Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Politie, recht en criminaliteit

Niet opmerken rood sein leidde tot treinbotsing Amsterdam

AMSTERDAM - Twee treinen zin in Amsterdam Westerpark tegen elkaar aangereden. JERRY LAMPEN
AMSTERDAM - Twee treinen zin in Amsterdam Westerpark tegen elkaar aangereden. JERRY LAMPEN Hulpverleners aan het werk na de treinbotsing op 21 april. Foto ANP / Jerry Lampen

De treinbotsing die eerder dit jaar in Amsterdam plaatsvond, is veroorzaakt door het niet opmerken van een rood sein. De machinist van een van de treinen die bij de botsing betrokken was, verkeerde in de veronderstelling dat het sein op geel was, blijkt uit de bevindingen van de Onderzoeksraad.

De machinist in kwestie werd vervolgens niet gewaarschuwd en was tot kort voor de botsing niet op de hoogte van het rode sein. Zijn collega’s in de intercity waren hier echter wel op bedacht en stelden gezamenlijk een automatische snelrem in werking. Kort daarna poogden zij de cabine te verlaten. Tijdens een persconferentie berichtte de Onderzoeksraad:

“Vlak voordat zaterdag 21 april 2012 twee treinen bij Amsterdam Westerpark met elkaar botsten, merkte noch de machinist, noch de verkeersleiding, noch de beveiligingstechniek op dat een van beide treinen door een rood niemand merkte op dat sprinter door rood sein had gereden.”

De Onderzoeksraad concludeert ook dat de aangepaste dienstregeling die op 21 april van kracht was, veel te krap was. Treinen uit beide richtingen moesten namelijk om beurten over één spoor.

‘Er moeten meer waarschuwingssystemen worden ingevoerd’

Volgens de raad moeten NS en ProRail meer waarschuwingssystemen in werk stellen om ongelukken als deze te voorkomen. Zo moet NS een systeem invoeren dat waarschuwt bij het naderen en passeren van een rood sein. ProRail moet zorgen dat treinen automatisch tot stilstand worden gebracht als een machinist door rood dreigt te rijden.

Ook is het zaak dat treindienstleiders worden gewaarschuwd en dat de seinen voor inhalende of tegemoetkomende treinen automatisch op rood worden gezet. De Onderzoeksraad benadrukt dat spoorbedrijven wettelijk verplicht zijn om alles aan veiligheid te doen wat in hun macht ligt.

Afbeeldingen van treinbotsing. Uit rapport van Onderzoeksraad.Afbeeldingen van treinbotsing. Uit rapport van Onderzoeksraad.

ProRail en NS presenteren nieuwe veiligheidsmaatregelen

ProRail en NS geven gehoor aan de adviezen van de Raad en zeggen alles in werk te stellen om de veiligheid op het spoor te verbeteren. Een woordvoerder van de NS tijdens de persconferentie:

“De onderzoeksraad concludeerde dat er te veel gewonden waren gevallen. NS heeft een onderzoek ingesteld naar het interieur van alle treinstellen. De resultaten van dit onderzoek worden binnenkort verwacht.”

De twee bedrijven maakten vandaag direct enkele van de maatregelen bekend die worden ingevoerd om de veiligheid op het spoor te verbeteren:

  • Er wordt extra geïnvesteerd in het beveiligingssysteem ATB-vv, dat ook bij lagere snelheden (< 40 km) een trein stilzet bij een te snelle nadering van een rood sein. Landelijk zijn eind 2012 ongeveer 1700 seinen uitgerust met ATB-vv. Komend jaar wordt 25 miljoen euro gebruikt om dit aantal verder uit te breiden met circa 800 seinen, oplopend tot 2500. 
  • Bij het aanpassen van de dienstregeling voor bijvoorbeeld werkzaamheden wordt in de dienstregeling meer tijd gereserveerd voor het laten kruisen en passeren van treinen. 
  • NS voert in de treinen een extra waarschuwingssysteem in om machinisten te waarschuwen dat er een rood sein aankomt.
  • ProRail voert een automatisch alarmeringssysteem in dat waarschuwt als een trein door rood is gereden en op een andere trein dreigt te botsen, zodat de treindienstleider machinisten tijdig kan waarschuwen.

Bekijk voor meer maatregelen de website van ProRail.

Schade aan het treininterieur. Uit het rapport van de Onderzoeksraad.Schade aan het treininterieur. Uit het rapport van de Onderzoeksraad.

Het ongeluk, waarbij een intercity en een sprinter betrokken waren, vond plaats ter hoogte van het Westerpark richting Amsterdam Sloterdijk. Bij de botsing raakten 190 mensen gewond, van wie twintig ernstig. Een 68-jarige vrouw overleed een dag later aan haar verwondingen. Zowel ProRail als NS concluderen echter dat de trein nog steeds het meest veilige vervoermiddel is in Nederland.