Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politiek

Kerry: VS schoten soms door in hun afluisterpraktijken

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, hier sprekend op het Ploughshares Fund Gala afgelopen week
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Kerry, hier sprekend op het Ploughshares Fund Gala afgelopen week Foto AFP/ Mark Wilson

De Verenigde Staten zijn soms doorgeschoten in hun afluisterpraktijken. Dat zei John Kerry, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, vannacht tijdens een videoconferentie in Londen. Het afluisteren gebeurde vaak “op de automatische piloot, omdat de technologie ervoor aanwezig was”.

Kerry verzekerde dat de spionagepraktijken van de VS grondig zullen worden bekeken en dat er aan sommige een einde zal komen. Maar hij verdedigde ze wel tijdens de conferentie en sprak onder andere van “vliegtuigen waarvan we hebben voorkomen dat ze naar beneden storten”:

“Wat we proberen, is op een willekeurige wijze manieren te vinden om erachter te komen of er inderdaad een dreiging is waar we op moeten antwoorden.”

Hij reageerde ook op de berichten dat er tientallen miljoenen telefoongesprekken in Europese landen, waaronder Nederland, door de VS onderschept zouden zijn. “Nee, die zijn niet onderschept, dat is niet gebeurd”, verzekerde hij. Volgens Kerry is er sprake van overdrijving in de berichtgeving.

Vertrouwen moet weer hersteld worden

Kerry is het ermee eens dat het vertrouwen weer hersteld moet worden, iets dat hooggeplaatste Europese functionarissen de afgelopen week ook al kenbaar maakten:

“Er wordt een poging gedaan om informatie te verzamelen, ja, en in sommige gevallen op een ongepaste manier. De president onderzoekt dit nu grondig, zodat niemand nog het gevoel heeft dat er misbruik van hem of haar gemaakt wordt.”

De regering in de VS probeert de laatste tijd enige afstand te nemen van geheime dienst NSA, nu er zo veel commotie over is ontstaan. Wereldleiders zouden worden afgeluisterd, metadata van telefoongesprekken in Europa zouden zijn onderschept en de servers van Google en Yahoo zouden zijn gehackt.

NSA-hoofd: ambassadeurs verzoeken dit te doen

Maar, schrijft The Guardian, deze tactiek van de regering valt niet goed bij de inlichtingendiensten. Keith Alexander, hoofd van de NSA, gaf gisteren Amerikaanse diplomaten de schuld van verzoeken om buitenlandse leiders onder toezicht te stellen. Hij zei dit in gesprek met James Carew Rosapepe, voormalig ambassadeur in Roemenië voor de VS:

“Wij, de inlichtingendiensten, verzinnen deze eisen niet. De beleidsmakers verzinnen die. (…) Een van die groepen was, laat me eens denken, o: de ambassadeurs.”

De NSA vergaarde volgens Alexander de informatie wanneer daarom werd gevraagd door beleidsfunctionarissen om achter de “leiderschapsintenties” van landen in het buitenland te komen. En als je daar achter wilt komen, zo zei hij, dan loop je tegen deze problemen aan.

Senaatscommissie akkoord met voorstel kleine beperkingen

Eerder op de dag ging de inlichtingencommissie van de Amerikaanse senaat akkoord met wetgeving waarmee de controle op de afluisterpraktijken van het land strenger wordt, meldt Reuters. Tegelijkertijd gaan ze wel door, maar moeten ze transparanter. Heel vergaand zou deze wetgeving niet gaan. Het gaat er vooral om dat er beperkingen worden opgelegd aan wat inlichtingendiensten met massacommunicatiegegevens kunnen doen. Daarnaast mogen die gegevens maximaal vijf jaar lang bewaard worden.

Het is nog maar de vraag of deze ‘FISA Improvements Act’ wordt aangenomen. Daarvoor moet hij sowieso nog door de hele Senaat en door het Huis van Afgevaardigden, maar hij kan nu al op tegenstand rekenen van technologiebedrijven, burgerrechtenorganisaties en een van de voorzitters in de Senaat.

Lees ook: alle onthullingen van de NSA op een rij