Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Economie

Federale overheid VS sluit - ‘shutdown’ is een feit

Obama waarschuwde dat het sluiten van de federale overheid grote gevolgen heeft voor de economie. Foto: Reuters / Larry Downing
Obama waarschuwde dat het sluiten van de federale overheid grote gevolgen heeft voor de economie. Foto: Reuters / Larry Downing

De federale overheid van de VS is grotendeels gesloten wegens een politiek conflict tussen Republikeinen en Democraten over de invoering van ‘Obamacare’. De ‘shutdown’ ging in om één minuut na middernacht lokale tijd.

Twitter avatar BarackObama Barack Obama They actually did it. A group of Republicans in the House just forced a government shutdown over Obamacare instead of passing a real budget.

De door Democraten gedomineerde Senaat en het door Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden lukte het niet om overeenstemming te bereiken over de begroting die de federale overheid met ingang van 1 oktober draaiende moet houden. De Republikeinen wilden de begroting alleen goedkeuren indien de invoering van ‘Obamacare’ met een jaar zou worden uitgesteld. ‘Obamacare’ is een nieuwe wet die alle Amerikanen verplicht een zorgverzekering af te sluiten en geldt als het belangrijkste resultaat dat Obama in zijn eerste termijn heeft geboekt. Met name de conservatieve vleugel van de Republikeinen is er fel op tegen.

Tea Party-senator Ted Cruz twitterde vlak voor de sluiting:

Alle ‘niet-essentiële’ overheidstaken vallen stil

Met de ‘shutdown’ worden alle taken van de federale overheid die als ‘niet-essentieel’ worden beschouwd stilgelegd. Zo moeten zo’n 800.000 ambtenaren gedwongen met onbetaald verlof, blijven nationale parken en musea gesloten en is het voor Amerikanen niet mogelijk om hun paspoort te vernieuwen.

President Obama tekende een paar uur voor de deadline nog een wet waarmee het leger kan worden doorbetaald. Ook worden uitkeringen voor armen en ouderen doorbetaald.

Twitter avatar apjvalk Guus Valk Het gaat gebeuren. Zie deze brief uit het Witte Huis: ministeries moeten hun kantoren “ordelijk sluiten”. http://t.co/8oxdsf5PX4

Hoe nu verder?

Dat is de grote vraag, zegt onze correspondent Guus Valk.

“Om half tien lokale tijd (half vier Nederlandse tijd) komt het Congres opnieuw bijeen. Er zal een tegenvoorstel worden gepresenteerd. Om eerlijk te zijn verwacht ik daar niet veel van: Republikeinen en Democraten draaien in cirkeltjes om elkaar heen. Ik denk dat het een paar dagen duurt; dat ze eerst tot bezinning komen en dat er dan bemiddeling komt vanuit het Witte Huis.”

Democraten en Republikeinen geven elkaar de schuld

De Democraten en Republikeinen geven elkaar de schuld van de politieke crisis. Tot vlak voor de deadline bleven het Huis en de Senaat elkaar nieuwe voorstellen toeschuiven in de hoop niet als laatste een voorstel te hoeven afketsen, uit angst verantwoordelijk gehouden te worden voor de shutdown.

De Senaat stelde voor om geld vrij te maken om de overheid te laten functioneren tot 15 november, maar daarmee ging het Huis niet akkoord. Het Huis kwam nog één uur voor de deadline met het voorstel om te onderhandelen om het sluiten van de overheid af te wenden, maar leider van de Democratische meerderheid in de Senaat Harry Reid weigerde te “onderhandelen met een pistool tegen ons hoofd”.

De populariteit van het Congres ligt op slechts tien procent, zegt onze correspondent Guus Valk:

“En deze sluiting heeft grote gevolgen voor het land. Niemand wil hier verantwoordelijk voor zijn. De Republikeinen zeggen: met de Democraten viel niet te praten. Ze hebben voorgesteld om een commissie in het leven te roepen, al was dat een paar uur voor de deadline. De Democraten zeggen: de Republikeinen hebben Obamacare gegijzeld. Ze hebben iedere poging tot succes gesmoord.”

Obama: sluiten overheid heeft directe gevolgen economie

Obama waarschuwde dat het sluiten van de overheid direct grote gevolgen heeft voor de economie. Het kan niet zo zijn dat “één factie, van één partij, van één onderdeel van het congres de verkiezingsuitslag negeert en daarmee het land in de problemen stort”, aldus de president.

Twitter avatar WhiteHouse The White House It’s time to stop playing political games and pass a clean budget that avoids a government #shutdown: http://t.co/gTJuV8jeGq

Shutdown geen effect Japanse beurs

De aandelenkoersen op Wall Street sloten gisteren lager in reactie op de politieke crisis, maar de verliezen bleven beperkt tot 1 procent. De belangrijkste Japanse index Nikkei is gisteren (lokale tijd) zelfs een half procent hoger gesloten ondanks het op slot gaan van de Amerikaanse overheid. De index eindigde op 19455,06 punten. Analisten verwachten niet de shutdown aanzienlijke schade zal opleveren voor de Amerikaanse economie, tenzij deze langer dan een paar dagen duurt.

Lees meer over de gevolgen van de shutdown in ons uitlegstuk.