Amerikanen over Sinterklaas en zijn pieten: it’s an army of black slaves

Sinterklaas is weer in het land en dan laait de aloude discussie weer op. Zijn de goedheiligman en zijn pieten een racistisch fenomeen, of is het simpelweg een leuke traditie? De mannen van Boom Chicago weten het antwoord: it’s an army of black slaves!

In de show There’s no such thing as Sinterklaas leggen de Amerikaanse komieken Pep Rosenfeld en Greg Shapiro de haken en ogen bloot die kleven aan ‘ons sinterklaasverhaal’. Sinterklaas is een racist, bepleiten ze. Een pooier. Een slavendrijvende fraudeur, leugenaar, asielzoeker, een levend uithangbord voor geïnstitutionaliseerde religie.

‘Ik kan er maar niet aan wennen’

Rosenfeld stond samen met collega en producent van de show Andrew Moskos aan de wieg van comedygezelschap Boom Chicago. Shapiro voegde zich kort daarna bij het duo. De mannen trokken ongeveer twintig jaar geleden naar Nederland en zijn inmiddels compleet ingeburgerd. Toch blijft de sinterklaastraditie ze verbazen. “Ik kan er niet aan wennen”, zegt Shapiro tegen onze verslaggever Thomas Rueb. Shapiro in nrc.next vanochtend:

“Als Nederlanders een optocht met Zwarte Pieten voorbij zien komen, dan is jullie standaardreactie altijd een vertederd ‘aaah’. Maar jullie zien niet wat wij zien. Amerikanen hebben dan eerder zoiets: What the fuck? It’s an army of black slaves!“

En uitleggen dat Zwarte Piet helemaal geen slaaf is, ligt altijd wat gevoelig, stellen de komieken. “Dat lukt nooit zonder dat het toch niet ergens een béétje pijnlijk wordt”, lacht Rosenfeld. De komiek:

“Nee joh, Zwarte Piet is niet zwart, hij is zwart van al het roet in de schoorsteen. En die lippen dan? Die heeft hij zeker verbrand aan die schoorsteen. De grote oorbellen? Moet vast handig zijn als je daar doorheen kruipt.”

‘Vaak flauw, maar wel met de vinger op de zere plek’

In There’s no such thing as Sinterklaas stand-uppen de twee komieken in razend tempo door een reeks sinterklaasgrappen heen, schrijft Rueb. Rueb:

“Vaak flauw (Wie durft er nog bij een bisschop op schoot?), maar intussen leggen ze wel geregeld de vinger op de zere plek. Vooral wat Zwarte Piet betreft.”

De komieken bedachten zelfs enkele figuren die zouden kunnen dienen als alternatieve Piet. Vooral om te bewijzen dat ‘onze’ uitleg over Zwarte Piet geen hout snijdt. Rueb:

“Zoals de Chinese Chen, die geen Chinees is. Nee hij heeft geen spleetogen. Hij moet zijn ogen tot spleetjes knijpen tegen de rook in de schoorsteen. Of Hebrew Harry. Nee hoor, echt, dat zijn geen orthodoxe krullen. Hij is eigenlijk zwart en dat is zijn afro. En die baard? Eh, dat is… roet.”

There’s no such thing as Sinterklaas is tot en met 5 december bijna dagelijks te zien in Boom Chicago op het Leidseplein in Amsterdam.

Arrestaties tijdens intocht vorig jaar

Vorig jaar werden tijdens de intocht van Sinterklaas in Dordrecht vier demonstranten gearresteerd. Die actievoerders waren leden van de beweging ‘Zwarte Piet is Racisme’ en wilden duidelijk maken dat het traditionele feest “racistische elementen bevat”. Tegenover de NOS bepleitten ze:

“Mensen kunnen alleen deelnemen als ze meegaan met het feit dat slavernij wordt gebagatelliseerd. Zwarte Piet is een karikatuur van zwarte mensen. Schoorsteenzwart is anders.”