CPB: economische krimp houdt aan - begrotingstekort naar 3,3 procent

Het Nederlandse begrotingstekort komt volgend jaar boven de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) te liggen. Dat meldt het CPB in de decemberraming.

Dit jaar krimpt de Nederlandse economie naar verwachting met 1 procent, een half procentpunt meer dan eerder werd verwacht. Volgend jaar is de krimp 0,5 procent, terwijl in september een groei van 0,75 procent was voorzien. De aanhoudende krimp werkt volgens het CPB door in de overheidsfinanciën. Het begrotingstekort over het huidige jaar komt uit op 3,8 procent. Komend jaar daalt dat weliswaar, maar de daling tot 3,3 procent is minder dan in september voorzien. Toen werd een tekort verwacht van 2,7 procent van het bbp.

‘Dit voorjaar wordt duidelijk of Nederland een probleem heeft’

Alle ogen zijn nu gericht op dit voorjaar, als het CPB met de eerste ramingen voor 2014 komt. Politiek redacteur Erik van der Walle:

“Bij Prinsjesdag werd er nog uitgegaan van een tekort van 2,7 procent. Dat nu wordt verwacht dat het tekort uitkomt op 3,3 procent is een tegenvaller. De problemen zijn bekend. De economie doet het minder goed en de onzekerheid over bijvoorbeeld pensioenen en de huizenmarkt blijft aan. Opvallend is ook dat de export iets hapert en dit jaar slechts 0,25 procent bijdraagt aan de economische groei. In 2010 was dat nog 2 procent.

Alle ogen in Den Haag zijn nu gericht op dit voorjaar, als het CPB met het Centraal Economisch Plan komt. Daarin wordt ook naar 2014 gekeken. Als er dan nog steeds sprake van een krimp is heeft Nederland een probleem.”

Aan de NOS lijkt minister Dijsselbloem weten dat hij “niet meedoet aan speculaties over de vraag of er aanvullende maatregelen nodig zijn”. Die afweging maakt het kabinet pas dit voorjaar. Het CPB verwacht dat in de tweede helft van 2013 wel “enig herstel” optreedt.

“Sinds het eerste kwartaal van 2011 is de Nederlandse economie in vier van de zes kwartalen gekrompen en in de overige kwartalen nauwelijks gegroeid. In feite krimpt de Nederlandse economie al anderhalf jaar, pas in de tweede helft van 2013 treedt enig herstel op.” - decemberraming CPB

Afspraak met Europa: in 2013 maximaal 3 procent

De tegenvallende cijfers komen niet helemaal als een verrassing. Uit het halfjaarlijkse economische vooruitzicht van De Nederlandsche Bank, dat 1,5 week geleden werd gepresenteerd, bleek ook dat het begrotingstekort hoger uitvalt dan het kabinet had verwacht. Dit ondanks de miljarden aan bezuinigingen van kabinet Rutte I, het Lenteakkoord en Rutte II.

De regels binnen de Europese Unie schrijven voor dat Nederland in 2013 het begrotingstekort weer op maximaal 3 procent van het bruto binnenlands product gebracht moet hebben. Het is echter mogelijk dat Nederland een jaar uitstel krijgt van Europa, zoals bijvoorbeeld ook Spanje heeft gekregen. Erik van der Walle:

“Het CPB verwijst naar het uitstel van Spanje en daarin zou je een klein pleidooi kunnen zien om ook Nederland een jaar uitstel te geven. 0,3 procent van het BBP is ongeveer 1,8 miljard euro. Dat is niet heel veel, maar als er in het voorjaar nog een manier moet worden gevonden om dat snel om te buigen is het eigenlijk niet reëel.”

‘Teleurstellend in vergelijking met andere eurolanden’

De Nederlandse economie “steekt volgend jaar schril af” bij die van de omringende landen, zei DNB-directeur Job Swank toen in een toelichting. Het CPB sluit zich daarbij aan:

“Ondanks diverse maatregelen die de structurele kracht vergroten, presteert de Nederlandse economie in vergelijking met andere eurolanden teleurstellend. Positief is dat de Europese financiële markten in rustiger vaarwater zijn gekomen.”