Oppositie nog verdeeld over positie Teeven - SP vraagt om aftreden

De oppositie heeft zich tijdens het debat vooralsnog verdeeld getoond over de positie van staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, Fred Teeven: waar de SP vroeg om zijn aftreden, willen GroenLinks en D66 eerst afwachten wat Teeven straks zelf zegt over zijn optreden inzake de dood van de Russische asielzoeker Aleksandr Dolmatov.

SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen vroeg tijdens het debat meteen om het aftreden van de bewindsman wegens Dolmatov:

“Ik houd de staatssecretaris verantwoordelijk voor wat is gebeurd.”

Gesthuizen zei zich te schamen dat iemand die zich inspande voor vrijheid en democratische beginselen dit lot kon treffen. Zij neemt het Teeven kwalijk dat hij direct na de dood van Dolmatov via een woordvoerder de verantwoordelijkheid van zich afschoof en zijn handen “in onschuld waste”.

Teeven heeft verder gewerkt aan een attitude die er vooral op is gericht om vreemdelingen het land uit te werken, zei Gesthuizen. En dat het aantal zelfmoordpogingen in detentiecentra niet wordt bijgehouden stoelt wellicht op de gedachte dat vreemdelingen hiermee een verblijfsvergunning hopen te bemachtigen, suggereerde zij.

“De bewijslast voor deze staatssecretaris is omgekeerd. Staat hier straks een geheel andere staatssecretaris dan Teeven? Neemt hij afstand van eerdere opmerkingen over zorgvuldige procedures en goede medische zorg?”

Tot dusverre is Teeven namelijk doof geweest voor kritiek en had hij weinig oog voor humaniteit in het vreemdelingenbeleid, aldus Gesthuizen.

D66: Teevens optreden was onverstandig

D66-Kamerlid Gerard Schouw vroeg niet gelijk om het opstappen van de staatssecretaris, maar vond het voorbarig en onverstandig van Teeven om te zeggen dat hij de juiste man is om maatregelen te treffen naar aanleiding van de dood van Dolmatov. De D66’er wil dat de bewindsman zelf reflecteert op zijn eigen handelen:

“Heeft hij zelf fouten gemaakt en hoe hard rekent hij dat zich aan?”

Ook wil Schouw net als GroenLinks een onafhankelijk onderzoek naar het functioneren van de vreemdelingenketen en de behandeling van asielzoekers. De kwestie-Dolmatov is een illustratie van wat er mis is met het vreemdelingenbeleid zei het Kamerlid. Een humaan asielbeleid dat tegelijkertijd snoeihard is en erop gericht om vreemdelingen buiten de deur te houden is een “onmogelijke spagaat”. De dood van de Rus moet aanleiding zijn voor een ‘fundamentele verandering’ van het asielbeleid, aldus Schouw.

GroenLinks: PvdA en VVD bekokstoven dat Teeven kan blijven

GroenLinks beschuldigde de coalitiepartijen ervan achter de schermen alvast te hebben afgesproken dat Teeven kan aanblijven. GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman wees erop dat Teeven vrijdag nog de volledige politieke verantwoordelijkheid op zich nam, maar maandag verklaarde dat hij wilde aanblijven.

“Na het weekeinde, en kennelijk na overleg met de PvdA, kwam de arrogantie om de hoek kijken.”

De partij heeft zelf ook nog geen definitieve conclusie te hebben getrokken over het aanblijven van Teeven.

“Maar het totaalplaatje tot nu toe is niet fraai.”

PvdA: elke zaak op eigen merites beoordelen

PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt zei het debat met Teeven “met vertrouwen” tegemoet te zien, maar zei dat de PvdA nog geen conclusie heeft getrokken en elke zaak op zijn eigen merites wil beoordelen:

“We kennen deze staatssecretaris als een goede staatssecretaris. Maar we staan open in dit debat.”

GroenLinks-Kamerlid Linda Voortman wees er op “dat er wel eens een staatssecretaris om minder is afgetreden”. Daarmee doelde ze op PvdA’er Co Verdaas, die aftrad als staatssecretaris van Economische Zaken omdat hij had gerommeld met declaraties.

Ook De VVD-Kamerlid Ard van der Steur beaamde op vragen van de oppositie dat Teeven hoe dan ook politiek verantwoordelijk is voor de gang van zaken, maar wilde geen antwoord geven op de vraag of Teeven wel of niet kan aanblijven.

“Dat is een afweging die de fractie maakt, afhankelijk van de antwoorden in dit debat.”

Van der Steur verdedigde het optreden van Teeven aan het begin van het debat als een “betrokken, kundige en stevige bewindspersoon”. Hij wees erop dat Teeven direct na het verschijnen van het kritische Inspectierapport over de gang van zaken rond Dolmatov maatregelen heeft genomen die herhaling moeten voorkomen.

CDA hekelt ‘sterk gejuridiseerde omgeving’

Het CDA vindt dat Nederland zich eigenlijk moet schamen voor hoe is omgesprongen met Dolmatov. Dit land hoort volgens de partij te staan voor een strikt, maar humaan asielbeleid. Het CDA hekelt de “sterk gejuridiseerde omgeving” waarin besluiten worden genomen over het lot van asielzoekers.

Van Hijum zei verder dat hij de opstelling van Teeven waardeert. “De staatssecretaris heeft laten blijken dat de gebeurtenissen hem zeer hebben geraakt, dat hij zich verantwoordelijk voelt. Dat waardeert mijn fractie.” De CDA’er wil wel weten hoe Teeven van plan is om de aangekondigde verbeteringen door te voeren en zo het vertrouwen terug te brengen in een zorgvuldige asielprocedure.