Clingendael: krijgsmacht mét JSF minst aantrekkelijke toekomstscenario

De aanschaf van de Joint Strike Fighter is alleen nodig als Nederland dan ook wil meedoen aan interventies “in het hoogste geweldsspectrum”. Dat kost echter veel geld, en dan blijft er van de marine en de landmacht weinig over. Dit schrijft het instituut Clingendael vandaag in een rapport over de toekomst van de krijgsmacht.

Door de JSF in te zetten zou Nederland relatief veel invloed op het internationale toneel houden en een belangrijke bijdrage leveren aan onder meer de NAVO. Toch is een krijgsmacht met de JSF volgens het instituut het minst aantrekkelijke scenario voor de toekomstige Nederlandse krijgsmacht.

JSF alleen in minst aantrekkelijke scenario

Het instituut ontwikkelde vier modellen over hoe de krijgsmacht er in de toekomst uit kan zien. In drie van de vier modellen komt de JSF, officieel de F-35 genoemd, niet voor. Het gevechtsvliegtuig zit alleen in het minst aantrekkelijke scenario, aldus Persdienst Novum. Daarbij kan Nederland wel met de Verenigde Staten en grote Europese landen ten aanval trekken, maar kan de landmacht geen bijdrage meer leveren aan vredesmachten en houdt de krijgsmacht alleen een ‘zoetwatermarine’ over. In drie van de vier scenario’s houdt Nederland wel de Patriots.

Een “robuuste stabilisatiemacht” dient de Nederlandse belangen volgens het instituut het best. Daarin doet Nederland niet mee in de openingsfase van militaire interventies, maar draagt het vooral bij aan operaties die veiligheid en stabiliteit bevorderen. De onderzeedienst wordt in dit scenario opgeheven en het hoofdpijndossier JSF kan worden opgeborgen. Wel koopt Nederland enkele andere vliegtuigen.

‘Too little and too late’

Met het rapport wil Clingendael een bijdrage leveren aan de discussie over de toekomst van de krijgsmacht. Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert (VVD), die nog niet wil ingaan op vragen over het rapport omdat ze het nog niet heeft gelezen, komt later dit jaar met een visie. Daarbij moet ook een besluit vallen over het wel of niet aanschaffen van de JSF als opvolger van de oude F-16-straaljagers.

Volgens Clingendael zijn keuzes onvermijdelijk als gevolg van de vele bezuinigingen op defensie. Maakt de politiek geen keuzes, dan kan geen van de Nederlandse belangen goed worden gediend en is de rol van de krijgsmacht telkens “too little and too late”. Ondertussen blijven de kosten maar oplopen rondom de opvolger van de F-16.