FARC en Colombia bereiken akkoord over landhervorming

De Colombiaanse regering en de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC) hebben gisteren in de Cubaanse hoofdstand Havana overeenstemming bereikt over landhervorming. De afspraak geldt als een belangrijke eerste stap in de vredesbesprekingen die het vijf decennia slepende conflict met de rebellenbeweging moet beëindigen.

Belangrijkste punt van het akkoord is de oprichting van een grondbank die stukken land opnieuw moet toekennen. Volgens de FARC is het gewoonterecht van kleine boeren stelselmatig geschonden doordat rechtse paramilitaire groepen land innamen ten behoeve van grote veeboeren; volgens de regering heeft de FARC zich onrechtmatig grond toegeëigend voor cocateelt. Het akkoord bevat daarnaast afspraken voor de economische en sociale ontwikkeling van het straatarme Colombiaanse platteland, zoals de aanleg van wegen en scholing.

„Deze afspraak betekent het begin van een radicale transformatie van het platteland van Colombia,” zeggen de partijen in een gezamenlijke verklaring.

Het landhervormingsverdrag treedt evenwel niet in werking voordat een algemeen vredesakkoord is bereikt, benadrukte regeringsonderhandelaar Humberto de la Calle na afloop van de besprekingen: „Niets staat vast totdat alles vaststaat.” Hij zei dat er „een ambitieus programma van teruggave en toekenning van land” zou komen, maar ook dat grootgrondbezitters niets te vrezen hebben. „Wettig landbezit wordt gerespecteerd.”

De rebellenleiders verklaarden dat sommige punten „nog opnieuw moeten worden behandeld voordat een slotakkoord wordt bereikt.”

De FARC begon in 1964 als een marxistische boerenguerrilla die zich verzette tegen grootgrondbezit, maar legde zich later toe op drugshandel en kidnapping. In de bijna vijf decennia oude Colombiaanse guerrillaoorlog zijn meer dan honderdduizend mensen gestorven en miljoenen ontheemd geraakt. Nadat de rebellenbeweging met steun van de VS ernstig was verzwakt, stelde de Colombiaanse president Juan Manuel Santos vorig jaar vredesonderhandelingen voor. Die begonnen in Havana in november, onder toezicht van Noorwegen, Chili, Venezuela en Cuba.

Op 11 juni gaan de onderhandelingen verder. Op de agenda staat dan de gevoelige en bij de bevolking zeer omstreden kwestie van de eventuele deelname van FARC-leden aan de politiek in Colombia. Daarna volgen nog de punten ontwapening, compensatie voor slachtoffers, drugshandel en de implementatie van het uiteindelijke verdrag. De Colombiaanse president Santos heeft gezegd de besprekingen dit jaar te willen afsluiten. Hij stelt zich volgend jaar waarschijnlijk opnieuw verkiesbaar.