Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Geopolitiek

EU-lidstaten trekken ‘gele kaart’ tegen plan Europees Openbaar Ministerie

Foto ANP / Ed Oudenaarden

De Europese Commissie moet een voorstel voor de oprichting van een Europees Openbaar Ministerie opnieuw bekijken, nu de nationale parlementen van elf EU-lidstaten hiertegen gezamenlijk bezwaar hebben gemaakt. Voor de tweede keer trekken nationale parlementen samen een zogeheten ‘gele kaart’ tegen een Brussels voorstel.

‘Voorstel rekt bevoegdheden EU onnodig op’

Elf parlementen, waaronder het Nederlandse, Britse en Franse, vinden dat het voorstel de bevoegdheden van de EU onnodig oprekt, zo melden de parlementen via hun gezamenlijke informatiesysteem Ipex. Het bezwaar kwam tot stand na “lobbywerk” van de Nederlandse Eerste en Tweede Kamer, zegt VVD-Tweede Kamerlid René Leegte desgevraagd aan de telefoon. Deze maand troffen parlementariërs uit de 28 EU-landen elkaar in Vilnius in Litouwen.

In het Commissievoorstel van juli zou het nieuw op te richten Openbaar Ministerie van de EU een beperkte taak krijgen: het zou alleen fraude met EU-geld mogen vervolgen. Niettemin schreef de Tweede Kamer deze maand in een brief aan de Commissie dat deze haar boekje te buiten gaat: het strafrecht is “primair een nationale bevoegdheid”.

Parlementen kunnen plan alsnog blokkeren

Als een derde van alle parlementaire kamers in de EU een Commissievoorstel afwijst – een zogeheten ‘gele kaart’– moet de Commissie opnieuw aan de slag. Zij heeft de keus het plan in te trekken, te wijzigen of ongewijzigd opnieuw in te dienen. Maar de laatste optie ligt lastig. Parlementen kunnen het plan alsnog blokkeren door hun ministers op te dragen ‘nee’ te stemmen in Brussel.

Vorig jaar trokken nationale parlementen voor het eerst een gele kaart, tegen een plan voor stakingsrecht in de interne markt. Daarna trok de Commissie haar plan volledig in.
Door het Verdrag van Lissabon hebben nationale parlementen een grotere rol gekregen in de Unie. Nationale parlementen in de EU zijn toenemend beducht voor voorstellen uit Brussel die de nationale soevereiniteit inperken. De volksvertegenwoordigingen van de lidstaten werken sterker samen.