:format(webp)/s3/static.nrc.nl/boeken/files/2012/05/europese20literatuurprijs-e1337004962360.jpg)
De shortlist van de Europese Literatuurprijs 2012 is bekend gemaakt. De prijs, een initiatief van cultureel centrum SPUI25, opinieweekblad De Groene Amsterdammer, het Nederlands Letterenfonds, Athenaeum Boekhandel en elf onafhankelijke boekhandels, zal dit jaar voor de tweede keer worden uitgereikt.
De vakjury van de prijs, waar Tweedekamerlid Frans Timmermans (PvdA), schrijver en Groene-journalist Joost de Vries, Hoogleraar Ton Naaijkens en boekhandelaars Monique Oosterhout en Herm Pol aan toebehoren, selecteerden uit de longlist de volgende vijf titels:
- Alsof het voorbij is door Julian Barnes, vertaald uit het Engels door Ronald Vlek
Over Alsof het voorbij is schreef NRC-Boeken medewerker Rob van Essen:
‘The Sense of an Ending is een typische Barnes-roman: de verteltoon dringt zich nergens op de voorgrond, de stijl is soepel (zo soepel dat je soms stiekem verlangt naar een haakje waaraan je nagel blijft haken), er worden moeiteloos verbanden gelegd tussen het algemene (de kenbaarheid van de geschiedenis) en het persoonlijke (de onbetrouwbare eigen herinneringen) en het verhaal bevat mooie essayistische uitweidingen. Misschien is het een nadeel dat door de geringe omvang van de roman de bijfiguren nooit helemaal uitgroeien tot volwaardige personages; aan de andere kant past dat ook wel weer bij de flegmatieke verteller, die niet overloopt van inlevingsvermogen.’
- Geluk als het geluk ver te zoeken is door Wilhelm Genazino, vertaald uit het Duits door Gerrit Bussink
Hierover schreef NRC-medewerker Anneriek de Jong:
‘Verlangzaming is voor de Duitse schrijver Wilhelm Genazino (1943) een manier om aan dit zakelijke tijdsgewricht een beetje poëzie af te troggelen. In zijn roman Geluk als het geluk ver te zoeken is staat hij stil bij dingen die anderen nooit zouden zien. ‘Der gedehnte Blick’, de opgerekte blik, zoals een van zijn essays heet, verandert verveling in een belevenis. Het is de houding van een creatieve geest en we kijken er niet van op dat Dr. Gerhard Warlich, de held van Geluk…, zich behalve filosoof ook kunstenaar voelt. Alleen ontbreekt het hem aan energie. Zijn hoogste artistieke daad is een actie met een jas. Warlich stelt die jas op het balkon aan regen en zonneschijn bloot om te zien hoe de stof vergaat. De mate van aantasting noteert hij minutieus in een boekje.’
- De kaart en het gebied door Michel Houellebecq, vertaald uit het Frans door Martin de Haan
NRC-Boeken medewerker Margot Dijkgraaf:
[In De kaart en het gebied] creëert Houellebecq de echte) twee alter ego’s, als waren het – geheel in stijl – klonen van zijn eerdere personages. Beiden hebben een ‘nogal arm innerlijk leven’, beiden raken in vervoering van een goedgevulde supermarkt waar ze de enige klant zijn. Beiden realiseren zich dat ze ‘culturele producten’ zijn. Ze maken niet actief deel uit van de wereld, voelen zich ‘vredig en vreugdeloos’, ‘voorgoed neutraal’. In hun werk – en ook dat is Houellebecquiaans – is hun blik op de wereld ‘meer die van een etnoloog dan die van een politiek commentator’.’
- C door Tom McCarthy, vertaald uit het Engels door Auke Leistra
Tom Vandeputte schreef over deze roman:
‘C is in zekere zin een reactie op het onvermogen van mainstream culture om over literatuur te praten. Een schrijver wordt verondersteld uitdrukking te geven aan gedachten en gevoelens die volkomen uniek, authentiek en eigen zijn. Daar klopt niets van: literatuur is een doorlopend proces van inbedden en coderen van andere literatuur. In C wilde ik die logica ver doorvoeren. Veel personages zijn een soort reprise van historische figuren: volledige zinnen, gebeurtenissen en scènes zijn terug te vinden in biografieën die ik heb bestudeerd tijdens mijn onderzoek voor het boek. Het schrijven van dit boek had wat weg van solderen: het was een aaneenschakelen en samensmelten van al dit verschillende materiaal.”
- De waarheid omtrent Marie door Jean-Philippe Toussaint, vertaald uit het Frans door Marianne Kaas
Tijdens Manuscripta, dat in september 2012 zal plaatsvinden, wordt de prijswinnaar bekend gemaakt.