Rekenkamer kritisch over plannen Defensie - ‘berekeningen JSF niet compleet’

De Algemene Rekenkamer is kritisch over de plannen van Defensie. “De stelling dat de door het kabinet vastgestelde nota al leidt tot ‘een financieel en operationeel duurzame krijgsmacht’, onderschrijft de Algemene Rekenkamer niet”, zo staat in een rapport.

In het regeerakkoord spraken VVD en PvdA af dat de Rekenkamer de beslissing over de nieuwe straaljager en bijbehorende visie van minister Jeanine Hennis-Plasschaert (Defensie, VVD) zou beoordelen.

De berekeningen over de inzetbaarheid van de 37 JSF’s zijn “niet helemaal compleet”, schrijft de Rekenkamer. “Daardoor is het onzeker of er altijd vier toestellen voor internationale missies beschikbaar zijn”, zoals Hennis in haar plannen belooft. Niet alle types trainingsuren zijn meegerekend.

“De inzet van vier jachtvliegtuigen verzekeren zonder aantasting van óf training óf taken is daarom te stellig.”

Ook gaat de minister uit van een verregaande samenwerking met België die dat niet garanderen, maar die is nog niet beklonken.

Wel beoordeelt de Rekenkamer de onderbouwing van de minister als realistischer dan ooit tevoren. Defensie ging ruim een decennium geleden uit van de aanschaf van 85 JSF’s. De prijs van het toestel is door de Amerikaanse producent nog niet vastgesteld. De Rekenkamer maakt zich ook in algemene zin zorgen om de balans tussen de ambities en de mogelijkheden van de krijgsmacht.

“De werkelijkheid is nog rauwer dan uit de nota al blijkt.”

Onrust in PvdA-fractie over JSF

In de PvdA-fractie is onrust ontstaan over het besluit om het gevechtsvliegtuig Joint Strike Fighter te kopen, zeggen betrokkenen. Op Prinsjesdag maakte het kabinet bekend definitief te hebben gekozen voor de JSF als vervanger van de F-16. PvdA-fractieleider Diederik Samsom heeft zich achter het kabinet geschaard. Ook Kamerlid Angelien Eijsink, de woordvoerder Defensie, heeft zich bij de beslissing neergelegd.

Het besluit is voor de zomer genomen door zes betrokken ministers en daarna medegedeeld in de PvdA-fractie. Een aantal PvdA-Kamerleden voelde zich bij die gelegenheid overvallen en zou overwegen tegen de aanschaf te stemmen. Volgens een betrokkene twijfelen 12 of 13 van de 38 Kamerleden; de fractietop zegt dat het er minder zijn.

Zaterdag spreken Samsom en PvdA-bewindslieden Dijsselbloem en Asscher tijdens een bijeenkomst met partijleden over het JSF-besluit. De afdeling Leiden, woonplaats van Samsom, wil dat er een extra partijcongres over de JSF komt.

Hennis zegt vandaag in NRC Handelsblad dat ze hoopt dat Nederland “nooit meer op deze manier een wapensysteem koopt”.