokminderjarige wel gebruiken.

En Terre des Hommes?

Die organisatie heeft een valse identiteit gecreëerd, en dat is niet strafbaar. Het zou anders zijn als ze het virtuele meisje ook haar kleren hadden laten uitdoen en seksuele handelingen hadden laten verrichten, zegt Leenhouwers. „Het maken en hebben van virtuele kinderporno is strafbaar.”