Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politie, recht en criminaliteit

Russisch onderzoek naar mishandeling diplomaat

Rusland is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar de mishandeling van een Nederlandse diplomaat gisteravond in zijn huis in Moskou. De Tweede Kamer praat morgen met minister Timmermans over de kwestie.

Een man kijkt op zijn computer naar een afbeelding van de mishandelde Nederlandse diplomaat Onno Elderenbosch
Een man kijkt op zijn computer naar een afbeelding van de mishandelde Nederlandse diplomaat Onno Elderenbosch Foto AFP

Rusland is een strafrechtelijk onderzoek gestart naar de mishandeling van een Nederlandse diplomaat gisteravond in zijn huis in Moskou. Dat heeft het Russische persbureau Interfax vandaag gemeld, schrijft NU.nl.

Het onderzoek is geopend, omdat er bewijs is dat in de woning van de 60-jarige Onno Elderenbosch is ingebroken en geweld is gebruikt, volgens de onderzoekscommissie. Elderenbosch raakte lichtgewond.

Twee mannen zouden verkleed als elektriciens zijn binnengedrongen, de diplomaat hebben vastgebonden en zijn woning overhoop hebben gehaald. Op een spiegel in de woning werd met lippenstift een hart met een pijl erdoorheen getekend met daarbij de letters ‘LGBT’, een internationale afkorting voor de homogemeenschap.

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft in een verklaring laten weten dat het land de mishandeling van Elderenbosch betreurt, meldt Reuters. Rusland gaat op zoek naar de verantwoordelijken.

Russische ambassadeur Den Haag komt vandaag nog op gesprek

De Russische ambassadeur in Den Haag komt vandaag nog op gesprek bij het ministerie van Buitenlandse Zaken om uitleg te geven over de mishandeling. Hij zal niet praten met minister Timmermans, maar met de secretaris-generaal. Timmermans wordt verwacht in de Tweede Kamer voor het begrotingsdebat, zo meldt persbureau Novum. Uit het gesprek moet onder meer duidelijk worden welke maatregelen Rusland neemt om ervoor te zorgen dat Nederlandse diplomaten daar veilig kunnen werken, zegt een woordvoerder van het ministerie tegen Novum.

De woordvoerder zegt verder dat Rusland nog vandaag maatregelen dient te nemen. Hij kon niet zeggen of Nederland zelf bijvoorbeeld extra beveiligers inzet om de veiligheid van het ambassadepersoneel te garanderen.

Kort nadat het geweldsincident bekend werd, maakte minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken al bekend dat hij de Russische ambassadeur had ontboden en om opheldering zou gaan vragen, zo schreef hij op zijn Facebookpagina:

“Onze mensen moeten veilig kunnen werken daar en ik wil de verzekering dat de Russische autoriteiten hun verantwoordelijkheid op dat punt ook nemen.”

Rutte: mishandeling diplomaat “zeer ernstig”

Premier Mark Rutte noemt de mishandeling van de diplomaat zeer ernstig, meldt Novum. Hij liet weten intensief contact te onderhouden met minister Timmermans, maar kon nog niet zeggen of het incident gevolgen heeft voor het bezoek dat koning Willem-Alexander volgende maand zou brengen aan Rusland. Volgens de planning reizen Willem-Alexander en Máxima op 9 november naar Rusland af om het Nederland-Ruslandjaar af te sluiten.

Debat volgt morgen

De Tweede Kamer praat morgen met minister Timmermans over de kwestie. Timmermans belt eerst met zijn Russische collega Sergej Lavrov. Verschillende Kamerleden hadden om opheldering over het incident gevraagd. PvdA-Kamerlid Michiel Servaes en D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma schreven gisteren op Twitter dat ze de mishandeling aanleiding vinden om het huidige Nederland-Ruslandjaar stil te leggen.

Week na arrestatie Russische diplomaat

De mishandeling volgt een week na de arrestatie van Dmitri Borodin, de tweede man op de Russische ambassade in Nederland. Nederlandse agenten vielen de woning van de diplomaat binnen, nadat buren hadden geklaagd over de manier waarop hij zijn twee kinderen behandelde.

De politie kreeg in totaal drie meldingen binnen over de diplomaat. Na de laatste melding besloten agenten hem naar het bureau af te voeren. De diplomaat werd naar eigen zeggen door de agenten geboeid en met een stok op zijn hoofd geslagen. Volgens de politie was de man dronken. Hij werd drie uur vastgehouden op het politiebureau.

Minister Timmermans bood excuses aan voor het schenden van het Verdrag van Wenen bij de arrestatie van de diplomaat. Volgens het Verdrag van Wenen zijn diplomaten zowel op hun werk als thuis en op straat “onschendbaar”. Borodin aanvaardde deze excuses.

Na het ontvangen van het rapport van de Nederlandse politie over de kwestie zeiden Russische autoriteiten dat zij de excuses niet ver genoeg vonden gaan en eisten dat de betrokken agenten zouden worden bestraft. Premier Rutte zei hiertoe geen aanleiding te zien.

Spanningen door Arctic Sunrise-kwestie

Nog voor de kwestie-Borodin van vorige week waren de verhoudingen tussen Nederland en Rusland al op scherp gezet vanwege het Greenpeaceschip Arctic Sunrise. De Arctic Sunrise voerde actie tegen de plannen van Gazprom om in het Noordpoolgebied naar olie te boren. De milieuorganisatie wilde een booreiland van het bedrijf zo lang mogelijk bezetten.

Het schip werd echter geënterd door de Russische kustwacht en naar de haven van Moermansk gesleept. Rusland heeft alle dertig opvarenden, onder wie twee Nederlanders, aangeklaagd voor piraterij. In Rusland staat daar een maximale gevangenisstraf van vijftien jaar op.

Minister Timmermans kondigde een arbitrageprocedure aan om het schip, varend onder de Nederlandse vlag, en de bemanningsleden vrij te krijgen. Mocht die op niets uitlopen, dan zou Nederland naar het Internationaal Zeerechttribunaal stappen. Rusland heeft echter aangegeven mee te willen werken aan de arbitrageprocedure om een gang naar het tribunaal te voorkomen.