Samsom in NRC: referendum bij nieuw Europees Verdrag

PvdA-leider Diederik Samsom wil dat een nieuwe verdragswijziging van de Europese Unie in een raadgevend referendum aan de bevolking kan worden voorgelegd. Dat zegt hij vandaag in een interview met NRC Handelsblad.

In zo’n nieuw verdrag zouden volgens Samsom ook afspraken moeten worden gemaakt over sociale voorzieningen op Europees niveau. Door verdragswijzigingen via referenda voor te leggen krijgt de Europese Unie voldoende democratisch mandaat, zegt de PvdA-leider. “Misschien voelen mensen dan eindelijk niet meer dat ze met hun rug tegen de muur staan, maar een keus hebben”, aldus Samsom.

Referendum ligt gevoelig binnen coalitie

De PvdA-leider opent hiermee een zeer gevoelige discussie. Coalitiepartner de VVD voelt niets voor een volksraadpleging over Europa. Een raadgevend referendum kan worden uitgeschreven als minstens 300.000 mensen hier met het zetten van hun handtekening om hebben verzocht. De regering hoeft zich niet aan de uitslag te houden. De Tweede Kamer heeft dit onlangs mogelijk gemaakt. De Eerste Kamer buigt zich nog over het voorstel.

In 2005 werd in Nederland voor het eerst in de geschiedenis een raadplegend referendum gehouden over eveneens een nieuw Europees Verdrag; de regering moest zich hier wel aan houden. Een meerderheid van de bevolking wees dat verdrag toen af.

Volgens Samsom kan van de fouten van 2005 geleerd worden en zou bij een nieuw referendum een meer genuanceerde vraag moeten voorliggen. Hij is tegen een simpel voor of tegen de Europese Unie. Dat is de vraag die de Britse premier Cameron in 2017 in een referendum aan zijn landgenoten wil voorleggen.

Samsom wil ook Europese afspraken over sociale kwesties

Diverse Europese regeringsleiders waaronder Rutte houden rekening met een wijziging van het Europees verdrag binnen enkele jaren om de afspraken over een meer gecoördineerd Europees economisch bestuur een Europese wettelijke basis te geven. Samsom wil hier ook Europese afspraken op sociaal terrein aan toevoegen:

“Grote bedrijven zijn grensoverschrijdend en worden in hoog tempo internationaler, maar het sociale vangnet dat als tegenmacht voor de vrije markt functioneert, regelen we nationaal. Dat moet je dus ook op Europese schaal organiseren.”

Lees het hele interview met Samsom vandaag in NRC Weekend (ook via onze digitale editie).