Het slangengif van de mamba werkt als morfine

Het gif van de zwarte mamba, een van de giftigste slangen op aarde, bevat krachtige pijnstillers. De pijnstillende werking van de mamba-moleculen is – in muizen onderzocht – vergelijkbaar met die van morfine. Bovendien hebben ze minder bijwerkingen. Onderzoekers beschrijven de nieuwe pijnbestrijders vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

Zonder tegengif is een beet van de zwarte mamba (Dendroaspis polylepis) zonder meer dodelijk. Het dier leeft in midden en zuidelijk Afrika.

Een team van Franse onderzoekers heeft uit het mambagif twee voorheen onbekende pijnstillende eiwitten geïsoleerd. De wetenschappers stellen voor die eiwitten ‘mambalginen’ te noemen.

Om te zien hoe goed mambalginen pijn stillen gaven de onderzoekers muizen een mambalgine-injectie en dompelden daarna een muizenpootje of -staart onder in pijnlijk heet water (46 ºC). De muizen verdroegen het hete water ongeveer even lang als muizen die met morfine waren gedrogeerd. Mambalginen onderdrukken niet alleen acute pijn, maar ook pijn die gepaard gaat bij ontsteking, ontdekten de onderzoekers in een ander experiment.

De Fransen zien mambalgine als een veelbelovende, nieuwe pijnstiller. De slangeneiwitten gaven in de muizen geen bijwerkingen op het zenuwstelsel. Of, zoals de onderzoekers zelf schrijven, „het gebruik van mambalgine leidde niet tot apathie, verlamming, stuiptrekkingen of de dood” – andere bijwerkingen noemen ze niet. Ook trad er na herhaaldelijke injecties geen gewenning op, zoals dat bij morfine wel gebruikelijk is.

Mambalginen blokkeren eiwitkanalen in pijnzenuwen én in schakelcellen, de zenuwcellen die informatie verder doorgeven aan het centrale zenuwstelsel. Ze werken daarmee anders dan andere pijnstillers die uit dierengif zijn geïsoleerd.