Google Art: we kijken langer naar kunst en het meest naar Van Gogh

Google Art bestaat al weer een tijdje, iets meer dan twee jaar nu: vanaf je bureaustoel kun je virtueel rondwandelen in topmusea over de hele wereld en kunstwerken bekijken, sommige zelfs op gigapixelniveau. Vandaag, op de eerste World Art Day, maakte het project cijfers bekend. Opvallendste dingen? Mensen kijken online beduidend langer naar kunst dan offline. En misschien nog wel leuker: Vincent van Gogh is verreweg de populairste kunstenaar.

Dat blijkt althans uit een toptien van de meest bekeken kunstwerken. Daarin staat de Nederlandse schilder maar liefst vier keer. Het populairste schilderij is zijn ‘Sterrenhemel’, dat in het Museum of Modern Art in New York hangt.

De volledige toptien:

1. Vincent van Gogh: Sterrenhemel (1889, MoMa New York)
2. Botticelli: De geboorte van Venus (rond 1483, Uffizi Florence)
3. Rembrandt: Zelfportret, tekenend aan het raam (1648, Chicago Art Institute)
4. Van Gogh: de slaapkamer (1888, Van Goghmuseum)
5. Manet: In de serre (1878, Alte Nationalgalerie Berlijn)
6. Breughel (de oude): De oogsters (1565, Metropolitan Museum)
7. Van Gogh: Zonnebloemen (1889, Van Goghmuseum)
8. Hans Holbein (de jonge): De ambassadeurs (1533, National Gallery Londen)
9. Van Gogh: Bloemenveld bij Arles (1888, Van Goghmuseum)
10. Böcklin: Eiland van de doden (1883, Nationalgalerie Berlijn)

Al meer dan tweehonderd musea en er komt steeds meer moderne kunst bij

Inmiddels hebben meer dan tweehonderd musea uit 43 landen meer dan veertigduizend kunstvoorwerpen in Google Arts geplaatst. Tussen april en oktober vorig jaar werd de site door vijftien miljoen mensen bezocht. In Nederland hebben inmiddels onder meer het Rijksmuseum, het Van Goghmuseum, het Centraal Museum (Utrecht), het Gemeentemuseum in Den Haag en het Boymans van Beuningen virtueel de deuren geopend. De meest bezochte collectie? Die in het Witte Huis.

Achter de schermen bij het vastleggen van de collectie in het Witte Huis:

Een leuk ander feitje: bezoekers kijken gemiddeld één minuut naar een kunstwerk op de site. Dat lijkt niet bijzonder veel, maar wel in vergelijking met hoe lang ze kijken in een museum. Dan lopen ze na minder dan twintig seconden al weer verder, zo zou volgens Google blijken uit studies.

NRC-kunstredacteur Daan van Lent sprak met Amit Sood, een van de oprichters van Google Art. Sood vertelt onder andere over de populariteit van de ‘oude meesters’ en het gebrek aan moderne kunst op de site:

“Toen we begonnen was 95 procent van de kunst klassiek. Nu hebben we twintig procent moderne kunst en dat aantal neemt toe. We zien dat er bijvoorbeeld zoekopdrachten naar Gustav Klimt en Salvador Dalí zijn. Zij staan al op de rand van de toptien. (…) Moderne musea waren in eerste instantie het meest enthousiast. Maar ze schrokken terug uit angst dat ze nog rechten moesten betalen aan kunstenaars. MoMa in New York en daarna Reina Sofia in Madrid hebben uitgezocht hoe dat geen probleem hoeft te zijn. Er komen nu steeds meer musea voor moderne en hedendaagse kunst bij. En andere initiatieven, zoals een project van straatkunst in São Paulo.”

Een eigen galerie maken is het populairst

Het populairste onderdeel van de website, volgens Sood, is de optie je eigen galerie te maken. Liefst driehonderdzestigduizend bezoekers hebben dat al gedaan. Van die galerieën zijn er veertienduizend voor iedereen zichtbaar. Sood:

“Daar zie je heel interessante dingen gebeuren. Er is er nu een waar een gebruiker allemaal kunstwerken met slangen heeft verzameld. Waarom weet ik niet, maar fascinerend is het wel. Een tiener heeft ‘The Teenage Mind’ samengesteld, omdat het hem of haar bezighoudt nu.”

Speciaal voor World Art Day vandaag heeft de site enkele galerieën uitgelicht die zijn samengesteld door curatoren van enkele musea ter wereld.