Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politiek

Snowden vraagt asiel aan in Ecuador met hulp van WikiLeaks

Russische journalisten in de aankomsthal van het vliegveld in Moskou in afwachting van het mogelijke verschijnen van Snowden.
Russische journalisten in de aankomsthal van het vliegveld in Moskou in afwachting van het mogelijke verschijnen van Snowden. Foto AFP/Vaily Maximov

De Ecuadoraanse minister van Buitenlandse Zaken, Ricardo Patiño Aroca, heeft een asielaanvraag ontvangen van Edward Snowden, zo meldt de minister vanmiddag op Twitter. Snowden bevindt zich momenteel op het vliegveld van Moskou volgens berichten van onder andere WikiLeaks.

Twitter avatar RicardoPatinoEC Ricardo Patiño Aroca The Government of Ecuador has received an asylum request from Edward J. #Snowden

WikiLeaks publiceerde vlak na de tweet van Aroca een verklaring online met dezelfde boodschap:

“Klokkenluider Edward Snowden heeft Hong Kong op legale wijze verlaten. Hij is op weg naar Ecuador via een veilige route met als doel hier politiek asiel te verkrijgen. Hij wordt daarin begeleid door diplomaten en juridische adviseurs van WikiLeaks. [...] Zodra meneer Snowden in Ecuador arriveert wordt zijn verzoek tot asiel formeel verwerkt.”

In augustus 2012 kreeg WikiLeaks-oprichter Julian Assange politiek asiel van Ecuador. Ook Assange wordt de door de Amerikanen gezocht voor het publiceren van duizenden geheime documenten. Hij zit sinds vorig jaar in de ambassade van Ecuador in de Britse hoofdstad Londen.

Een kort overzicht van de gebeurtenissen van vandaag tot dusver:
http://www.youtube.com/watch?v=YaiZccDPH5o

Eerder op de dag ging de Ecuadoraanse ambassadeur in Rusland naar de luchthaven van Moskou om Snowden en Sarah Harrison, een vertegenwoordiger van WikiLeaks, te ontmoeten. Het vliegtuig met Snowden vertrok vanochtend om 10.55 uur lokale tijd (4.55 uur Nederlandse tijd) vanuit Hong Kong en landde om 15.05 Nederlandse tijd (17.05 uur in Moskou) op het vliegveld Sheremetyevo 2. Volgens een woordvoerder van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken is hij ‘op doorreis’. Volgens Russische media heeft Snowden geen visum voor Rusland. Verwacht wordt dat hij het vliegveld niet zal verlaten, en dus geen visum nodig heeft.

Snowden wordt gezocht door de Amerikaanse autoriteiten omdat hij geheime documenten van inlichtingendienst NSA openbaar maakte. Hij verbleef sinds zijn openbaringen waarschijnlijk in Hong Kong. Hij verliet deze stad vanochtend om 10.55 uur lokale tijd (4.55 uur Nederlandse tijd) aan boord van een Aeroflot-vlucht met bestemming Moskou, zo bracht de South China Morning Post naar buiten.

Amerikaans paspoort Snowden ongeldig

De Verenigde Staten hebben het paspoort van Snowden gisteren ingetrokken, zo meldde een Amerikaanse bron vanmiddag tegenover persbureau Reuters. Honk Kong zou hiervan niet op de hoogte zijn geweest bij het vertrek van de Amerikaanse klokkenluider. Hoe hij precies heeft kunnen reizen zonder geldig paspoort is nog onduidelijk. China liet hem vertrekken ondanks het verzoek om uitlevering van de VS.

VS hebben Snowden aangeklaagd voor diefstal en spionage

In de zaak rond het afluisterprogramma van de NSA is Snowden officieel aangeklaagd voor spionage en diefstal, zo werd gisteren bekend. De VS en de autoriteiten van Hong Kong spraken toen ook met elkaar over de uitlevering van Edward Snowden.

In de aanklacht staat dat Snowden zich schuldig heeft gemaakt aan het zonder toestemming verspreiden van defensie-informatie, het verspreiden van geheime inlichtingeninformatie en diefstal van overheidseigendommen. Voor alle drie de overtredingen staat een maximumstraf van tien jaar.

Hong Kong: verzoek om uitlevering voldeed niet

Een woordvoerder van de regering in Hong Kong stelde na het vertrek van Snowden dat het Amerikaanse verzoek om uitlevering “niet volledig” voldeed aan de juridische eisen die Hong Kong in zulke gevallen hanteert. De autoriteiten voegden toe dat ze “niet genoeg informatie” van de VS hebben ontvangen om een arrestatie te rechtvaardigen. Op grond hiervan was er geen “juridische basis” voor Hong Kong om Snowden ervan te weerhouden Hong Kong te verlaten.

Voor zijn vertrek onthulde Snowden nog dat de Verenigde Staten op grote schaal ‘inbreken’ bij Chinese mobiele telefoonbedrijven en bij de computersystemen van de Tsinghua universiteit in Beijing en de Chinese universiteit in Hong Kong. In een commentaar van het Chinese staatspersbureau Xinhua werd gesteld dat de VS China een verklaring schuldig zijn.