Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Televisie

Geen beelden BZV in DWDD? Typisch een storm in een glas water

Dominee Gremdaat (rechts) en Sanne Wallis de Vries, noodgedwongen met barbiepoppen in de weer om een reconstructie van de situatie in Boer Zoekt Vrouw te maken. Beeld Uitzending Gemist
Dominee Gremdaat (rechts) en Sanne Wallis de Vries, noodgedwongen met barbiepoppen in de weer om een reconstructie van de situatie in Boer Zoekt Vrouw te maken. Beeld Uitzending Gemist

De liefde tussen de KRO en De Wereld Draait Door is flink bekoeld. Die omroep is boos op het Vara-programma van Matthijs van Nieuwkerk, omdat het zonder toestemming beelden heeft uitgezonden van Boer Zoekt Vrouw. Presentatoren als Yvon Jaspers en Arie Boomsma schuiven voorlopig niet meer aan bij DWDD.

Sinds kort wordt de uitzending van Boer Zoekt Vrouw op maandag besproken bij De Wereld Draait Door aan de hand van wat fragmenten. Niet geheel onverwacht is boer Aad het belangrijkste onderwerp van gesprek. Zo zei Sanne Wallis de Vries vorige week maandag gekscherend over deze boer dat hij niet kan kiezen uit vrouwen, maar uit “wezens”.

“Het zijn wel dames, maar als je naar Aad kijkt en wat hij dan weer aanzuigt. (…)”

Bekijk de nabespreking van Boer Zoekt Vrouw van vorige week maandag:

KRO: De Wereld Draait Door onbetrouwbare partner

KRO was na deze uitzending van De Wereld Draait Door not amused. Volgens Birgit Jansen, woordvoerder van de KRO, heeft haar omroep namelijk helemaal geen toestemming gegeven voor het uitzenden van fragmenten. Tegenover het Radio 1-programma Lunch! noemde ze vanmiddag De Wereld Draait Door een ‘onbetrouwbare partner’:

“Zowel RTL Boulevard, De Wereld Draait Door en Shownieuws hebben vorige week toestemming gevraagd voor beeldmateriaal en dat hebben we aan alledrie niet gegeven. (…) De Wereld Draait Door heeft dat beeldmateriaal toch uitgezonden en dat doe je niet. (…) Als je één fragment uit de context haalt en er zoals vorige week zo over doorpraat, dan willen we onze deelnemers daar tegen beschermen.”

Boer Zoekt Vrouw-presentatrice Yvonne Jaspers schuift voorlopig niet meer aan bij de Wereld Draait Door als tafeldame. “Dat is een keuze geweest van de KRO, waar zij volledig achter staat”, aldus Jansen tegenover Radio 1. “Voor dit seizoen is het basta.” Dat geldt ook voor KRO-presentator Arie Boomsma.

Boer zoekt barbiepoppen

Geen fragmenten meer van Boer Zoekt vrouw? Dan gooien we het over een andere boeg, dachten de makers van De Wereld Draait Door. Voor de uitzending van gisteravond werden onder meer barbiepoppen uit de kast gehaald om de scènes na te spelen. Dat ging als volgt:

Kon de KRO om de ludieke nabespreking in De Wereld Draait Door lachen? De zuinige reactie van Birgit Jansen, woordvoerder van de KRO, op Radio 1:

“Dat is hun keuze, maar wij gaan er niet actief aan meewerken.”

Eén van de reacties op Twitter:

Twitter avatar henkkanning Henk Kanning De KRO heeft dus liever dat DWDD Barbies gebruikt om hun programma te duiden in plaats van echte beelden. Ter bescherming is Aad nu een Ken.

Wel beelden Boer Zoekt Vrouw in Lucky TV-filmpje

Goed, geen fragmenten van Boer Zoekt Vrouw dus meer in De Wereld Draait Door. Of toch wel? Want Lucky TV maakte voor het slot van de uitzending van gisteren onderstaand satirisch filmpje. Mét beelden van Boer Zoek Vrouw:

De reactie van de KRO-woordvoerder op het filmpje:

"Dat is onder het mom satire en daar gelden andere regels."

Mag De Wereld Draait Door nog gebruik maken van beelden BZV?

Klopt dat wel wat Jansen zegt? We vroegen onze juridisch redacteur Folkert Jensma van NRC even om snelle duiding. Volgens Jensma lijkt de kwestie tussen de KRO en de Vara vooral een conflict te zijn over een contractuele samenwerking, waar de KRO nu een einde aan maakt. En wel omdat de Vara fatsoensnormen zou hebben geschonden.

"Kennelijk is er een afspraak dat de KRO beelden levert en daarmee dus automatisch toestemming geeft voor het gebruik ervan. Althans de KRO woordvoerder heeft het over de Vara als een ‘onbetrouwbare partner’. Juridisch is nu de vraag of de Vara ook buiten een contractuele relatie beelden mag gebruiken van een andere omroep. Het antwoord daarop is 'ja'. Dat mag in ieder geval als het om satire gaat, zoals ook door de KRO wordt erkend."

Maar volgens Jensma biedt het zogeheten citaatrecht ruimere mogelijkheden dan alleen maar satire.

"Volgens de wet mag ieder ander medium net zoveel citeren als ‘naar de regels van het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd is’. Als de KRO blijft protesteren moet de Vara aantonen dat het aantal keren dat fragmenten worden gebruikt, en de lengte van de fragmenten uit Boer Zoekt Vrouw wordt gerechtvaardigd door het doel dat de Vara wil bereiken. Dat doel hoeft zich niet te beperken tot satire. Dat kan ook aankondiging, bespreking, kritiek, beoordeling en polemiek zijn. Dat is dus een hele ruime maatstaf. Kort samengevat, citeren moet billijk en gerechtvaardigd zijn. En het mag vele doelen dienen."

Jensma noemt dit dan ook "typisch een storm in een glas water".

"De Vara mag zich aan de hand van KRO beelden naar hartelust vrolijk blijven maken over de uitzendingen van de KRO."

Update 17.06 uur: De Wereld Draait Door en de Vara hebben zojuist in een verklaring gereageerd op de 'kwestie KRO/Boer Zoekt Vrouw':

‘DWDD’ is fan van ‘Boer Zoekt Vrouw’. Op maandag praat ‘DWDD’ daarom al enige seizoenen af en toe na over dit populaire KRO-programma. Dat kan nu eens vrolijk zijn, dan weer bewonderend, en soms ook kritisch. Daarbij maakt de redactie uiteraard gebruik van beeldmateriaal van ‘Boer Zoekt Vrouw’.

Nu de toon van de gasten iets scherper is dan vorige seizoenen, toen er aan tafel vooral bewondering was, verbiedt de KRO ons verder beeld te gebruiken. Of ze daar wettelijk het recht toe heeft bij een zo spraakmakend programma als ‘Boer Zoekt Vrouw’, is zeer de vraag. Maar zover willen wij nu niet gaan, wij hebben gisteren gekozen voor een gesprek zonder fragmenten van ‘Boer Zoekt Vrouw’.

Wij gaan ervan uit dat we de discussie hierover in onderling overleg met de KRO kunnen voeren en afsluiten.