Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politie, recht en criminaliteit

‘Fraude Oost-Europese bendes met Nederlandse toeslagen’

Oost-Europese bendes plegen “op grote schaal fraude met onterecht aangevraagde toeslagen en uitkeringen in Nederland”. Dat doen ze door landgenoten naar Nederland te sturen die zich als ‘spookburger’ inschrijven bij gemeentes, meldt RTL Nieuws onder meer op basis van een intern rapport van de Rotterdamse recherche uit 2012.

De bendes vragen met huur- en zorgtoeslag voor zogenaamde inwoners van Rotterdam aan.
De bendes vragen met huur- en zorgtoeslag voor zogenaamde inwoners van Rotterdam aan. Foto ANP / Tjapko de Heus

Oost-Europese bendes plegen “op grote schaal fraude met onterecht aangevraagde toeslagen en uitkeringen in Nederland”. Dat doen ze door landgenoten naar Nederland te sturen die zich als ‘spookburger’ inschrijven bij gemeentes, meldt RTL Nieuws onder meer op basis van een intern rapport van de Rotterdamse recherche uit 2012.

Het zou om bendes gaan die eerder aan mensenhandel deden, maar zich nu hebben toegelegd op toeslagenfraude. Daar verdienen ze meer aan. Hoe groot de fraude is, kan de politie nog niet zeggen.

De fraudeurs, volgens RTL voornamelijk Bulgaren, melden zich met identiteitsbewijs en een vals huurcontract bij de gemeente Rotterdam. Als ze eenmaal zijn ingeschreven als inwoner van de stad en een burgerservicenummer hebben, keren ze echter terug naar Bulgarije. Ze krijgen een kleine vergoeding en de bendes nemen hun gegevens over.

De bendes maken daarop een DigiD aan, vragen met terugwerkende kracht huur- en zorgtoeslag voor de zogenaamde inwoner van Rotterdam aan en ontvangen zo geld van de Belastingdienst. Die controleert vaak pas achteraf of er onregelmatigheden in de aanvraag zitten. Volgens het politie-onderzoek kan het gaan om uitbetalingen van zes- tot achtduizend euro per persoon in één keer.

Ook onbetaalde telefoonabonnementen afgesloten

Ook zouden de bendes telefoonabonnementen afsluiten op naam van de ingeschrevene. Ze betalen nooit, maar bellen er wel mee. De dure smartphones die ze er bij krijgen verkopen ze door. Per spookinschrijving kan dit soort toeslagenfraude en de fraude met telefoons al snel tienduizend euro kosten.

Volgens RTL vermoedt de Rotterdamse recherche dat de fraude wordt gepleegd door meerdere bendes in meerdere steden. Bronnen bevestigen volgens RTL dat dergelijke fraude in toenemende mate voorkomt. Ook Simon Rijsdijk van de Nederlandse Vereniging Voor Burgerzaken herkent de aanpak. Hij zegt tegen de nieuwsrubriek dat het in meerdere steden speelt. De volledige omvang van de fraude is nog niet duidelijk. De politie in Rotterdam wil het verhaal van RTL vandaag desgevraagd niet bevestigen tegenover persbureau Novum.

Weekers wil meer controle vooraf bij toeslagen

Ook het KRO-programma Brandpunt bericht vanavond over de kwestie. Staatssecretaris Weekers zou in de uitzending van vanavond aangeven geschokt te zijn door de eenvoud waarmee de fraude kan worden gepleegd. Daarom wil hij op korte termijn met de Tweede Kamer in gesprek over een aanpassing van de huidige regels. Na die verandering zullen toeslagen pas uitgekeerd worden nadat is vastgesteld of de aanvrager daar recht op heeft. Weekers:

“Het nadeel is dat de goeden dan onder de kwaden moeten lijden en langer op hun geld moeten wachten. Maar ik denk dat het voor de houdbaarheid van het systeem belangrijk is dat het niet als pinautomaat kan worden gebruikt.”