PvdA-senator: meer partijen zijn nodig voor een stabiel kabinet

PvdA en VVD hebben wel degelijk steun van andere partijen nodig om een stabiel kabinet te vormen. De veronderstelling dat dit overbodig zou zijn is “een gevaarlijke vorm van wensdenken”.

Dit schrijft PvdA-senator Han Noten, oud-fractievoorzitter van zijn partij in de Eerste Kamer, vandaag in NRC Handelsblad. Volgens hem gaan PvdA en VVD er bij de huidige formatiebesprekingen ten onrechte van uit dat de Eerste Kamer niet opereert als politiek orgaan. Voorzitter Fred de Graaf (VVD) had dat in een gesprek met informateur Henk Kamp gezegd.

Uit een analyse van het stemgedrag in de Eerste Kamer, de afgelopen tien jaar, blijkt volgens Noten dat senaatsfracties nagenoeg altijd hetzelfde stemmen als hun collega’s in de Tweede Kamer.

Hieruit volgt de ‘ijzeren wet van Noten’:

“Een fractie in de Eerste Kamer zal een regering nooit aan een meerderheid helpen als haar partijgenoten in de Tweede Kamer tegen het betreffende wetsvoorstel hebben gestemd.”

‘VVD en PvdA hebben steun nodig van andere grote fracties’

Volgens Noten is “de betekenis hiervan voor de lopende formatie (…) niet gering”. VVD en PvdA hebben namelijk bij lange na geen meerderheid in de Eerste Kamer. Gevolg daarvan is dat VVD en PvdA, als de twee vermoedelijke regeringspartijen, zeer waarschijnlijk steun van een van de drie grote Senaatsfracties CDA, SP of PVV nodig hebben om wetgeving door het parlement te krijgen.

Noten verbindt hieraan het pleidooi om, los van harde financiële afspraken, een “agenderend en richtinggevend” coalitieakkoord te maken, zonder gedetailleerde beleidsafspraken. Beleid dichttimmeren is zinloos en “doorzetten op macht zal niet lukken”, aldus Noten.

“Een breed politiek draagvlak in de Tweede Kamer voor moeilijke besluiten is noodzakelijk.”

Lees vandaag in NRC Handelsblad het opiniestuk van Han Noten (digitale editie hier).