Waar Zomergasten de laatste weken werd geplaagd door tegenvallende en teruglopende kijkcijfers, steeg het aantal kijkers gisteren opeens radicaal. De vijfde gast van dit seizoen, Ben Verwaayen, bleek populair. Van slechts 323.000 kijkers vorige week steeg het aantal gisteren naar maar liefst 556.000. En dat nota bene op de warmste dag van het jaar.
Kennelijk had menigeen na een dagje strand of een lekkere barbecue wel zin een in lang, verdiepend televisieavondje. Wat dat betreft kon presentator Jan Leyers dus tevreden zijn. Over de inhoud van de uitzending met de CEO van het in Parijs gevestigde telecombedrijf Alcatel-Lucent verschilden kijkers echter van mening:
Volgenjochemmyjer Jochem Myjer Zomergasten met @Verwaayen is één groot inspirerend college! Wat een heerlijk programma kan het toch zijn! #zg12
Volgen
NRC-economieredacteur Melle Garschagen, die de hele uitzending bekeek, stelt:
“Drie uur lang kreeg een liberaal van de VPRO de volledige vrijheid om te vertellen hoe de wereld in elkaar steekt. Dat resulteerde gisteren in een opgewekte maar oppervlakkige Zomergasten in turbotempo.”
Zomergasten, de vijfde aflevering met Ben Verwaayen (1952):
Reclamespotje voor de VVD
Een belangrijk kritiekpunt was dat Verwaayen (overtuigd lid van de VVD) tijdens de vijfde Zomergasten, zo vlak voor de verkiezingen wel erg nadrukkelijk mocht uitweiden over de idealen van zijn partij.
Verwaayen schreef in 2006 mee aan het VVD-verkiezingsprogramma. En ook zat hij van 1983 tot 1990 in het hoofdbestuur van die partij. Hij wordt algemeen gezien als een belangrijk adviseur van VVD-partijleider en premier Mark Rutte.
Volgen
Verwaayen kreeg op dit punt echter steun uit onverwachte (linkse) hoek:
Volgen
NRC-redacteur Garschagen vond echter dat presentator Leyers af en toe wel een beetje aan de rem had mogen trekken:
“Jan Leyers vond het prima. Hij wilde niet weten waarom de bevlogen Verwaayen wel veertig jaar lid is van een politieke partij, maar nooit de drang voelde om naar Den Haag te trekken. Waarom heeft hij alleen maar achter de schermen gewerkt en is hij nooit hoog op een kieslijst beland? Geld? Toeval? Afbreukrisico? Is Nederland te klein voor een internationale chief executive officer? Ik had een journalistiek felle presentator gewaardeerd, maar Leyers leek zich te berusten in een ondersteunende rol.”
Schaduwzijden van het verhaal van Verwaayen
Toch waren er op twitter ook mensen die de schaduwkanten van het verhaal van Verwaayen (grijp je kansen, durf risico te nemen) probeerden aan te stippen:
Volgen
Volgen
‘Inspirerende’ avond volgens veel kijkers
Desalniettemin deed ook het woord “inspirerend” veelvuldig de ronde op internet na het optreden van Verwaayen. Zijn verhaal sloeg bij veel kijkers aan.
Volgen
Al waren er natuurlijk ook weer kijkers die in dit enthousiasme over de passie van Verwaayen een schaduwzijde wisten te ontdekken:
Volgen
Toespraak Steve Jobs bij Stanford University ‘indrukwekkend’
Vooral de keuze van Verwaayen om de beroemde toespraak van Steve Jobs uit 2005 (bij aanvaarding van zijn eredoctoraat aan Stanford University) in zijn geheel uit te zenden, oogstte veel lof.
Volgen
Volgen
De toespraak van Steve Jobs bij Stanford University:
Opvallend was verder dat Verwaayen niet alleen Jobs als één van zijn helden aanwees (toch wel enigszins voorspelbaar), maar ook darter Raymond van Barneveld, zonder wie een ideale televisieavond niet denkbaar is volgens de voormalig topman van PTT en Endemol.
Durven is motto, maar wat durfden Verwaayen en Leyers zelf?
Het eindoordeel van Garschagen is niet onverdeeld positief. Zeker niet met de gedachte in het achterhoofd dat het levensmotto van Verwaayen (op basis van zijn verhaal in de vijfde aflevering van Zomergasten) in één woord als ‘durven’ zou kunnen worden omschreven. Want juist van veel durf was in het gesprek gisteren geen sprake volgens Garschagen:
“Verwaayen durfde zelf weinig. Zijn keuzes voor fragmenten waren zo behoudend, dat de afdeling corporate communications van Alcatel-Lucent opgelucht adem kan halen. Een topman van een deels Amerikaans bedrijf kan niet zoals trendwachter Lidewij Edelkoort cultureel verantwoorde Balkanporno laten zien. Maar iets opwindender dan speechende politici in zwart-wit (Joseph Luns in 1966, Haya van Someren in 1973), twee volkshelden (darter Raymond van Barneveld en André Hazes), een paar journaalitems werd het niet. Het opvallendste items was een scene uit Glengarry Glenn Ross. We zagen een gladde Alec Baldwin die een stelletje makelaars uitfoetert. De makelaar die het meest verkoopt, wint een auto. Geen deals betekent ophoepelen. Foute mannen, verkeerde prikkels, gesjoemel met vastgoed. Het fragment leek een perfect moment om te praten over de crisis. Is de vrije markt niet doorgeslagen? Waarom is het gerechtvaardigd dat Verwaayen vorig jaar 2,25 miljoen dollar verdiende terwijl er dit jaar vijfduizend banen verdwijnen bij Alcatel-Lucent? Is dat eerlijk? Hoe voelt het om zo besluit te nemen? Jan Leyers vroeg er niet naar.”